ويتامين K

 ويتامين k يك ويتامين محلول در چربي ميباشد. باكتريهاي روده نيز ميتوانند اين ويتامين را بسازند.

از آنجايي كه در تشكيل عوامل انعقادي ٢و۵ و٩ و۰١نقش دارددر پيشگيري از خونريزي هاي داخلي و خارجي و كم كردن خونريزي عادت ماهيانه نقش ايفا مينمايد. همچنين در اكسيداسيون اسيد گلوتاميك نيز نقش دارد. كمبود آن مي تواند منجر به افزايش زمان پروترومبين و خونريزي , اكيموز و سلياك و كوليت و اسپرو گردد.

از جمله منابع اين ويتامين ميتوان به ماست آلفا آلفا, زرده تخم مرغ, روغن بزرك يا كتان, روغن سويا, روغن كبد ماهي و برگ سبز سبزيجات اشاره نمود.

اشعه ايكس و اسعه راديواكتيو و آسپرين و آلودگي هوا از جمله عوارض لز بين برنده آن هستند و مقدار اين ماده مغذي در غذاهاي منجمد شده كمتر از غذاهاي طبيعي است.

احتمال وجود كمبود ويتامين K در بدن شما بسيار اندك است، مگر آن كه در ظرف چند دقيقه گذشته به دنيا آمده باشيد

بدن شما به مقادير ناچيزي از اين ويتامين نياز دارد تا در زمان آسيب به انعقاد خون كمك كند- اين عمل اوليه ويتامين K است – و به احتمال زياد شما به راحتي بيش از مقدار كافي از اين ويتامين را به دست مي آوريد.

شما حتي قادر به ساخت ويتامين K مورد نياز خود هستيد. در حدود نيمي از ويتامين K مورد نياز بدنتان به طور طبيعي توسط باكتري هاي روده خودتان توليد مي شود.

نوزادان استثنا بزرگ اين موضوع هستند. آن ها فاقد باكتري هاي لازم جهت توليد ويتامين K هستند و معمولاً در رژيم غذايي آن ها سبزي پر برگ وجود ندارد. هر چند شير مادر داراي مقدار اندكي از اين ويتامين مي باشد، ولي اين يكي از موارد انگشت شماري است كه شير مادر به تنهايي تكافوي نياز بدن نوزاد را نمي كند. بنابراين معمولاً در موقع تولد يك آمپول ويتامين K به نوزادان تزريق مي كنند.

به گفته دكتر جيمز سادوسكي ، رئيس آزمايشگاه ويتامين K در مركز پژوهشي تغذيه انسان در دانشگاه تافتز در بوستون ، تنها افراد ديگري كه به مكمل ويتامين K اضافي نياز دارند، مبتلايان به بيماري هاي گوارشي نظير فيبروز كيستيك مي باشند.

اما افرادي هم وجود دارند كه از مصرف زياد ويتامين K مي ترسند. بسياري از افرادي كه داروهاي ضد انعقاد ريال يا رقيق كنند خون ، جهت پيشگيري از حمله قلبي و سكته مغزي مصرف مي كنند ، مقدار مصرف سبزي هاي پر برگ خود را واقعاً كاهش مي دهند، زيرا از آن مي ترسند كه اين مواد غذايي موجب بروز همان حوادثي شوند كه با خوردن دارو سعي در پيشگيري از آن دارند.

دكتر جان سوتيه ، استاد و مدير گروه علوم تغذيه در دانشگاه ويسكونزين – ماديسون مي گويد: «اين فكر مطلقاً غلط است. پزشكان به افراد زيادي كه داروهاي ضد انعقاد مصرف مي كنند مي گويند كه دريافت ويتامين K را محدود كنند. من دليلي اين امر را نمي دانم ، اما اين موضوع نسبتاً رايج است و توصيه خوبي نيست.»

دكتر سادوسكي در تأييد اين مطلب مي گويد: « اگر كسي به دليلي ابتلا به حمله قلبي ، سكته مغزي يا لخته شدن خون در ساق پا، در حال مصرف داروهاي ضد انعقاد خوراكي باشد، بايد مصرف ويتامين K خود را در يك سطح نسبتاً ثابت روزانه حفظ كند. اگر مقدار مصرف روزانه مورد نظر حفظ شود، دفعات مصرف در روز اهميتي ندارد.»

به چه دليل؟ دكتر سوتيه مي گويد كه دوز ضد انعقاد هر فرد براساس نيازهاي خاص او تنظيم مي شود. نيازهاي آن ها توسط مجموعه اي از آزمايش هاي خون پس از شروع داروهاي ضد انعقاد تعيين مي شود. پس مقدار داروي ضدانعقاد به منظور ايجاد يك تعادل حساس تجويز مي شود، لذا بايد ويتامين K را به اندازه اي كه براي انعقاد خون و ترميم زخم لازم است به بدن برسانيد و نه به اندازه اي كه براي انعقاد خون و ترميم زخم لازم است به بدن برسانيدو نه به اندازه اي كه براي انعقاد خون و حمله قلبي كافي است.

از آن جا كه بدن تنها وقتي قادر به جذب ويتامين K است كه اين ويتامين همراه با رژيم غذايي چرب مصرف شود، لذا بهتر است سبزي هاي پربرگ را به همراه غذايي مصرف كرد كه حداقل حاوي مقداري چربي است.

ريختن مقداي سُس سالاد حاوي روغن بر روي سبزي ها يا حتي مصرف كاهو همراه با غذاي چرب به شما اين اطمينان را مي دهد كه ويتامين K مورد نيازتان را دريافت كرده ايد.

مقدار نياز روزانه : 80 ميكروگرم

منابع خوب غذايي : كلم برگ ، گل كلم و سبزي هاي پربرگ مانند اسفناج و كلم پيچ 

منبع:  درمان با ویتامین ها - ترجمه دکتر حسین حقیر - نشر آفرینگان