نوشته: دكتر محمدحسين صالحي سورمقي
در گذشته‌ها، زنان آموخته بودند كه چگونه با استفاده از گياهان دارويي و مكمل‌هاي گياهي مشكلات مربوط به سلامت و بهداشت زنانه را درمان كنند. در سال‌هاي اخير، بسياري از تحقيقات علمي اين درمان‌ها را تاييد كرده‌اند. بسياري از گياهان مي‌توانند همچون دارو عمل كرده و مشكلات بهداشتي و نگراني‌هاي خانم‌ها نسبت به فقدان ميل جنسي، يائسگي، ناباروري و بسياري از مشكلات زنانه ديگر را درمان كنند.
خارخاسك
خارخاسك، يكي از گياهاني است كه نه تنها براي افزايش ميل جنسي در خانم‌ها، بلكه براي آقايان نيز تجويز مي‌شود. اين گياه توليد هورمون(LH) را افزايش داده و مقدار تستوسترون را بيشتر مي‌كند. معمولا زناني كه ميل جنسي آنها كم است، مقدار كمي هورمون تستوسترون در بدن دارند كه با افزايش اين هورمون، ميل جنسي آنها افزايش مي‌يابد. مزاياي استفاده از اين گياه در حفظ و تنظيم ترشح هورمون تستوسترون(TH) در بدن است كه همين امر و تعادل اين هورمون در بدن، از ويژگي‌‌هاي ثانويه مردانه جلوگيري مي‌كند. از آنجايي كه يكي از علل گُر گرفتگي در زنان يائسه، ترشح هورمون LH است و عدم تنظيم اين هورمون، گر‌گرفتگي را در دوران يائسگي افزايش مي‌دهد.
مارچوبه Racemosus يا همان Shatavari
اين گياه در جنگل‌هاي انبوه هند رشد كرده و همچون يك تقويت كننده عمل مي‌كند. مارچوبه استرس را نيز از بين مي‌برد. پژوهشگران بر اين باورند كه يكي از دلايل كاهش ميل جنسي، استرس است. به علاوه، اين گياه در توليد شير در طي شيردهي و درمان ناباروري نيز موثر واقع مي‌شود.
سندرم پيش از قاعدگي و گياهان دارويي
استفاده از گياهان دارويي مي‌تواند تا حدودي نشانه‌هاي سندرم قبل از قاعدگي (PMS) را تسكين دهد و نوسانات هورموني در سيكل ماهانه زنان را تنظيم كند. اصطلاح PMS به معني انواع نشانه‌هايي است كه از دو هفته قبل از عادت ماهانه زنان آغاز مي‌شود. گياهان دارويي موثر در PMS، قبل از عادت ماهانه هورمون‌ها را تسكين مي‌دهند و به رفع احساس غم و اندوه فرد در دوره قبل از قاعدگي كمك مي‌كنند.
كوهوش سياه با نام علمي Cimicifuga racemosa
در سال‌هاي اخير، اين گياه به عنوان درمان گياهي براي PMS و متعادل كننده هورمون‌هاي بدن مورد استفاده قرار گرفته و بسيار محبوبيت پيدا كرده است. خاصيت ضد اسپاسموديك اين گياه موجب تسكين گرفتگي‌هاي عادت ماهانه مي‌شود. دليل اصلي گر گرفتگي، ترشح هورمون (LH) است كه كوهوش سياه ترشح اين هورمون را در بدن كاهش مي‌دهد و در نتيجه گُر گرفتگي كاهش مي‌يابد. در آلمان از اين گياه به وفور براي درمان سردرد، خستگي و درد مفاصل در دوران يائسگي استفاده مي‌شود.
گل گاوزبان
با نام علمي Borago officinalis
اگر چه روغن گل گاوزبان به اندازه روغن گل پامچال شناخته شده نيست، اما در مقايسه با آن غلظت بالاتري از اسيد گامالينولئيك (GLA) دارد.
افزايش باروري در زنان
قبل از توسعه روش‌هاي مدرن باروري، درمان‌هاي گياهي، قرن‌ها در ميان بيشتر ملل كارايي داشته‌اند. اگر هر يك از اين گياهان را در دوز مناسب استفاده كنيد، هيچ ضرري نخواهند داشت، اگر چه توصيه ما به تمام خوانندگان اين است كه قبل از مصرف هر نوع داروي گياهي با پزشك مشورت كنند؛ به خصوص اگر هم‌زمان داروي شيميايي مصرف مي‌كنند. تاثير برخي از داروهاي گياهي زماني كه با هم مصرف شوند، بيشتر خواهد شد؛ اما برخي از آنها نيز روي داروهاي شيميايي تاثير منفي دارند و خواص آنها را از بين مي‌برند. داروهاي گياهي موثر در باروري، شرايط مناسبي را در بدن براي تخمك‌گذاري و بارداري ايجاد كرده و با حفظ تعادل سيستميك ميان دستگاه تناسلي زنانه، سلامت رحم، تخمدان‌ها و لوله‌هاي فالوپ را تضمين مي‌كنند.
با نام علمي Vitex agnus castus پنج انگشت درخت زيبايي با ارتفاع 5/1 متر است و به دليل اينكه برگ‌هاي آن پنجه‌اي و 5 عددي است، آن‌را پنج انگشت مي‌نامند. اين گياه كه گل‌هاي آن اغلب آبي رنگ هستند، يكي از مشهورترين گياهان درماني در باروري طبيعي زنان است و غده هيپوفيز را تحريك مي‌كند و ترشح استروژن و پروژسترون و تستوسترون را افزايش مي‌دهد و فرايند تخمك‌گذاري را سرعت مي‌بخشد. به ويژه زماني كه دليل ناباروري، مقدار كم توليد پروژسترون باشد، اين گياه به عنوان يك تونيك عمل كرده و سيستم توليد مثل را فعال مي‌كند. به طور خاص اين گياه بر روي زناني كه تخمك‌گذاري نامنظم دارند، موثر است و زناني كه مبتلا به فاز لوتئال كوتاه هستند و مدت زمان ميان تخمك‌گذاري و پايان چرخه قاعدگي آنها كوتاه است، مي‌توانند از اين گياه دارويي با مشورت پزشك استفاده كنند. بعد از قطع مصرف قرص‌هاي ضد بارداري، با استفاده از داروي گياهي مي‌توانيد تخمك‌گذاري طبيعي داشته باشيد. همچنين اين گياه، يكي از مهم‌ترين گياهان در درمان PMS است و از زمان بقراط و 2500 سال پيش براي درمان بسياري از ناراحتي‌هاي زنانه تجويز مي‌شده و به طور خاص در درمان درد سينه قبل از قاعدگي، ادم، افسردگي، اسهال و يبوست و سردرد PMS مفيد است. مطالعات انجام شده در سال‌هاي اخير نشان مي‌دهند كه استفاده از اين گياه بي‌ضرر و در درمان نشانه‌هاي PMS موثر است. مطالعه‌اي كه بر روي 1600 زن با تجربه PMS در آلمان صورت گرفت، نشان داد كه بيش از 93 درصد زنان با مصرف اين گياه قطع و يا كاهش علائم داشته‌اند. اين گياه با تحريك غده هيپوفيز، هورمون‌هاي تخمدان را تنظيم مي‌كند.
با نام علمي Oenothera bierinis گل پامچال اين گياه از گياهان امريكاي شمالي و سرشار از اسيدهاي چرب ضروري و حاوي اسيد لينولئيك گاما (GLA) است كه از عملكرد غدد هورموني حمايت مي‌كند، علائم قبل از قاعدگي را تسكين مي‌دهد و موجب قوام و شفافيت و چسبناكي ترشحات زنانه و تخمك مي‌شود كه همين امر باعث مي‌شود تخمك‌ها براي مدت طولاني‌تري در دهانه رحم زنده بمانند و تا ده روز بتوانند به راحتي با اسپرم تركيب شوند. زناني كه مقدار اين اسيد چرب (GLA) در بدن آنها كم است، حساسيت بيشتري نسبت به هورمون پرولاكتين دارند و همين حساسيت بيشتر منجر به درد و حساسيت سينه‌ها نيز مي‌شود. با مصرف اين گياه معمولا طي دو الي سه چرخه علائم به تدريج كاهش مي‌يابد.
با نام علمي Trifolium pretense شبدر قرمز مدت‌ها است كه از اين گياه به عنوان يكي از موثرترين گياهان باروري به خصوص در درمان زخم‌هاي لوله‌هاي فالوپ يا سلول‌هاي غير طبيعي اندام تناسلي استفاده مي‌شود. شبدر قرمز سرشار از ايزوفلاون است و در بدن همچون استروژن عمل مي‌كند. همچنين رحم را تغذيه كرده و با پروتئين و ويتامين‌ها و كلسيم و منيزيم، مواد معدني مورد نياز غدد هورموني، سيستم عصبي را تقويت مي‌كند.
با نام علمي Urtica dioica گزنه با توجه به اينكه اين گياه سرشار از كلروفيل، پروتئين، كلسيم، آهن و ويتامين K است، در باروري و تقويت كليه و تحريك و تنظيم ترشحات غده آدرنال موثر است. هورمون‌هاي بدن را تنظيم مي‌كند و تخمك‌گذاري و قاعدگي را بهبود مي‌بخشد. اين گياه يكي از غني‌ترين منابع گياهي و سرشار از اسيد فوليك است و به سلامت جنين كمك مي‌كند.
براي بالا بردن و بزرگ شدن سينه خانم‌ها به طور طبيعي
استفاده از داروها و مكمل‌هاي گياهي به منظور بالا بردن و فرم دهي سينه، در چند سال اخير بسيار رواج يافته و انواع قرص‌ها و مكمل‌ها و پودرها و كرم‌ها به بازار ارائه شده‌اند. براي تقويت و توليد بافت و سلول جديد سينه، بدن نياز به استروژن دارد؛ بنابراين برخي از گياهان كه حاوي سطوح بالايي از استروژن طبيعي به نام فيتواستروژن هستند و ساختاري شبيه هورمون زنانه استروژن دارند، گيرنده‌هاي استروژن در غدد سينه را تحريك مي‌كنند و بافت جديد سينه ساخته مي‌شود؛ درست شبيه دوران بارداري كه ترشح استروژن موجب بزرگ شدن و بالا رفتن سينه‌ها مي‌شود. اگر چه مطالعات نشان مي‌دهند كه برخي از گياهان موجود در بازار مي‌توانند سايز سينه‌ها را در زنان افزايش دهند، اما براي اثبات قطعي اين موضوع، به مطالعات بيشتري نياز است. گياهان طبيعي كه در محصولات گياهي بزرگ كننده سينه يافت مي‌شوند، عبارتند از:
دانه رازيانه، ريشه قاصدك، شاهي آبي، كوهوش سياه (Cimicifuga racemosa)، شنبليله (trigonella Foenum-gracecum). قبل از استفاده از هر نوع گياه دارويي، كاملا در مورد آن تحقيق كنيد و در مورد فوايد و تاثيرات جانبي آن با پزشك مشورت نماييد. براي مشاهده نتيجه دلخواه در افزايش سايز سينه‌ها حداقل 6-12 ماه زمان نياز است و بعد از يك ماه نمي‌توانيد تغييرات زيادي مشاهده كنيد. در هنگام خريد هر محصول گياهي به تضمين و گارانتي روي محصول نيز توجه داشته باشيد و قبل از خريد هر مكملي ابتدا با مصرف‌كنندگان قبلي آن مشورت كنيد و نظر آنها را جويا شويد.
گياهان دارويي براي تسكين و درمان علائم يائسگي
شروع يائسگي، يك پيشرفت و روند طبيعي در زندگي زنان است و امروزه به طور فزاينده‌اي گياهان و مكمل‌هاي گياهي جايگزين داروهاي شيميايي شده‌اند. يائسگي معمولا با علائمي همچون تعريق شبانه، گر گرفتگي، خشكي واژن، درد هنگام نزديكي، سردرد و اضطراب همراه است. به دليل تغييرات بيوشيمي در بدن، شيوع بيماري‌هاي قلبي و پوكي استخوان نيز در اين دوران افزايش مي‌يابد. با مصرف گياهان دارويي مي‌توان به مقدار قابل توجهي از علائم و بيماري‌هاي ناشي از كاهش هورمون استروژن پيشگيري كرد. استروژن موجود در گياهان فيتواستروژن نام دارد كه در بدن همچون استروژن عمل مي‌كند. گياهان دارويي كه حاوي فيتواستروژن هستند، در درجه اول علائم يائسگي را كاهش مي‌دهند و در گام بعدي ترشح هورمون‌ها را تنظيم مي‌كنند.
با نام علمي Glycyrrhiza glabra ريشه شيرين بيان اين گياه به طور عمده نوسانات هورموني را برطرف مي‌كند و با بهبود غده آدرنال، انرژي را افزايش و استرس را كاهش مي‌دهد. در ضمن به هضم غذا كمك مي‌كند و يك ملين است.
منبع: دنیای سلامت ش 80
خارخاسك
خارخاسك، يكي از گياهاني است كه نه تنها براي افزايش ميل جنسي در خانم‌ها، بلكه براي آقايان نيز تجويز مي‌شود. اين گياه توليد هورمون(LH) را افزايش داده و مقدار تستوسترون را بيشتر مي‌كند. معمولا زناني كه ميل جنسي آنها كم است، مقدار كمي هورمون تستوسترون در بدن دارند كه با افزايش اين هورمون، ميل جنسي آنها افزايش مي‌يابد. مزاياي استفاده از اين گياه در حفظ و تنظيم ترشح هورمون تستوسترون(TH) در بدن است كه همين امر و تعادل اين هورمون در بدن، از ويژگي‌‌هاي ثانويه مردانه جلوگيري مي‌كند. از آنجايي كه يكي از علل گُر گرفتگي در زنان يائسه، ترشح هورمون LH است و عدم تنظيم اين هورمون، گر‌گرفتگي را در دوران يائسگي افزايش مي‌دهد.
مارچوبه Racemosus يا همان Shatavari
اين گياه در جنگل‌هاي انبوه هند رشد كرده و همچون يك تقويت كننده عمل مي‌كند. مارچوبه استرس را نيز از بين مي‌برد. پژوهشگران بر اين باورند كه يكي از دلايل كاهش ميل جنسي، استرس است. به علاوه، اين گياه در توليد شير در طي شيردهي و درمان ناباروري نيز موثر واقع مي‌شود.
سندرم پيش از قاعدگي و گياهان دارويي
استفاده از گياهان دارويي مي‌تواند تا حدودي نشانه‌هاي سندرم قبل از قاعدگي (PMS) را تسكين دهد و نوسانات هورموني در سيكل ماهانه زنان را تنظيم كند. اصطلاح PMS به معني انواع نشانه‌هايي است كه از دو هفته قبل از عادت ماهانه زنان آغاز مي‌شود. گياهان دارويي موثر در PMS، قبل از عادت ماهانه هورمون‌ها را تسكين مي‌دهند و به رفع احساس غم و اندوه فرد در دوره قبل از قاعدگي كمك مي‌كنند.
كوهوش سياه با نام علمي Cimicifuga racemosa
در سال‌هاي اخير، اين گياه به عنوان درمان گياهي براي PMS و متعادل كننده هورمون‌هاي بدن مورد استفاده قرار گرفته و بسيار محبوبيت پيدا كرده است. خاصيت ضد اسپاسموديك اين گياه موجب تسكين گرفتگي‌هاي عادت ماهانه مي‌شود. دليل اصلي گر گرفتگي، ترشح هورمون (LH) است كه كوهوش سياه ترشح اين هورمون را در بدن كاهش مي‌دهد و در نتيجه گُر گرفتگي كاهش مي‌يابد. در آلمان از اين گياه به وفور براي درمان سردرد، خستگي و درد مفاصل در دوران يائسگي استفاده مي‌شود.
گل گاوزبان
با نام علمي Borago officinalis
اگر چه روغن گل گاوزبان به اندازه روغن گل پامچال شناخته شده نيست، اما در مقايسه با آن غلظت بالاتري از اسيد گامالينولئيك (GLA) دارد.
افزايش باروري در زنان
قبل از توسعه روش‌هاي مدرن باروري، درمان‌هاي گياهي، قرن‌ها در ميان بيشتر ملل كارايي داشته‌اند. اگر هر يك از اين گياهان را در دوز مناسب استفاده كنيد، هيچ ضرري نخواهند داشت، اگر چه توصيه ما به تمام خوانندگان اين است كه قبل از مصرف هر نوع داروي گياهي با پزشك مشورت كنند؛ به خصوص اگر هم‌زمان داروي شيميايي مصرف مي‌كنند. تاثير برخي از داروهاي گياهي زماني كه با هم مصرف شوند، بيشتر خواهد شد؛ اما برخي از آنها نيز روي داروهاي شيميايي تاثير منفي دارند و خواص آنها را از بين مي‌برند. داروهاي گياهي موثر در باروري، شرايط مناسبي را در بدن براي تخمك‌گذاري و بارداري ايجاد كرده و با حفظ تعادل سيستميك ميان دستگاه تناسلي زنانه، سلامت رحم، تخمدان‌ها و لوله‌هاي فالوپ را تضمين مي‌كنند.
با نام علمي Vitex agnus castus پنج انگشت درخت زيبايي با ارتفاع 5/1 متر است و به دليل اينكه برگ‌هاي آن پنجه‌اي و 5 عددي است، آن‌را پنج انگشت مي‌نامند. اين گياه كه گل‌هاي آن اغلب آبي رنگ هستند، يكي از مشهورترين گياهان درماني در باروري طبيعي زنان است و غده هيپوفيز را تحريك مي‌كند و ترشح استروژن و پروژسترون و تستوسترون را افزايش مي‌دهد و فرايند تخمك‌گذاري را سرعت مي‌بخشد. به ويژه زماني كه دليل ناباروري، مقدار كم توليد پروژسترون باشد، اين گياه به عنوان يك تونيك عمل كرده و سيستم توليد مثل را فعال مي‌كند. به طور خاص اين گياه بر روي زناني كه تخمك‌گذاري نامنظم دارند، موثر است و زناني كه مبتلا به فاز لوتئال كوتاه هستند و مدت زمان ميان تخمك‌گذاري و پايان چرخه قاعدگي آنها كوتاه است، مي‌توانند از اين گياه دارويي با مشورت پزشك استفاده كنند. بعد از قطع مصرف قرص‌هاي ضد بارداري، با استفاده از داروي گياهي مي‌توانيد تخمك‌گذاري طبيعي داشته باشيد. همچنين اين گياه، يكي از مهم‌ترين گياهان در درمان PMS است و از زمان بقراط و 2500 سال پيش براي درمان بسياري از ناراحتي‌هاي زنانه تجويز مي‌شده و به طور خاص در درمان درد سينه قبل از قاعدگي، ادم، افسردگي، اسهال و يبوست و سردرد PMS مفيد است. مطالعات انجام شده در سال‌هاي اخير نشان مي‌دهند كه استفاده از اين گياه بي‌ضرر و در درمان نشانه‌هاي PMS موثر است. مطالعه‌اي كه بر روي 1600 زن با تجربه PMS در آلمان صورت گرفت، نشان داد كه بيش از 93 درصد زنان با مصرف اين گياه قطع و يا كاهش علائم داشته‌اند. اين گياه با تحريك غده هيپوفيز، هورمون‌هاي تخمدان را تنظيم مي‌كند.
با نام علمي Oenothera bierinis گل پامچال اين گياه از گياهان امريكاي شمالي و سرشار از اسيدهاي چرب ضروري و حاوي اسيد لينولئيك گاما (GLA) است كه از عملكرد غدد هورموني حمايت مي‌كند، علائم قبل از قاعدگي را تسكين مي‌دهد و موجب قوام و شفافيت و چسبناكي ترشحات زنانه و تخمك مي‌شود كه همين امر باعث مي‌شود تخمك‌ها براي مدت طولاني‌تري در دهانه رحم زنده بمانند و تا ده روز بتوانند به راحتي با اسپرم تركيب شوند. زناني كه مقدار اين اسيد چرب (GLA) در بدن آنها كم است، حساسيت بيشتري نسبت به هورمون پرولاكتين دارند و همين حساسيت بيشتر منجر به درد و حساسيت سينه‌ها نيز مي‌شود. با مصرف اين گياه معمولا طي دو الي سه چرخه علائم به تدريج كاهش مي‌يابد.
با نام علمي Trifolium pretense شبدر قرمز مدت‌ها است كه از اين گياه به عنوان يكي از موثرترين گياهان باروري به خصوص در درمان زخم‌هاي لوله‌هاي فالوپ يا سلول‌هاي غير طبيعي اندام تناسلي استفاده مي‌شود. شبدر قرمز سرشار از ايزوفلاون است و در بدن همچون استروژن عمل مي‌كند. همچنين رحم را تغذيه كرده و با پروتئين و ويتامين‌ها و كلسيم و منيزيم، مواد معدني مورد نياز غدد هورموني، سيستم عصبي را تقويت مي‌كند.
با نام علمي Urtica dioica گزنه با توجه به اينكه اين گياه سرشار از كلروفيل، پروتئين، كلسيم، آهن و ويتامين K است، در باروري و تقويت كليه و تحريك و تنظيم ترشحات غده آدرنال موثر است. هورمون‌هاي بدن را تنظيم مي‌كند و تخمك‌گذاري و قاعدگي را بهبود مي‌بخشد. اين گياه يكي از غني‌ترين منابع گياهي و سرشار از اسيد فوليك است و به سلامت جنين كمك مي‌كند.
براي بالا بردن و بزرگ شدن سينه خانم‌ها به طور طبيعي
استفاده از داروها و مكمل‌هاي گياهي به منظور بالا بردن و فرم دهي سينه، در چند سال اخير بسيار رواج يافته و انواع قرص‌ها و مكمل‌ها و پودرها و كرم‌ها به بازار ارائه شده‌اند. براي تقويت و توليد بافت و سلول جديد سينه، بدن نياز به استروژن دارد؛ بنابراين برخي از گياهان كه حاوي سطوح بالايي از استروژن طبيعي به نام فيتواستروژن هستند و ساختاري شبيه هورمون زنانه استروژن دارند، گيرنده‌هاي استروژن در غدد سينه را تحريك مي‌كنند و بافت جديد سينه ساخته مي‌شود؛ درست شبيه دوران بارداري كه ترشح استروژن موجب بزرگ شدن و بالا رفتن سينه‌ها مي‌شود. اگر چه مطالعات نشان مي‌دهند كه برخي از گياهان موجود در بازار مي‌توانند سايز سينه‌ها را در زنان افزايش دهند، اما براي اثبات قطعي اين موضوع، به مطالعات بيشتري نياز است. گياهان طبيعي كه در محصولات گياهي بزرگ كننده سينه يافت مي‌شوند، عبارتند از:
دانه رازيانه، ريشه قاصدك، شاهي آبي، كوهوش سياه (Cimicifuga racemosa)، شنبليله (trigonella Foenum-gracecum). قبل از استفاده از هر نوع گياه دارويي، كاملا در مورد آن تحقيق كنيد و در مورد فوايد و تاثيرات جانبي آن با پزشك مشورت نماييد. براي مشاهده نتيجه دلخواه در افزايش سايز سينه‌ها حداقل 6-12 ماه زمان نياز است و بعد از يك ماه نمي‌توانيد تغييرات زيادي مشاهده كنيد. در هنگام خريد هر محصول گياهي به تضمين و گارانتي روي محصول نيز توجه داشته باشيد و قبل از خريد هر مكملي ابتدا با مصرف‌كنندگان قبلي آن مشورت كنيد و نظر آنها را جويا شويد.
گياهان دارويي براي تسكين و درمان علائم يائسگي
شروع يائسگي، يك پيشرفت و روند طبيعي در زندگي زنان است و امروزه به طور فزاينده‌اي گياهان و مكمل‌هاي گياهي جايگزين داروهاي شيميايي شده‌اند. يائسگي معمولا با علائمي همچون تعريق شبانه، گر گرفتگي، خشكي واژن، درد هنگام نزديكي، سردرد و اضطراب همراه است. به دليل تغييرات بيوشيمي در بدن، شيوع بيماري‌هاي قلبي و پوكي استخوان نيز در اين دوران افزايش مي‌يابد. با مصرف گياهان دارويي مي‌توان به مقدار قابل توجهي از علائم و بيماري‌هاي ناشي از كاهش هورمون استروژن پيشگيري كرد. استروژن موجود در گياهان فيتواستروژن نام دارد كه در بدن همچون استروژن عمل مي‌كند. گياهان دارويي كه حاوي فيتواستروژن هستند، در درجه اول علائم يائسگي را كاهش مي‌دهند و در گام بعدي ترشح هورمون‌ها را تنظيم مي‌كنند.
با نام علمي Glycyrrhiza glabra ريشه شيرين بيان اين گياه به طور عمده نوسانات هورموني را برطرف مي‌كند و با بهبود غده آدرنال، انرژي را افزايش و استرس را كاهش مي‌دهد. در ضمن به هضم غذا كمك مي‌كند و يك ملين است.
منبع: دنیای سلامت ش 80
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر