نوشته : دكتر سعید حسینی متخصص تغذیه و عضو هیات علمی نازلی سیدخویی دانشجوی كارشناسی ارشد تغذیه
مقدمه:
اگرچه اختلالات خوردن در زنان بسیار شایع‌تر از مردان است، ولی مردان هم مصون نیستند. ۱۰ درصد افرادی كه دچار اختلالات خوردن می‌باشند، مذكر هستند.
سن شروع این اختلال در مردان ۱۲ الی۲۰ سال است (مانند خانم‌ها) ولی در مورد پرخوری عصبی باید گفت كه سن شروع آ‌ن در مردان كمی دیرتر از زنان است.
مردانی كه از اختلالات خوردن رنج می‌برند، به دلایل زیر كمتر به دنبال درمان می‌روند:
۱) احساس می‌كنند این بیماری برای‌شان یك لكه ننگ است، زیرا عقیده دارند اختلالات خوردن یك بیماری زنانه است.
۲) پزشكان به ندرت از مردان راجع به علائم اختلالات خوردن می‌پرسند; بنابراین ممكن است این اختلال در آ‌قایان تشخیص داده نشود.
۳) مربیان برخی از رشته‌های ورزشی مانند كشتی، آ‌قایان ورزشكار را به خوردن خیلی كم یا خیلی زیاد تشویق می‌كنند و این ورزشكاران به جایی می‌رسند كه در قالب تمرینات خود، كنترل غذا خوردن را از دست می‌دهند و مرز سلامت و بیماری از بین می‌رود.
مطالعات نشان داده‌اند كه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در مورد اختلالات خوردن بین دو جنس وجود دارد:
شباهت‌ها:
- هر دو جنس می‌خواهند از طریق محدودیت دریافت كربوهیدرات و چربی و رفتارهای پاكسازی مثل سوء مصرف ملین و القای استفراغ، به وزن كمتر برسند.
- هر دو جنس تصور ذهنی غلطی از بدن دارند و از نظر كمال‌گرایی، گرایش به رفتارهای وسواس‌گونه و عدم باور خود، به هم شباهت دارند.
- مردان هم مانند زنان، اغلب اختلالات خوردن را در دوران بلوغ خود بروز می‌دهند; ولی مردان پیش از دوران بلوغ و ابتدای بزرگسالی هم در معرض خطر هستند.
تفاوت‌ها:
- زنان و مردان هر دو تحت تاثیر پیام‌های رسانه‌های گروهی و انتظارات جامعه قرار می‌گیرند، ولی زنان تشویق می‌شوند كه روی وزن‌شان متمركز شوند، اما مردان روی شكل و فیزیك عضلانی بدن‌شان تمركز می‌كنند.
- به نظر می‌رسد كه افزایش وزن واقعی مردان، بسیاری از آ‌نها را در معرض اختلالات خوردن قرار می‌دهد، در حالی كه آ‌نچه زنان را دچار اختلالات خوردن می‌كند، نه تنها اضافه‌وزن نیست، بلكه نارضایتی و تصور ذهنی غلط از سایز بدن است.
- اختلالات خوردن به‌ویژه اختلال بیش‌خوری (ئئا) در مردان معمولا تشخیص داده نمی‌شود، زیرا فرهنگ ما پذیرفته است كه پرخوری همیشه در مردان وجود داشته باشد. دلیل دیگر تشخیص دیرهنگام اختلالات خوردن در مردان این است كه مردان وقتی دچار سوء تغذیه می‌شوند علامت واضحی مانند آ‌منوره در خانم‌ها ندارند.
عوامل موثر در اختلالات خوردن مردان:
الف) تاریخچه اضافه‌وزن در دوران كودكی:
به داستان زیر توجه كنید و ببینید چگونه اضافه‌وزن ساده می‌تواند نهایتا به بی‌اشتهایی عصبی تبدیل شود:
دیوید به یاد می‌آ‌ورد كه همیشه به خاطر وزن زیادش در دوران كودكی مورد تمسخر دوستانش قرار می‌گرفت. در سال‌های اول دبستان به خوبی توانسته بود از پس كنایه‌های اطرافیان برآ‌ید، ولی تمسخرهای دوستانش در كلاس پنجم او را بسیار ناراحت می‌كرد; اما این موجب نمی‌شد كه او از خوردن زیاد همبرگر، كیك و بستنی خودداری كند. وقتی او وارد دبیرستان شد، فهمید كه چقدر زشت و بدریخت است و پی برد كه كاهش وزن می‌تواند به او كمك كند مقبولیت اجتماعی بیشتر به دست آ‌ورد; بنابراین برای مقابله با این مشكل، رژیم گرفتن را آ‌غاز كرد. ولی این رژیم بی‌پایان، نهایتی نداشت; تا جایی كه در بیمارستان بستری شد.
مطالعات نشان داده‌اند كه زنان نسبت به مردان فشارهای اجتماعی بیشتری برای لاغر شدن دارند. وقتی زنان این پیغام را دریافت می‌كنند كه باید لاغر شوند، مردان نیز در مورد اهمیت آ‌ب كردن شكم خود و ساختن بالا‌تنه اندام‌شان به فكر فرو می‌روند.
بنابراین در مردان، بالا بودن واقعی وزن است كه نهایتاً منجر به اختلالات خوردن می‌شود.
ب) اندام مناسب = رشد شغلی
- همان طور كه می‌دانید، برای زنان، ظاهر، مترادف با اعتماد به نفس است. زنان سالانه بیلیون‌ها دلار برای داشتن ظاهر و اندامی مناسب خرج می‌كنند.
- مردان هم برای داشتن ظاهر مطمئن، بیلیون‌ها دلار در سال هزینه می‌پردازند، ولی به دلایل كمی متفاوت‌تر از زنان: در یك مطالعه مشخص شد كه ۸۴ درصد مردان بر این باورند كه جذابیت‌های فیزیكی برای موفقیت و قدرت شغلی ضروری است. ۴۲ درصد مردان احساس می‌كنند كه بهبود یك جزء ظاهری، سبب بهبود كارشان می‌شود. ۳۲ درصد مردان موافقند كه اگر ظاهر جوان‌گونه‌ای داشته باشند، موفقیت شغلی‌شان بیشتر می‌شود.
این آ‌مار، شگفت‌انگیز و در عین حال ناراحت‌كننده است كه ما از قدرت ظاهر فیزیكی خود برای روابط شغلی و احساسی استفاده كنیم.
آ‌یا شما هم فكر می‌كنید كه پیشرفت شغلی شما با ظاهر فیزیكی‌تان مرتبط است؟
ج) مشاغلی كه سبب تقویت نارضایتی فرد از اندام خود می‌شود:
- ورزشكاران: ورزش‌های خاصی وجود دارد كه در آ‌ن عملكرد فرد مستقیما به فیزیكش مربوط است; مانند ژیمناستیك، دو، رقص، اسكیت نمایشی، شنا و كشتی.
- ستارگان تلویزیون و سینما
- مانكن‌ها
د) احساسات:
آ‌یا می توان تصور كرد كه یك مرد گریه كند؟ همیشه مردان را از دوره كودكی از بروز ناراحتی، افسردگی و سایر خصوصیاتی كه نشان‌دهنده ضعف آ‌نها باشد، بر حذر كرده‌اند. ولی ناراحتی یك حس طبیعی انسان است كه جنس نمی‌شناسد. این تعصبات فرهنگی مهار احساسات است كه از مردان همیشه انتظار دارد قوی باشند و ناراحتی‌های خود را بروز ندهند، زیرا نشان‌دهنده ضعف آ‌نهاست.
با جمع بندی مطالب فوق به این نتیجه می‌رسیم كه عوامل فردی، احساسی ، فرهنگی، روانی و اجتماعی در ایجاد اختلالات خوردن در مردان موثرند و اغلب این بیماران می‌توانند با پشتكار و با به‌كارگیری توصیه‌های متخصصان تغذیه و روان‌كاوی به بهبود هرچه سریعتر خود كمک كنند.
منبع : دنیای تغذیه ش 77
اگرچه اختلالات خوردن در زنان بسیار شایع‌تر از مردان است، ولی مردان هم مصون نیستند. ۱۰ درصد افرادی كه دچار اختلالات خوردن می‌باشند، مذكر هستند.
سن شروع این اختلال در مردان ۱۲ الی۲۰ سال است (مانند خانم‌ها) ولی در مورد پرخوری عصبی باید گفت كه سن شروع آ‌ن در مردان كمی دیرتر از زنان است.
مردانی كه از اختلالات خوردن رنج می‌برند، به دلایل زیر كمتر به دنبال درمان می‌روند:
۱) احساس می‌كنند این بیماری برای‌شان یك لكه ننگ است، زیرا عقیده دارند اختلالات خوردن یك بیماری زنانه است.
۲) پزشكان به ندرت از مردان راجع به علائم اختلالات خوردن می‌پرسند; بنابراین ممكن است این اختلال در آ‌قایان تشخیص داده نشود.
۳) مربیان برخی از رشته‌های ورزشی مانند كشتی، آ‌قایان ورزشكار را به خوردن خیلی كم یا خیلی زیاد تشویق می‌كنند و این ورزشكاران به جایی می‌رسند كه در قالب تمرینات خود، كنترل غذا خوردن را از دست می‌دهند و مرز سلامت و بیماری از بین می‌رود.
مطالعات نشان داده‌اند كه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی در مورد اختلالات خوردن بین دو جنس وجود دارد:
شباهت‌ها:
- هر دو جنس می‌خواهند از طریق محدودیت دریافت كربوهیدرات و چربی و رفتارهای پاكسازی مثل سوء مصرف ملین و القای استفراغ، به وزن كمتر برسند.
- هر دو جنس تصور ذهنی غلطی از بدن دارند و از نظر كمال‌گرایی، گرایش به رفتارهای وسواس‌گونه و عدم باور خود، به هم شباهت دارند.
- مردان هم مانند زنان، اغلب اختلالات خوردن را در دوران بلوغ خود بروز می‌دهند; ولی مردان پیش از دوران بلوغ و ابتدای بزرگسالی هم در معرض خطر هستند.
تفاوت‌ها:
- زنان و مردان هر دو تحت تاثیر پیام‌های رسانه‌های گروهی و انتظارات جامعه قرار می‌گیرند، ولی زنان تشویق می‌شوند كه روی وزن‌شان متمركز شوند، اما مردان روی شكل و فیزیك عضلانی بدن‌شان تمركز می‌كنند.
- به نظر می‌رسد كه افزایش وزن واقعی مردان، بسیاری از آ‌نها را در معرض اختلالات خوردن قرار می‌دهد، در حالی كه آ‌نچه زنان را دچار اختلالات خوردن می‌كند، نه تنها اضافه‌وزن نیست، بلكه نارضایتی و تصور ذهنی غلط از سایز بدن است.
- اختلالات خوردن به‌ویژه اختلال بیش‌خوری (ئئا) در مردان معمولا تشخیص داده نمی‌شود، زیرا فرهنگ ما پذیرفته است كه پرخوری همیشه در مردان وجود داشته باشد. دلیل دیگر تشخیص دیرهنگام اختلالات خوردن در مردان این است كه مردان وقتی دچار سوء تغذیه می‌شوند علامت واضحی مانند آ‌منوره در خانم‌ها ندارند.
عوامل موثر در اختلالات خوردن مردان:
الف) تاریخچه اضافه‌وزن در دوران كودكی:
به داستان زیر توجه كنید و ببینید چگونه اضافه‌وزن ساده می‌تواند نهایتا به بی‌اشتهایی عصبی تبدیل شود:
دیوید به یاد می‌آ‌ورد كه همیشه به خاطر وزن زیادش در دوران كودكی مورد تمسخر دوستانش قرار می‌گرفت. در سال‌های اول دبستان به خوبی توانسته بود از پس كنایه‌های اطرافیان برآ‌ید، ولی تمسخرهای دوستانش در كلاس پنجم او را بسیار ناراحت می‌كرد; اما این موجب نمی‌شد كه او از خوردن زیاد همبرگر، كیك و بستنی خودداری كند. وقتی او وارد دبیرستان شد، فهمید كه چقدر زشت و بدریخت است و پی برد كه كاهش وزن می‌تواند به او كمك كند مقبولیت اجتماعی بیشتر به دست آ‌ورد; بنابراین برای مقابله با این مشكل، رژیم گرفتن را آ‌غاز كرد. ولی این رژیم بی‌پایان، نهایتی نداشت; تا جایی كه در بیمارستان بستری شد.
مطالعات نشان داده‌اند كه زنان نسبت به مردان فشارهای اجتماعی بیشتری برای لاغر شدن دارند. وقتی زنان این پیغام را دریافت می‌كنند كه باید لاغر شوند، مردان نیز در مورد اهمیت آ‌ب كردن شكم خود و ساختن بالا‌تنه اندام‌شان به فكر فرو می‌روند.
بنابراین در مردان، بالا بودن واقعی وزن است كه نهایتاً منجر به اختلالات خوردن می‌شود.
ب) اندام مناسب = رشد شغلی
- همان طور كه می‌دانید، برای زنان، ظاهر، مترادف با اعتماد به نفس است. زنان سالانه بیلیون‌ها دلار برای داشتن ظاهر و اندامی مناسب خرج می‌كنند.
- مردان هم برای داشتن ظاهر مطمئن، بیلیون‌ها دلار در سال هزینه می‌پردازند، ولی به دلایل كمی متفاوت‌تر از زنان: در یك مطالعه مشخص شد كه ۸۴ درصد مردان بر این باورند كه جذابیت‌های فیزیكی برای موفقیت و قدرت شغلی ضروری است. ۴۲ درصد مردان احساس می‌كنند كه بهبود یك جزء ظاهری، سبب بهبود كارشان می‌شود. ۳۲ درصد مردان موافقند كه اگر ظاهر جوان‌گونه‌ای داشته باشند، موفقیت شغلی‌شان بیشتر می‌شود.
این آ‌مار، شگفت‌انگیز و در عین حال ناراحت‌كننده است كه ما از قدرت ظاهر فیزیكی خود برای روابط شغلی و احساسی استفاده كنیم.
آ‌یا شما هم فكر می‌كنید كه پیشرفت شغلی شما با ظاهر فیزیكی‌تان مرتبط است؟
ج) مشاغلی كه سبب تقویت نارضایتی فرد از اندام خود می‌شود:
- ورزشكاران: ورزش‌های خاصی وجود دارد كه در آ‌ن عملكرد فرد مستقیما به فیزیكش مربوط است; مانند ژیمناستیك، دو، رقص، اسكیت نمایشی، شنا و كشتی.
- ستارگان تلویزیون و سینما
- مانكن‌ها
د) احساسات:
آ‌یا می توان تصور كرد كه یك مرد گریه كند؟ همیشه مردان را از دوره كودكی از بروز ناراحتی، افسردگی و سایر خصوصیاتی كه نشان‌دهنده ضعف آ‌نها باشد، بر حذر كرده‌اند. ولی ناراحتی یك حس طبیعی انسان است كه جنس نمی‌شناسد. این تعصبات فرهنگی مهار احساسات است كه از مردان همیشه انتظار دارد قوی باشند و ناراحتی‌های خود را بروز ندهند، زیرا نشان‌دهنده ضعف آ‌نهاست.
با جمع بندی مطالب فوق به این نتیجه می‌رسیم كه عوامل فردی، احساسی ، فرهنگی، روانی و اجتماعی در ایجاد اختلالات خوردن در مردان موثرند و اغلب این بیماران می‌توانند با پشتكار و با به‌كارگیری توصیه‌های متخصصان تغذیه و روان‌كاوی به بهبود هرچه سریعتر خود كمک كنند.
منبع : دنیای تغذیه ش 77
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر