تغذیه سالمندان


  سالمندی دوره‌ای طبیعی از زندگی است؛ دوره‌ای مانند كودكی، نوجوانی و جوانی كه باید به بهترین شكل بگذرد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ بنابراین اول از همه باید نگرش‌مان را تغییر دهیم و سالمندی را برابر با ناتوانی و بیماری ندانیم؛ چراكه در این دوران هم اگر با شناخت ویژگی‌های طبیعی دوره سالمندی، به فكر حفظ سلامت‌ باشیم، مشكل چندانی نخواهیم داشت.

در این میان یكی از ساده‌ترین موضوعاتی كه معمولا برای حفظ سلامت مورد توجه قرار می‌گیرد، نوع تغذیه و رژیم غذایی فرد است؛ این‌كه چه غذاهایی بخورد و كدام‌یك را از رژیم غذایی‌اش حذف كند؟البته با توجه به حساسیت دوران سالمندی و اهمیت حفظ سلامت پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، پیروی از یك رژیم غذایی صحیح و مناسب در این سال‌ها مهم‌تر خواهد بود؛ در واقع وقتی فرد به دوره سالمندی می‌رسد، سلول‌های بدن هم روند پیری را طی كرده و ممكن است كارایی و توانمندی‌ها در مقایسه با گذشته، كاهش یابد بنابراین سالمندان در این دوره با مسائل مختلفی روبه‌رو می‌شوند كه البته با تغذیه صحیح حداقل می‌توان شروع این مشكلات را به تعویق انداخت.

یكی از مسائل مهمی كه در مورد سلامت سالمندان مطرح می‌شود، مصرف داروهای متعدد و مختلف در طول روز است؛ این موضوع از آن جهت اهمیت دارد كه بسیاری از این داروها موجب ایجاد اختلالاتی در جذب مواد مغذی شده و به همین دلیل می‌تواند منجر به بروز كمبودهای تغذیه‌ای ‌شود. علاوه بر این موارد، این مساله ممكن است عاملی برای ایجاد مشكلات مختلف دستگاه گوارش نیز باشد.

اختلالات گوارشی در سالمندان

اختلالات و بیماری‌های دستگاه گوارش در ناحیه معده و روده، از مشكلات شایعی است كه سالمندان با آن روبه‌رو هستند؛ یكی از این موارد، كاهش ترشح اسید معده و به دنبال آن كاهش تولید ماده‌ای است كه در جذب ویتامین B12 نقش دارد بنابراین می‌توان گفت كمبود ویتامین B12 از جمله عوارضی است كه در دوران سالمندی رخ می‌دهد.

ویتامین B12 نقش بسیار مهمی در سلامت فرد ایفا می‌كند و چنانچه كسی با كمبود این ویتامین روبه‌رو شود، گزگز نوك انگشتان دست و پا را تجربه خواهد كرد؛ این مساله می‌تواند موجب تشدید مشكل افرادی شود كه آرتروز دارند یا با مشكلات عصب عضلات درگیر هستند.

جذب آهن و كلسیم هم در سالمندان معمولا با اختلال روبه‌رو شده و به همین دلیل باید بررسی‌های لازم در این زمینه انجام شود تا در صورت نیاز این افراد از مكمل‌ استفاده كنند؛ البته بیشتر خانم‌ها در دوران سالمندی، مكمل كلسیم را دریافت می‌كنند ولی به دلیل اختلالاتی كه در بدن سالمندان ایجاد می‌شود، ممكن است آقایان هم به این مكمل‌ها نیاز پیدا كنند.

خداحافظی با دندان‌ها

مشكلات دهان و دندان از دیگر مسائلی است كه بیشتر سالمندان با آن مواجه هستند؛ در واقع، به دلیل این‌كه این افراد ممكن است دندان‌های‌شان را از دست داده یا دچار مشكلاتی در لثه شده باشند، معمولا جویدن غذا برای‌ آنها دشوار خواهد بود بنابراین مواد غذایی را باید با دقت بیشتری برای این گروه انتخاب كنیم تا در حدامكان، نیاز به جویدن زیاد نداشته باشد و راحت بلعیده شود؛ به عنوان نمونه می‌توان به مصرف میوه‌های پخته به جای میوه‌های خام و سبزی‌های ریزشده اشاره كرد.

در مورد گوشت‌ها هم بهتر است از انواعی استفاده كنید كه راحت‌تر جویده می‌شود؛ مثلا گوشت قرمز نه‌تنها دیرهضم است، بلكه به جویدن زیادی هم نیاز دارد ولی گوشت ماهی و پس از آن گوشت مرغ هم هضم راحتی داشته و هم آسان‌تر جویده می‌شود. علاوه بر این، به سالمندان توصیه می‌كنیم برای پیشگیری از بروز مشكلات لثه به مقدار كافی از منابع ویتامین C مانند مركبات، انواع سبزیجات و میوه‌ها مثل انگور، فلفل و توت‌فرنگی استفاده كنند.

سالمندان معمولا از مشكل نفخ در دستگاه گوارش‌ هم شكایت می‌كنند كه برای بهبود این شرایط باید مصرف مواد نفاخ مانند حبوبات، گیلاس، هندوانه، انواع توت، پیاز و سیر را محدود كنند.

اختلالات مزاجی

بسیاری از افراد در دوران سالمندی دچار یبوست می‌شوند و نمی‌دانند چطور باید این مشكل را حل كنند. همان‌طور كه همه می‌دانیم، فعالیت بدنی مناسب یكی از اساسی‌ترین شیوه‌ها برای برطرف كردن یبوست است، ولی متاسفانه برخی از سالمندان به‌دلیل مشكلات جسمی نمی‌توانند به میزان كافی فعالیت كنند بنابراین، به این گروه توصیه می‌كنیم برای پیشگیری از یبوست زمانی كه نشسته‌اند، شكم‌شان را ماساژ دهند.

علاوه بر این، مصرف آب كافی هم از دیگر مواردی است كه حتما باید به آن دقت داشته باشند. همچنین مصرف آلو یا انجیر خیس‌شده به صورت روزانه نیز باید در برنامه غذایی سالمندان لحاظ شود.

با افزایش سن، احساس تشنگی هم مختل شده و ممكن است بدن فرد سالمند به آب نیاز داشته باشد ولی او تشنگی را حس نكند. پس باید برای پیشگیری از كم‌آبی به سالمندان آموزش دهیم كه حتی وقتی تشنه نیستند هم براساس برنامه زمان‌بندی خاصی آب بنوشند؛ این كار نه تنها از بروز كم‌آبی جلوگیری می‌كند بلكه برای بهبود یبوست هم مفید است.

چند توصیه

توصیه می‌شود تمام افراد سالمند زیر نظر پزشك در كنار داشتن رژیم غذایی متعادل و متنوع، به صورت روزانه از مكمل مولتی‌ویتامین مینرال هم استفاده كنند. اما نكته مهم این است كه این مكمل‌ها باید مخصوص سنین سالمندی باشد؛ چراكه نیاز افراد سالمند به برخی مواد مغذی مانند آهن و ویتامین A كاهش می‌یابد. پس طبیعی است كه اگر از مكمل‌های معمولی استفاده شود، عوارض جبران‌ناپذیری ایجاد خواهد شد.

بسیاری از سالمندان اشتهای خوبی ندارند و معمولا ترجیح می‌دهند غذا نخورند؛ با این‌كه مكمل‌هایی برای بهبود اشتهای آنها وجود دارد ولی باز هم تاكید می‌شود اطرافیان سالمند مواد غذایی مناسب را برای او تهیه كرده و به بهترین شكل در اختیارش قرار دهند.

سالمندان هم باید دقت داشته باشند نخوردن مواد غذایی می‌تواند موجب كاهش عمر سلول‌های بدن شود و در نتیجه تبعات جبران‌ناپذیری برجا بگذارد. پس خوب است در این شرایط وعده‌هایی كوچك ولی مغذی برای سالمند آماده شود تا او با میل و اشتها آنها را مصرف كند.

در نهایت هم توصیه می‌شود سالمندان آزمایش‌های لازم را به موقع انجام دهند تا در صورتی كه مشكلی وجود دارد به‌موقع برطرف شود.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر