نوشته: منيره دادخواه
سوءهاضمه واژه‌اي عمومي‌است که به دسته‌ای از اختلالات مربوط به بخش فوقانی دستگاه گوارش اطلاق مي‌گردد. ناراحتی‌هایی مثل درد ناحیه شکم، سوزش سر دل، ترش کردن، تهوع و استفراغ، احساس پری بعد از غذا، نفخ، آروغ زدن و بی‌اشتهایی، همگی علائمي‌هستند که تحت عنوان سوءهاضمه شناخته شده‌اند.ولی در کل عامل اصلی و شایع‌ترین علت سوءهاضمه، ریفلاکس یا برگشت محتویات اسیدی معده به مری است که در صورت بی‌توجهی یا عدم درمان، مي‌تواند سبب زخم ناحیه انتهایی مری و سرطانی شدن آن گردد.
در بسیاری از موارد علائم سوءهاضمه با کمي‌توجه به الگوی غذای مصرفی و تغییر شیوه زندگی براحتی برطرف شده و نیازی به مراجعه به پزشک و استفاده از دارو نیست.
سوءهاضمه ناشي از زخم و التهاب:
زخم و التهاب دیواره معده یا اثنی عشر یکی دیگر از علل سوءهاضمه است.
زخم معده، معمولاً به دلیل عدم محافظت مناسب لایه پوششی دیواره داخلی در برابر اسید قوی معده ایجاد مي‌شود.
در این شرایط بعد از تشخیص وجود زخم باید علت ایجاد آن تعیین گردد. شایع ترین عامل ایجاد زخم وجود نوعی باکتری در معده به نام هلیکو باکتر پیلوری است.
تقریباً40 تا 50 درصد افراد در معده خود این باکتری را دارند، ولی علائم و ایجاد زخم در حدود 10 درصد آنها مشاهده مي‌گردد. نحوه دقیق انتقال این آلودگی هنوز مشخص نشده، ولی در کل رعایت اصول بهداشت فردی در پیشگیری از ابتلا موثر است. برای درمان باید زیر نظر پزشک متخصص از داروها و آنتی بیوتیک‌های مناسب برای یک دوره زمانی مشخص استفاده نمود.
در زمان درمان زخم معده رعایت بسیاری از مواردی که برای ریفلاکس بیان مي‌شود، مي‌تواند مفید فایده باشد.
سوءهاضمه بدون علت:
سوءهاضمه گاهاً بی‌علت بوده و بدنبال بررسی‌های پزشکی هیچ اثری از ریفلاکس یا زخم در ناحیه مری، معده یا اثنی عشر مشاهده نمي‌گردد. در این شرایط بیمار نوعی احساس سوزش سر معده و درد در ناحیه بالای شکم دارد که امکان دارد در اثر عصبی شدن که به آن اصطلاحاً «معده عصبی» گفته مي‌شود، نیز بروز کند.
در این زمان دوری از تنش‌های عصبی و استرس و ایجـــاد آرامـش، خود عامل موثری در تخفیف درد و ناراحتی گوارشی خواهد بود.
سوءهاضمه ناشي از مصرف داروها:
ســـوء‌هاضمه گاهی اوقات بدنبــال مصرف نادرست گروهـــی از داروها مثل داروهای ضــــدالتهاب غیر استروئیــدی (مثل آسپرین، دیکلوفناک، پیروکسیکام، ایندو متاسین، ایبو پروفن و...) ایجاد مي‌شـــود. این داروها با مهار تولیـــد دسته‌ای از ترکیبات در بدن در کنار تخفیف التهاب و درد مفاصل، به مخاط دیواره معده آسیب زده و محافظت آن را در برابر اسید معده کاهش مي‌دهند و در مراحل شدید تر حتی سبب زخم معده نیز مي‌گردند. در این شرایط با نظر پزشک باید نوع داروی مصرفی تغییر کرده و اقدامات درمانی جهت بهبود سوءهاضمه صورت گیرد.
منبع: دنیای تغذیه ش 112
در بسیاری از موارد علائم سوءهاضمه با کمي‌توجه به الگوی غذای مصرفی و تغییر شیوه زندگی براحتی برطرف شده و نیازی به مراجعه به پزشک و استفاده از دارو نیست.
سوءهاضمه ناشي از زخم و التهاب:
زخم و التهاب دیواره معده یا اثنی عشر یکی دیگر از علل سوءهاضمه است.
زخم معده، معمولاً به دلیل عدم محافظت مناسب لایه پوششی دیواره داخلی در برابر اسید قوی معده ایجاد مي‌شود.
در این شرایط بعد از تشخیص وجود زخم باید علت ایجاد آن تعیین گردد. شایع ترین عامل ایجاد زخم وجود نوعی باکتری در معده به نام هلیکو باکتر پیلوری است.
تقریباً40 تا 50 درصد افراد در معده خود این باکتری را دارند، ولی علائم و ایجاد زخم در حدود 10 درصد آنها مشاهده مي‌گردد. نحوه دقیق انتقال این آلودگی هنوز مشخص نشده، ولی در کل رعایت اصول بهداشت فردی در پیشگیری از ابتلا موثر است. برای درمان باید زیر نظر پزشک متخصص از داروها و آنتی بیوتیک‌های مناسب برای یک دوره زمانی مشخص استفاده نمود.
در زمان درمان زخم معده رعایت بسیاری از مواردی که برای ریفلاکس بیان مي‌شود، مي‌تواند مفید فایده باشد.
سوءهاضمه بدون علت:
سوءهاضمه گاهاً بی‌علت بوده و بدنبال بررسی‌های پزشکی هیچ اثری از ریفلاکس یا زخم در ناحیه مری، معده یا اثنی عشر مشاهده نمي‌گردد. در این شرایط بیمار نوعی احساس سوزش سر معده و درد در ناحیه بالای شکم دارد که امکان دارد در اثر عصبی شدن که به آن اصطلاحاً «معده عصبی» گفته مي‌شود، نیز بروز کند.
در این زمان دوری از تنش‌های عصبی و استرس و ایجـــاد آرامـش، خود عامل موثری در تخفیف درد و ناراحتی گوارشی خواهد بود.
سوءهاضمه ناشي از مصرف داروها:
ســـوء‌هاضمه گاهی اوقات بدنبــال مصرف نادرست گروهـــی از داروها مثل داروهای ضــــدالتهاب غیر استروئیــدی (مثل آسپرین، دیکلوفناک، پیروکسیکام، ایندو متاسین، ایبو پروفن و...) ایجاد مي‌شـــود. این داروها با مهار تولیـــد دسته‌ای از ترکیبات در بدن در کنار تخفیف التهاب و درد مفاصل، به مخاط دیواره معده آسیب زده و محافظت آن را در برابر اسید معده کاهش مي‌دهند و در مراحل شدید تر حتی سبب زخم معده نیز مي‌گردند. در این شرایط با نظر پزشک باید نوع داروی مصرفی تغییر کرده و اقدامات درمانی جهت بهبود سوءهاضمه صورت گیرد.
منبع: دنیای تغذیه ش 112
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر