اين
ويتامين جزو ويتامين هاي محلول در آب بوده و از آنجايي كه تقريبا شناخته
شده ترين نوع ويتامين است احتياج به معرفي چنداني ندارد.
تقريبا
تمام جانوران به جز انسان و ميمون و خوكچه هندي آنرا در بدن خود
ميسازند.اين ويتامين به جذب آهن در بدن كمك مي كند و همچنين در تشكيل كلاژن
نيز نقش دارد,زخم و سوختگي و خونريزي لثه را التيام بخشيده و در پايين
آوردن كلسترول خون نقش دارد و احتمال ايجاد لخته هاي خوني در سياهرگ را كم
ميكند.
همانطور
كه همه شما داستان ملواناني را كه به راههاي دوردست ميرفتند و ... را
شنيده ايد و ميدانيد كه كمبود اين ويتامين در بدن منجر به ابتلا به
اسكوربوت خواهد شد. همچنين استفاده از مقادير فوق العاده زياد اين ويتامين
ميتواند منجر به بروز اسهال متناوب و تكرر ادرار و سنگ هاي كليوي گردد.
مركبات
و سبزيها و ميوه ها از جمله منابع غني اين ويتامين هستند و نگهداري طولاني
مدت در يخچالها,پختن, حرارت, اكسيژن, نور و دخانيات از جمله عوامل از بين
برنده آن هستند.
دكتر
لينوس پاولينگ در سن 93 سالگي بر اثر سرطان فوت كرد . اما در مؤسسه علم و
طب لينوس پاولينگ در پالوآلتو كاليفرنيا ، و در آزمايشگاه هاي پژوهشي كشور ،
ميراث علمي وي هنوز زنده است. متخصصان هنوز به بررسي آثار شفابخش ويتامين C ، يا اسيد آسكوربيك ، ادامه مي دهند.
استفان لوسن، سرپرست امور اجرايي اين مؤسسه مي گويد : « ما در حال انجام دادن آزمايش هاي تحقيقي اي هستيم كه نقش ويتامين C را در بيماري هاي قلب و عروق ، سرطان ، عفونت HIV ، آب مرواريد ، سلامت پوست و ساير حالت هاي فيزيولوژيك و پاتولوژيك آشكار مي سازد.»
براي
اعتقاد به اين كه تحقيق بيش تر ثمره بيش تري خواهد داشت ، دلايل خوبي وجود
دارد. در حالي كه افراد بدبين به عيبجويي ادامه مي دهند ، ده ها بررسي به
شدت از نقش ويتامين C براي درمان بيماري ها استفاده مي كنند در حال افزايش است.
تصور مي شود كه ويتامين C در برابر سرطان هاي مري ، دهان ، معده و لوزالمعده و احتمالاً گردن رحم ، راست روده و پستان – نقش محافظتي دارد. ويتامين C چگونه اين نقش را ايفا مي كند؟
تصور
مي شود كه برخي از اشكال سرطان توسط راديكال هاي آزاد ايجاد مي شوند؛
راديكال هاي آزاد مولكول هايي هستند كه به طور طبيعي سركش شده اند و از
طريق دزديدن الكترون ها براي متعادل كردن خودشان به مولكول هاي سالم بدن
(نظير DNA
، در مورد سرطان) آسيب مي رسانند. دكتر بالز فري ، دانشيار بيماري هاي
داخلي و زيست شيمي در دانشكده پزشكي دانشگاه بوستون معتقد است كه ويتامين C
و ساير تركيباتي كه به عنوان آنتي اكسيدان ها معروفند ، از طريق در اختيار
گذاشتن الكترون هاي خودشان راديكال هاي آزاد را خنثي مي كنند و آسيب
اكسيداتيو DNA
و ساير مولكول ها را به حداقل مي رسانند . نيتريت ها – مواد محافظت كننده
اي كه در غذاهايي مانند سوسيس و غذاهاي حاضري وجود داشته و قادر به ايجاد
سرطان هستند و نيترات ها كه به طور طبيعي در سبزي ها و آب آشاميدني يافت مي
شوند – نيز به وسيله ويتامين C خنثي مي گردند.
اثر محافظت كننده آنتي اكسيداني ويتامين C خنثي مي گردند.
اثر محافظت كننده آنتي اكسيداني ويتامين C ممكن است تا سلامت قلب نيز پيش رود. در بررسي هايي كه بر روي ويتامين C و سطح كلسترول انجام شده است، پژوهشگران متوجه شده اند افرادي كه داراي سطح ويتامين C بالايي در خون مي باشند، خطر ابتلاي آن ها به بيماري هاي قلبي كم تر است.
در آزمايش هاي تجربي مشخص شده است كه غلظت هاي بالاي ويتامين C
موجب مهار رشد سلول هاي عضلاني صاف در جدار شرايين نيز مي شود. به گفته
دكتر واديم ايوانف ، سرپرست برنامه تحقيقاتي قلب و عروق در مؤسسه لينوس
پاولينگ ، فعاليت غير طبيعي رشد اين سلول ها به عنوان يكي از نخستين عوامل
تكوين بيماري هاي قلب و عروق در نظر گرفته مي شود.
نقش ويتامين C به عنوان يك آنتي اكسيدان ممكن است حتي تشكيل آب مرواريد را به تأخير بيندازد يا از بروز آن ممانعت كند. علت سودمندي ويتامين C در اين مورد آن است كه پرتو ماوراء بنفش و استرس اكسيداتيو در عدسي چشم ، احتمالاً علل آغازگر تشكيل آب مرواريد هستند. ويتامين C مي تواند از آسيب ايجاد شده توسط استرس اكسيداتيو ممانعت كند.
افراد سرماخورده سال هاست كه درباره اثر ويتامين C
بر روي بيماريشان داد سخن داده اند. پژوهش ها نشان داده اند كه مصرف زياد
اين ويتامين محلول در آب واقعاً برخي از مهم ترين سلول هاي دفاعي دستگاه
ايمني بدن را فعال تر مي سازد و به آن ها كمك مي كند تا سريع تر به دنبال
عوامل بيماريزايي چون باكتري ها و ويروس ها بگردند . به عبارت ديگر ف با
مصرف ويتامين C شما قادر به پيشگيري از
سرماخوردگي نخواهيد بود ، اما احتمالاً مي توانيد دوره آن را كوتاه تر و
شدت آن را كم تر كنيد. به گفته دكتر كارول جانسون ، دانشيار تغذيه در
دانشگاه ايالتي آريزونا در تمپ ، از طرفي ويتامين C
سطح هيستامين بدن را نيز كاهش مي دهد ؛ هيستامين ماده شيميايي اي است كه
توسط بدن رها شده و مي تواند پاسخ دستگاه ايمني را سركوب كند.
اين
اثر ضد هيستاميني خبر خوبي براي مبتلايان به آسم يا آلرژي مي باشد.
پژوهشگران دانشكده پزشكي هاروارد متوجه شدند افرادي كه روازنه حداقل دويست
ميلي گرم ويتامين C در روز مصرف مي كردندف به برونشيت يا ويزينگ مبتلا مي شدند.
پژوهشگران مؤسسه لينوس پاولينگ دريافتند كه ويتامين C تكثير HIV را در سلول هاي آلوده ، حداقل در آزمايشگاه ، مهار مي كند.
روزي ممكن است مبتلايان به ديابت نيز از ويتامين C استفاده كنند. يك بررسي بر روي حيوانات نشان داده است كه ويتامين C به تنظيم آزاد شدن انسولين كمك مي كند. بررسي بر ري انسان ثابت كرده است كه ويتامين C
از تبديل قند داخل سلول به سوربيتول جلوگيري مي كند. اين قند الكل ف كه در
سلول ها انباشته مي شود، موجب آسيب چشم ، عصب و كليه در افراد ديابتي مي
گردد.
علاوه بر تمام اين ها ، ويتامين C
مدتهاست كه به عنوان محافظ لثه ها ، مفاصل ريال رباط ها ف جدار سرخرگ ها و
پوست شناخته شده است. اين ويتامين همچنين از طريق كمك به توليد كلاژن ، يا
همان آجر بافت ها ، ترميم زخم را تسريع مي كند. دكتر جانستون مي گويد: «در
حدود يك سوم پروتئين بدن شما را كلاژن تشكيل مي دهد ، به عبارت ديگر بدن شما بدون ويتامين C ظاهر نسبتاً بدي پيدا مي كند.»
هر چند اغلب مردم در مورد فوايد شفابخش ويتامين C
مطالبي شنيده اند ، اما بسياري از آن ها دچار كمبود اين ماده مهم هستند.
در بررسي اي كه توسط دانشگاه ايالتي آريزونا انجام شد، دكتر جانستون دريافت
كه شصت درصد شركت كنندگان در حدود 125 ميلي گرم ويتامين C
در روز مصرف مي كردند ، كه بيش از دو برابر مقدار نياز روزانه است. با اين
حال ، بين هيجده تا بيست درصد از شركت كنندگان دچار كمبود ويتامين C بوده و تقريباً سه درصد آن ها داراي چنان مقداري از ويتامين C در خون بودند كه قاعدتاض بايد مبتلا به اسكوري ، بيماري كشنده كمبود ويتامين C كه در ميان ملوانان شايع بود، مي شدند. دكتر جانستون مي گويد: «در جمعيت مورد مطالعه مشاهده كرديم كه افراد دچار كمبود ويتامين C
كم تر از يك وعده در روز ميوه و سبزي مي خوردند، بنابراين توصيه مي شود كه
شما پنج تا نُه وعده در روز از انواع مبوه و سبزي استفاده كنيد.»
اولين نشانه هاي كمبود ويتامين C شامل ضعف و خواب آلودگي است، و تأخير در بهبود زخم پس از آن ظاهر مي شود. اگر ذخاير ويتامين C
در بدن كاملاً تخليه شوند- آنچه كه امروزه به ندرت روي مي دهد- اسكوري به
وجود مي آيد. علائم اسكوري شامل زوال عقل (دمانس) ، خونريزي از لثه ها ، لق
شدن دندان ها ، خونريزي و درد عضلات ، استخوان ها و مفاصل است.
مقدار نياز روزانه : 60 ميلي گرم
منابع خوب غذايي : آناناس ، گل كلم ، فلفل ، طالبي ، توت فرنگي ، پرتقال ، كيوي و گريپ فروت تو سرخ
اگر در قفسه داروهاي داروخانه محل خود جستجو كنيد ، ممكن است به انواع و اقسام ويتامين C برخورد كنيد كه تعدادشان از تعداد اتومبيل هاي جديد در يك نمايشگاه اتومبيل بيش تر است.
اما
در مورد اين كه كدام نوع را بخريد نگران نباشيد. حداقل يك بررسي نشان مي
دهد كه اين موضوع اهميتي ندارد. چه گران ترين و چه ارزان ترين نوع ، هر
كدام كه مصرف شوند مقدار ويتاميني كه به بدن مي رسد يكسان است. دكتر
جانستون مي گويد: «من انواع گران را با انواع ارزان مقايسه كردم و تفاوتي
بين آن ها وجود نداشت. به عبارت ديگر ، افزودني ها ، تغييراتي مانند
بافرسازي و گران كردن ، هيچ گونه تأثيري بر ميزان دسترسي حياتي دارو
ندارد.» ولي ممكن است يك تفاوت جزئي وجود داشته باشد: ويتامين C در دوزهاي بالا كم تر موجب اسهال مي شود.
مقادير زياد ويتامين C بي خطر به نظر مي رسد. دوزهاي بسيار زياد ويتامين C
– بين پانصد و دو هزار ميلي گرم هر چهار ساعت – كه براي اسيدي كردن ادرار
به كار مي رود ، بر روي طريقه جذب برخي از داروها تأثير مي گذارد. در حداقل
پنج بررسي باليني ، افرادي كه روزانه پنج هزار ميلي گرم ويتامين C را براي مدت بيش از سه سال مصرف مي كردند، هيچ عارضه جانبي را گزارش نكردند. دكتر پاولينگ دوزهاي روزانه بسيار زياد ويتامين C را براي سال هاي طولاني مصرف كرد و هيچ گونه اثزرات نامطلوبي در وي گزارش نشد.
با
اين حال ، دوزهاي پانصد ميلي گرم در روز در افرادي كه مستعد سنگ هاي كليوي
هستند با بروز اين سنگ ها همراه است. همان طور كه ذكر شد دوزهاي بالاي
ويتامين C
مي تواند موجب اسهال شود. (اگر شما به اين وضعيت مبتلا شديدف متخصصان
توصيه مي كنند مقدار ويتامين روزانه به به دوزهاي منقسم تبديل كرده و همراه
با غذا در طول روز مصرف كنيد.)
استرس نياز به ويتامين C را در بدن افزايش مي دهد. نيكوتين هم نياز به ويتامين C را افزايش مي دهد. به همين دليل گروه تخصصي غذا و تغذيه انجمن تحقيقات ملي توصيه مي كند كه سيگاري ها روزانه صد ميلي گرم ويتامين C مصرف كنند.
اين
ويتامين با نتايج آزمايش هاي خاص تشخيصي خون و ادرار تداخل دارد، همچنين
ممكن است جذب ضد افسردگي هاي سه حلقه اي را هم مختل كندف لذا اگر اين
داروها را مصرف مي كنيد يا قصد انجام آزمايش داريد، بايد پزشك خود را از
مصرف ويتامين C
آگاه كنيد. افرادي كه مبتلا به كمبود آنزيم گلوكز 6-فسفات دِهيدروژناز در
گويچه هاي سرخ آسيب ديده و كم خوني ظاهر شود. اين كمبود آنزيمي در ميان
افراد آفريقايي ، مديترانه اي و آسيايي شايع تر است. برخي از متخصصان توصيه
مي كنند مصرف قرص هاي ويتامين C جويدني محدود شود، زيرا مي تواند موجب از بين رفتن مينا از سطح دندان و ساير مشكلات دنداني شود.
منبع: درمان با ویتامین ها
- ترجمه دکتر حسین حقیر - نشر آفرینگان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر