جام جم آنلاين: بسياري از افراد بويژه كودكان طعم شير را نمي‌پسندند و ميانه خوبي با آن ندارند. اين موضوع بيشتر در كودكاني ديده مي‌شود كه ذائقه آنها به يكي از طعم‌هاي اصلي بخصوص طعم شيرين گرايش پيدا كرده است.
از نظر روان‌شناسي ذائقه كودك به طعم، نوع، بافت و شكل ظاهري غذا اغلب از شش ماهگي تا 16 ـ 15 ماهگي شكل مي‌گيرد.
حال اگر در اين دوره زماني كه تغذيه كمكي كودك شروع مي‌شود، مادر سعي كند از طريق مواد غذايي متنوع، طعم‌هاي مختلف را به كودك بچشاند، مي‌تواند ذائقه او را سرو سامان داده و به مصرف انواع مواد غذايي مختلف عادت دهد.
اما در كودكي كه مصرف خوراكي‌ها و نوشيدني‌هاي شيرين در او به شكل يك عادت در آمده باشد، ساير طعم‌ها برايش جذابيتي نداشته و ديگر نمي‌تواند شيرسفيد بدون طعم را بنوشد.
از اين رو مادر ناچار است براي تامين نيازهاي تغذيه‌اي كودك از طريق شير، او را به نزديك ترين سوپرماركت برده و از او بخواهد كه از ميان شيرهاي طعم‌داري چون شير كاكائو، شير عسل و شير قهوه يك نوشيدني انتخاب كند.
اما سوال اينجاست آيا مي‌توان شيرهاي طعم‌دار را جايگزين دائم شير سفيد كرد؟ ارزش و خواص تغذيه‌اي اين شيرها چه ميزان است؟
اگر طعم شير معمولي مانع مصرف اين نوشيدني شود، مي‌توانيد گهگاه از انواع شيرهاي طعم‌دار استفاده كنيد، اما بدانيد اين شيرها در مقايسه با انواع ساده آن به دليل چربي و شكر فراوان، كالري بالايي دارد و براي كودكان پروزن و بچه‌هايي كه زمينه‌هاي ارثي ابتلا به ديابت دارند، محدوديت مصرف دارد.
نكته مهم‌تر آن‌كه در اين محصولات اغلب از مواد طعم‌دهنده و رنگ دهنده‌اي استفاده مي‌شود كه اگر منشا طبيعي داشته باشد، مشكل‌ساز نيست اما اگر شيميايي و سنتزي باشد، احتمال دارد در دراز مدت عوارضي براي مصرف كننده ايجاد كند بنابراين به دليل آن‌كه كودكان در سنين رشد بوده و سلول‌ها و بافت‌هاي مختلف كبدي، كليوي، گوارشي و... بدنشان در حال تكثير و شكل‌گيري است، بهتر است والدين كمي حوصله به خرج دهند و شير را به صورت خانگي با عسل، خرما، پوره ميوه‌جات و ... با درصد بسيار كم شكر طعم‌دار كنند و در اختيار كودك دلبندشان قرار دهند.
ارزش تغذيه‌اي شيرهاي طعم‌دار خانگي
شير عسل: با افزودن يك تا دو قاشق چايخوري عسل به يك ليوان شير ساده مي‌توانيد اين نوشيدني را تهيه كنيد.بر اثر تركيب شير با عسل، خواص تغذيه‌اي و ضدسرطاني آن دوچندان مي‌شود. اين نوشيدني بسيار نشاط‌آور و آرام‌بخش بوده و مي‌تواند كيفيت خواب را مطلوب سازد.
خواص ضدميكروبي آن براي كساني كه در معرض انواع عفونت‌ها قرار دارند همچون پرستاران، بسيار مفيد است. رفع‌كننده خستگي و سوء تغذيه بوده و براي خوش خلقي و افزايش هوش كودك مفيد است. اما بدانيد ميزان انرژي عسل در مقايسه با قند و شكر برابري مي‌كند و بسيار پركالري است. اين نوشيدني به دليل دارا بودن عسل آلرژي زا بوده و براي كودكان زير يك‌سال محدوديت مصرف دارد.
توجه: از افزودن عسل يا موم آن به شير داغ خودداري كنيد. حرارت شير تا حدودي ويتامين‌هاي حساس عسل را تخريب مي‌كند.
شير كاكائو: يك ليوان شير را گرم كرده و يك قاشق مرباخوري پودر كاكائو با كمي شكر به آن بيفزاييد. كاكائو حاوي تركيبات فنولي و اگزالات زيادي است. اين تركيبات مي‌تواند با برخي از ريزمغذي‌هاي شير بخصوص كلسيم آن تركيب شده و از جذب آن بكاهد. اما به دليل آن‌كه در شيرهاي خانگي كاكائوي كمتري استفاده مي‌شود، ميزان كلسيم شير بيش از تركيبات فنولي كاكائو بوده و حدود دو سوم كلسيم آن تحت هر شرايطي جذب خواهد شد. در ضمن كافئين اين نوشيدني هم زياد نيست و در مقايسه با نوشابه‌هاي سياه كولا‌دار 10 برابر كمتر است و روي رفتارهاي هيجاني كودك اثر سوئي نخواهد داشت.
توجه: به گفته متخصصان تغذيه، برخي از انواع شير‌كاكائو از شيرهايي كه بار ميكروبي بالايي دارد، تهيه مي‌شود. اين موضوع باعث افت كيفيت پروتئين و خواص تغذيه‌اي اين شيرها خواهد شد.
شير قهوه و نسكافه: يك ليوان شير قهوه با ميزان شير بيشتر مي‌تواند يك سوم كلسيم مورد نياز بدن خانم‌هاي بالاي 50 سال را تامين كند. ميزان تركيبات فنولي و كافئين اين نوشيدني كمي بيشتر از شير كاكائو بوده و بهتر است در كنار آن از مصرف ماست و پنير غافل نشويد. شير قهوه براي افراد با فشار خون بالا، كساني كه تپش قلب دارند يا مادران شيرده چندان مفيد نيست.
توجه: نسكافه‌هاي آماده به دليل دارا بودن مواد نگه‌‌دارنده و برخي اسيدهاي خوراكي، خوردگي ميناي دندان را دوچندان كرده و مصرف زياد آن توصيه نمي‌شود. برخي از انواع شير كاراملي هم به دليل آن كه علاوه بر شكر از ميزان زياد چربي و تخم مرغ تهيه شده، به رغم كلسيم و پروتئين باكيفيت، بسيار پركالري است.
شير سويا: اين شير كاملا گياهي است و برخلاف تصور عامه با شير گاو مخلوط نمي‌شود. از نظر طعم و خواص تغذيه‌اي شباهت چنداني به شير گاو ندارد. اين شير يك چهارم كلسيم شير لبني را داراست اما به جذب كلسيم در بدن كمك مي‌كند. پروتئين آن با پروتئين شيرگاو برابري نمي‌كند اما چربي آن از نوع غير اشباع و فاقد كلسترول است. لاكتوز ندارد و سرشار از تركيبات آنتي‌اكسيداني (ضدسرطان) و مواد شبه هورموني است. اين شير را هرگز جايگزين شير لبني نكنيد.
توجه: شير سويا در برخي كودكان و نوزادان به دليل وجود برخي پروتئين‌هاي حساسيت زا موجب بروز آلرژي با علائمي چون استفراغ، گريه، اسهال آبكي و در موارد شديدتر موجب حساسيت آنافيلاكسي مي‌شود.
فاخره بهبهاني - گروه سلامت
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر