قره‌قوروت، خوشمزه و پرخاصيت

قره‌قوروت مانند ديگر لبنيات براي پيشگيري از پوکي استخوان مفيد است. قره‌قوروت حاوي پروتئين، کربوهيدرات و چربي است.

---

قره‌قوروت يا قره‌قروت يکي از فرآورده‌هاي فرعي شير است که به روش سنتي از کشک توليد مي‌شود.

هر 100 گرم قره‌قوروت حاوي240 کيلوکالري انرژي است که مي‌تواند بخشي از انرژي مورد نياز روزانه را تأمين کند.

قره‌قوروت حاوي پروتئين، کربوهيدرات و چربي است.

پروتئين موجود در اين فرآورده نقش ساختاري و استحکامي در بدن (به ويژه عضلات) دارد و به رشد و نمو کمک مي‌کند.

قند موجود در قره‌قوروت از نوع لاکتوز است که از بهترين قندهاي طبيعي مي‌باشد و انرژي کمتري نسبت به قند معمولي دارد. لاکتوز در طي فرآيند توليد قره‌قوروت شکسته شده و به قند ساده‌تر تبديل مي‌شود، بنابراين مصرف قره‌قوروت براي افرادي که دچار عدم تحمل لاکتوز شير مي‌باشند، مشکلي ايجاد نمي‌کند.

از مهم‌ترين خواص قره‌قوروت، درصد پايين چربي آن است که اين محصول را به يک محصول رژيمي براي افراد دچار اضافه وزن و چربي خون بالا تبديل کرده است.

از آنجايي که قره‌قوروت حاوي اسيدهاي آلي مي‌باشد، ضدعفوني‌کننده لوله گوارش است، زيرا باعث جلوگيري از رشد باکتري‌هاي مضر در لوله گوارش مي‌شود

قره‌قوروت مانند ساير فرآورده‌هاي لبني، حاوي کلسيم است. کلسيم از نرمي استخوان در کودکان و پوکي استخوان در بزرگ‌سالان پيشگيري مي‌کند و باعث استحکام دندان‌ها و تنظيم رشد و تقسيم سلول‌هاي پوششي لوله گوارش مي‌شود.

قره‌قوروت حاوي ويتامين D نيز مي‌باشد. اين ويتامين باعث افزايش جذب کلسيم در بدن مي‌شود، در نتيجه از عوارض کمبود کلسيم پيشگيري مي‌کند. همچنين از ابتلا به سرطان روده بزرگ نيز جلوگيري مي‌کند.

ساير املاح و مواد مغذي موجود در اين فرآورده نيز در فعال‌سازي آنزيم‌ها و ويتامين‌ها و مقاومت بدن در برابر بيماري‌هاي عفوني نقش موثري دارند.

از آنجايي که قره‌قوروت حاوي اسيدهاي آلي مي‌باشد، ضدعفوني‌کننده لوله گوارش است، زيرا باعث جلوگيري از رشد باکتري‌هاي مضر در لوله گوارش مي‌شود.

اگر قره‌قوروت کشک را نگيرند، ميزان اسيد لاکتيک و کلسيم کشک بيشتر و مزه آن ترش‌تر مي‌شود.

روش تهيه‎‌ي قره‌قروت

براي تهيه قره قورت معمولاً آب ماست را (بخشي از ماست را که هنگام تغليظ از آن جدا مي‌شود) به وسيله ي حرارت تغليظ نموده و بسته بندي مي‌کنند. اين محصول بسيار ترش مزه بوده و به عنوان چاشني همراه غذاهاي مختلف مصرف مي‌شود.

روش خانگي

ابتدا دوغ را جوشانده تا آن قدر غليظ شود که به رنگ قهوه اي برسد. البته مي‌توان آب ماست را با حرارت ملايم جوشاند تا سياه شود و سپس آن را روي پلاستيک پهن کرد تا سفت شود.

روش تهيه قره قروت از دوغ

دوغ ترش شده را در مشک ميريزند تا تمام چربي آن که کره ميباشد جدا گردد. بعد باقيمانده دوغ را ميجوشانند تا غليظ شود، سپس آن را روي پارچه صاف ميکنند تا آب آن گرفته شود و باقيمانده را که روي پارچه مانده است، به صورت گلوله يا بيضي يا استوانه در آورده، ميگذارند تا خشک گردد و نام آن را کشک ميگذارند.

آب چکيده از پارچه را با کمي شير مخلوط کرده و بعد ميجوشانند تا جسمي سرخ رنگ و ترش مزه که قره‌قروت نام دارد به دست آيد. نام اين محصول قره‌قروت يا ترف سياه است.

توصيه‌ها

1- از آنجايي که ممکن است به منظور ايجاد طعم و جلوگيري از رشد برخي ميکروب‌ها، به فرآورده‌هايي نظير کشک و قره‌قوروت، ميزان زيادي نمک اضافه شود، مصرف اين‌گونه محصولات به افراد دچار پرفشاري خون توصيه نمي‌شود.

2- در حال حاضر برخي از قره‌قوروت‌ها به صورت سنتي و در شرايط غيربهداشتي تهيه و بسته‌بندي مي‌شوند. مصرففرآورده‌هاي غيرپاستوريزه منجر به بروز بيماري‌هاي گوارشي و مسموميت مي‌شود.     

3- هنگام خريد چنين محصولاتي حتماً به تاريخ انقضاي محصول توجه کنيد.

زياده روي نکنيد

اسيديته قره قروت از لواشک خيلي بيشتر است و مصرفش مي‌تواند موجب فرسايش ميناي دندان شود و آثار مخرب را روي دندان‌ها بگذارد. به همين دليل بهتر است که در مصرف آن تعادل را رعايت کرد.

افزودن نمک فراوان به قره قروت موجب بالا رفتن سديم خون مي‌شود و در نتيجه ابتلا به بيماري‌هايي مانند پُرفشاري خون يا افزايش دفع کليوي کلسيم شدت مي‌يابد.

در ضمن زياده‌روي در مصرف اين فرآورده، به دليل محتواي اسيد آن، منجر به ضعف عمومي بدن شده و توصيه نمي‌شود.

فرآوري: مريم مراديان نيري

---

منابع:

ماهنامه ي دنياي تغذيه - آسيه محمدزاده کارشناس ارشد تغذيه

فارس - تيرنگ نيستاني، دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه ايران