مسموميت غذايي؛ رنجي در پي لذت

نوشته : تحريريه دنياي سلامت
براي همه زنان خانه‌دار گاهي اوقات پيش مي‌‌آيد كه پس مانده‌هاي غذاها را در يخچال بگذارند و در وعده‌هاي بعدي آنها را بخورند. گاهي اوقات با عجله غذا را از يخچال درآورده و حتي بدون آنكه آن را گرم كنيد، شروع به خوردن مي‌كنيد؛ اما چند ساعت بعد احساس ناراحتي كرده و دل درد عجيبي به سراغ‌تان مي‌آيد. بعد از گذشت مدت كوتاهي دل درد شما خوب مي‌شود و شما فكر مي‌كنيد همه چيز تمام شده است؛ غافل از آنكه مشكل اصلي همچنان پابرجاست. در واقع در غذاي شما سم بوده؛ بدون آنكه كسي در آن سم ريخته باشد! به اين معنا كه برخي باكتري‌ها درون ظرف غذاي شما در داخل يخچال شروع به رشد كرده و موجب دل درد و احساس كسالت شما شده‌اند. ظاهراً مسموميت غذايي، مسأله‌اي دردسرساز نيست و بعد از مدت كوتاهي رفع مي‌شود؛ اما همين مشكل به ظاهر كم دردسر، گاهي اوقات بسيار جدي و موجب ناراحتي‌هاي بيشتري مي‌شود، براي اجتناب از چنين شرايطي بهتر است دانش و آگاهي خود را در اين زمينه كمي افزايش دهيم:

مسموميت غذايي چيست؟
مسموميت غذايي خوردن غذاهايي كه حاوي برخي جرم‌ها مثل باكتري‌هاي بد و مسموم غذايي هستند. باكتري‌ها در هر چيزي كه پيرامون ماست، وجود دارند. بنابراين مسموميت غذايي با وجود اين همه باكتري، شايع و معمولي است. ممكن است اسهال و يا دل به هم خوردگي‌هاي گاه و بيگاه شما نيز در اثر همين باكتري‌هاي موجود در غذا و در واقع مسموميت غذايي باشد. راه‌حل رهايي از اين مشكل خلاصي از دست باكتري‌هاست. اما اين كار عملا غيرممكن است، زيرا باكتري‌هاي بيشماري تمام اطراف ما را احاطه كرده‌اند و حتي گاهي اوقات مفيد هم هستند.

عوامل مسموميت
كدام دسته از جرم‌ها و باكتري‌هاي موجود در غذاها بيشتر ايجاد مسموميت مي‌كنند؟
غذاهايي كه از حيوانات به دست مي‌آيند، غذاهاي خام و نپخته و سبزيجاتي كه به خوبي شسته نشده‌اند، بيشتر ايجاد مسموميت غذايي مي‌كنند. از غذاهايي كه از حيوانات به دست مي‌آيند، مثل گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، شير و ... بايد به هنگام نگهداري در يخچال بيشتر مراقبت كرد و زمان نگهداري آنها نيز نبايد طولاني باشد. برخي از شايع‌ترين باكتري‌ها عبارتند از:
سالمونلا، ليستريا، اي. كولي
علايم
 دل به هم خوردگي و آشوب در معده و روده
 انقباض و گرفتگي عضلات شكم
 اسهال (كه مي‌تواند شامل اسهال خوني نيز باشد)
 تب بالا
در برخي مواقع چند ساعت بعد از خوردن غذاي مسموم، اين علائم بروز مي‌كنند و گاه تا چند روز بعد از مصرف، علائم كم‌كم خود را نشان مي‌دهند. در مسموميت‌هاي خفيف، علائم خيلي سريع از بين مي‌روند و فرد بهبود مي‌يابد؛ اما در صورت درد بيشتر بايد به پزشك مراجعه شود تا با انجام برخي آزمايش‌ها، مثل آزمايش ادرار و نمونه‌برداري از مدفوع، براي درمان اقدام گردد. در صورت كم‌آبي بيش از حد بدن، بيمار به بيمارستان منتقل مي‌شود. براي مقابله با جرم‌ها و باكتري‌هاي موجود در غذاها بايد حتماً به نحوه پخت و نگهداري غذاها اهميت زيادي بدهيد. قبل از پخت غذا، دست‌هاي خود را به خوبي بشوييد، ميوه‌ها و سبزيجات را قبل از خوردن به خوبي بشوييد و در صورت لزوم ضدعفوني كنيد، فقط غذاهايي را بخوريد كه به طور كامل پخته شده‌اند. در صورت بريدن يك تكه مرغ اگر متوجه نپختگي و رنگ صورتي آن شديد، بايد زمان بيشتري را براي پختن آن صرف كنيد. به طعم و بوي غذاها اهميت دهيد. اگر بوي غذايي به نظرتان كمي غيرطبيعي آمد، از خوردن آن بپرهيزيد. وجود برخي قارچ‌ها نيز از علائم كاملاً روشن غذاهاي فاسد است. اگر قصد داريد از غذاهاي مانده درون يخچال بخوريد، حتماً قبل از خوردن آنها را خوب داغ كنيد تا با حرارت دادن به غذا، باكتري‌ها از بين بروند. به تاريخ مصرف بسته‌هاي غذايي نيز حتماً توجه كنيد. وقتي كه مي‌خواهيد غذايي را درون يخچال بگذاريد، حتماً آن را به خوبي بپوشانيد تا باكتري‌ها فرصت كمتري براي رشد داشته باشند. در تابستان و فصول گرم بيماري‌هاي فصلي، مانند اسهال، وبا و ... شايع و مسموميت‌هاي غذايي از طريق مواد غذايي منتقل مي‌شود و به شكل وسيع گسترش مي‌يابد. يكي از مهم‌ترين عوامل بروز مسموميت‌هاي گوارشي عدم رعايت مسائل بهداشتي، خصوصاً بي‌دقتي در نگهداري صحيح مواد غذايي است. در فصل تابستان امكان فساد و آلودگي مواد غذايي بيشتر است. براي جلوگيري از رشد ميكروب‌ها در مواد غذايي مي‌توان از يخچال، فريزر، پختن و جوشاندن مواد غذايي در دماي بالاي 70 درجه، نمك سود كردن و ... استفاده كرد. سعي كنيد هفته‌اي يك بار يخچال خود را تميز كنيد. در استفاده از مواد غذايي كه دوره مصرف كوتاه دارند، شتاب بيشتري كنيد. در هنگام تهيه مواد غذايي در منزل تمام لوازم آشپزخانه را كه با مواد غذايي تماس دارند، بشوييد. زندگي در محيط هاي آلوده و پر دود علاوه بر اينكه باعث اختلال در سيستم ريوي و تنفسي افراد؛ به خصوص كودكان و سالخوردگان مي‌شود، موجب مسموميت تنفسي و اختلال در رشد ريه‌ها نيز مي‌گردد. در فصل تابستان افرادي كه در چنين محيط‌هايي زندگي مي‌كنند، پنج برابر بيشتر از سايرين در معرض ابتلا به امراض مختلف ريوي، تنفسي، سرطان ريه و مسموميت‌ها هستند. همراه داشتن يك بطري آب خنك در تابستان كمك مي‌كند تا به هنگام خروج از خانه راحت‌تر با گرما كنار بياييد. در بين كودكان اسهال و استفراغ از شايع‌ترين علائم مسموميت‌هاي غذايي است. آنها به دليل از دست دادن آب بدن دچار ضعف بنيه مي‌شوند؛ اما حتي آب هم در صورت عدم رعايت نكات بهداشتي مي‌تواند خطرناك‌ترين مسموميت‌ها را ايجاد كند. امكان مسموميت غذايي با رعايت كامل نكات بهداشتي و تشخيص سالم بودن غذا به طرز چشمگيري كاهش مي‌يابد.

  منبع: دنیای سلامت  ش ۶۹

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر