طب سنتي و خواص غذاها


نوشته : بهناز عباسي‌مقدم كارشناس ارشد تغذيه 
هر فصلي خوراكي مخصوص به خود دارد و اين امر حاكي از آن است كه با تغيير آب و هوا همانطور كه خلق‌وخوي  ما تغيير مي‌كند، درون بدن‌ هم از اين امر مستثني نيست. تغييراتي در كارايي سيستم گوارشي ما رخ مي‌دهد كه مصرف بعضي غذاها را مثلاً در تابستان كمتر مي‌توانيم تحمل كنيم. در زمستان حرارت بدن ميل به درون دارد، پس مي‌توان غذاهاي غليظ‌تر و سنگين‌تر مصرف كرد، چون قدرت هضم بيشتر است، ولي در تابستان كه حرارت به سطح پوست مي‌آيد و قدرت هضم كمتر مي‌شود، بايد غذاهاي سبك‌تر ميل كرد. همينطور مزاج شب و روز متفاوت است، مزاج شب سرد است، قابليت هضم كمتر مي‌شود و بهتر است غذاهاي گرم مثل خرما، انجير و... ميل گردد. مصرف ماست دوغ، لبنيات، هندوانه و غذاهاي داراي طبع سرد در فصل تابستان مفيد و در فصل زمستان موجب بيماري فراوان (آرتروز و روماتيسم) مي‌شود. همينطور غذاهاي گرم در تابستان بهتر است با مصلح‌شان مصرف شوند، نمونه‌هاي سنتي ماست و خيار كه به‌همراه كشمش پلويي استفاده مي‌شوند يا انواع اشكنه كه با گردو ميل مي‌شوند نمونه‌‌هايي از تركيب صحيح غذاها هستند.
 

 غذا بايد با سن و فعاليت انسان نيز تناسب داشته باشد. فرد كم‌تحرك با استرس بالا اگر سرخ‌كردني بخورد، دچار كبد چرب مي‌شود.
 مصرف ادويه‌جات به‌همراه غذا براي آرتروز، درد مفاصل، نفخ معده، كم‌حافظه‌گي، شب‌ادراري و افسردگي نيز مفيد است، زيرا بلغم و سوداي معده را كاهش مي‌دهد. 

 مصرف سركه بعد از غذا موجب كاهش چربي، كلسترول و قندخون مي‌شود و به هضم غذا، جريان بهتر خون، از بين بردن رسوبات و املاح مضر كمك مي‌كند، البته سرد مزاج‌ها بايد آن را با عسل يا شيره مخلوط كنند.
 مصرف آش، سبزيجات و ميوه‌ها، باعث رفع يبوست مي‌شود. سبزي‌ باعث هضم بهتر غذا مي‌شود و از سردي معده جلوگيري مي‌كند.
 عسل داراي آهن فراوان است، خونساز بوده و باعث افزايش گلبول‌هاي قرمز خون و افزايش حافظه و از بين رفتن بلغم مي‌شود. جالب است بدانيد زنبورداران كمتر از سايرين مبتلا به سرطان مي‌شوند. اگر عسل بيش از 60 درصد حرارت ببيند، خواص خود را از دست مي‌دهد، از اين رو نبايد آن را در آب جوش ريخت.
 نخود غذاي بسيار مفيدي است، خونساز و سم‌‍‌زدا بوده، باعث افزايش حافظه و تقويت قلب مي‌شود. در استخوان‌سازي نيز موثر است.
 غذاي زنده غذايي است كه حاوي آب فراوان باشد و غذاي مرده بدون‌آب يا كم‌آب است، بعنوان مثال قند (بدون آب) و شكر (3 درصد آب) غذاي مرده محسوب مي‌شوند، اما انگور (80 درصد آب)، انجير تازه
 (90 درصد آب)، انجير خشك (24 درصد آب) و زيتون (70 درصد آب) غذاي زنده محسوب مي‌شوند.
 زرده تخم‌مرغ هضم بهتري دارد و بهتر است با دارچين مصرف شود. سفيده تخم‌مرغ دير هضم است و غلظت خون مي‌آورد. بهتر است با نمك مصرف شود.
 در بين غذا و تا يكساعت پس از غذا نبايد آب بنوشيد، زيرا موجب ضعف در هضم و نفخ شكم مي‌شود.
 خواب و مطالعه بعد از غذا مضر است، چون اولي باعث غلظت خون و دومي باعث ضعف بينايي مي‌شود.
 تركيباتي كه نبايد با هم خورده شوند: گوشت با ماست يا شير، شير با ميوه، شير با ترشي، ماست با آبليمو يا سركه، پنير با بادام، ماهي با تخم‌مرغ يا شير، سركه با برنج، خربزه با عسل، ماست با ترب، سركه با ماش و عدس، شير با تخم‌مرغ (شير با مواد شور و ترش، حبوبات، سبزيجات و ترب و ميوه تازه).
 زرشك‌پلو با مرغ، باقلا پلو با ماهي يا مرغ بلغم‌زا و سودازا هستند و به معده آسيب مي‌رسانند و بايد با ادويه گرم مثل فلفل سياه، كنجد، زنجبيل، آويشن و يا زعفران ميل شوند.
 از مصرف غذاهاي فريزري و شب‌مانده بپرهيزيد، چون خاصيت آن از بين مي‌رود و موجب غلظت خون شده و سرطان‌زا بوده و موجب كاهش عمر و فساد معده مي‌شود.


منبع: دنیای تغذیه  ش 124

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر