نوشته : دكتر محسن توکلی متخصص ارتوپد
سال‌ها طول می‌کشد تا یک شکستگی كاملاً جوش بخورد. عوامل زیادی در جوش خوردن شکستگی‌ها نقش دارند؛ مانند سن بیمار، نوع استخوان شکسته‌شده، شدت نیرویی که به استخوان وارد شده و آن را شکسته است، آسيب نسج نرم همراه، باز یا بسته بودن شکستگی، وجود عفونت، بیماری‌های زمینه‌ای، تغذیه و داروهای مختلف. یک انسان بالغ با فعالیت فیزیکی متوسط، روزانه به 2500 کالری نیاز دارد که از طریق تغذیه تامین می‌شود. همین انسان در صورتی که دچار چند شکستگی شود، میزان کالری مورد نیاز وی به 6000 کالری افزایش خواهد یافت که باید از طریق تغذیه تامین شود. مطالب زیر در مورد نقش مواد مختلف در جوش خوردن شکستگی‌هاست.
پروتئین‌ها
مهم‌ترین ماده غذایی جهت تامین کالری، پروتئین‌ها می‌باشند. مصرف کم اين‌ماده باعث می‌شود شکستگی ضعیف و دير جوش بخورد. پروتئین‌ها باعث افزایش جذب کلسیم از روده و نیز جذب کلسیم توسط استخوان می‌گردند. یکی از مهم‌ترین مواد تشکیل‌دهنده پروتئین‌ها در این مورد لیزین نام دارد که در شیر کم‌چرب، ماهی، سویا و مخمرها يافت مي‌شود. بهتر است پروتئین‌ها گیاهی باشد؛ زيرا پروتئین‌های حیوانی، مانند گوشت قرمز، باعث برداشت کلسیم از استخوان و دفع آن از کلیه‌ها می‌شوند. بهترين پروتئین‌های گیاهی به‌این منظور در غلات، لوبیا، و سبزیجات به مقدار زیادی وجود دارند.
مواد معدنی
مهم‌ترین مواد معدنی استخوان، کلسیم و فسفر است که به‌خصوص کلسیم در ماست کم چرب (هر لیوان ماست حدود 350 میلی گرم کلسیم دارد)، ساردین، سبزیجات سبز، اسفناج، بادام، پرتقال (هر عدد پرتقال متوسط حدود 50 میلی گرم کلسیم دارد)، سویا و بادام زمینی به وفور يافت مي‌شود. بنابر‌این خوردن این مواد در جوش خوردن شکستگی‌ها مفید است. مواد معدنی دیگری که باعث جوش خوردن استخوان‌ها می‌شوند، عبارتند از: روی، مس، سیلیکون و منیزیم. روی به ساخته شدن کال (جوشگاه شکستگی) و همچنين تولید پروتئین‌های استخوان‌ساز كمك مي‌كند. مس موجب تشکیل بافت همبند استخوان مي‌شود. سیلیکون به تشکیل بافت همبند استخوان و افزایش جذب کلسیم از روده كمك مي‌كند. منیزیم، جهت متابولیسم کلسیم ضروري است.
ویتامین K: باعث جذب کلسیم توسط استخوان و کاهش دفع آن از ادرار می‌شود. از طرف دیگر استخوان سازی را تحریک نموده و مانع پوکی استخوان است.
ویتامینB6 : تنظیم‌کننده اثرات ویتامینK روی استخوان است،
ویتامین E: ضد اکسیدانت‌های آزاد است که اثر تخریبی روی استخوان دارند.
بعضی از مواد غذایی دفع کلسیم را از ادرار افزايش مي‌دهند و در نتیجه جوش خوردن استخوان را به تأخیر می‌اندازند. این مواد عبارتند از: کافئین (قهوه، نوشابه)، گوشت قرمز، مشروبات الکلی، شکر، شیرینی‌جات، نوشابه (مصرف بیش از حد شکر مانع جذب پروتئین‌ها و سایر مواد غذایی از روده می‌شود) و نمك.
ویتامین‌ها ویتامین‌های E، B6, K, D وC در تشکیل جوشگاه و در سرعت جوش خوردن شکستگی‌ها نقش مهمی دارند.
ویتامین C: به تشکیل بافت همبند استخوان كمك كرده و ضد مواد اکسیدانت است كه مانع جوش خوردن هستند.
ویتامینD: تنظیم‌کننده جذب کلسیم مواد غذايی در روده است ( ۱۵ دقیقه تابش آفتاب به پوست بدن در روز تمامی احتیاجات ویتامین D بدن را تامین می‌کند، البته تابش آفتاب نباید از پشت شیشه باشد.)
خلاصه
برای‌اینکه شکستگی زودتر جوش بخورد، رعايت نکات زیر در رژیم غذایی ضروري است: به مقدار کافی پروتئین (ترجيحاً پروتئین‌های گیاهی)، کلسیم (از طریق مواد غذایی یا داروهای مکمل)، مواد غذایی که لیزین دارند (شیر کم‌چرب، ماهی، سویا و مخمرها)، ویتامین‌های K، D، B6، C، E و مواد غذایی شامل منیزیم ، روی ، مس و سیلیکون مصرف كرده و از مصرف شكر، نمك، گوشت قرمز، مشروبات الكلي و كافئين (قهوه، نوشابه) بپرهيزيد. در پایان باید گفت، یکی از عوامل اختلال در جوش خوردن شکستگی، سیگار است. مصرف دخانیات باعث می‌شود که قطر سرخرگ‌ها 25 درصد کمتر شود. این تنگی عروق، گذشته از عوارض زیادی که دارد، باعث می‌شود مواد غذایی و دیگر عوامل موثر به محل جوش خوردگی کمتر برسد و در نتیجه شکستگی دیرتر جوش بخورد و یا اصلا خوش نخورد.
منبع: دنياي سلامت ش 73
پروتئین‌ها
مهم‌ترین ماده غذایی جهت تامین کالری، پروتئین‌ها می‌باشند. مصرف کم اين‌ماده باعث می‌شود شکستگی ضعیف و دير جوش بخورد. پروتئین‌ها باعث افزایش جذب کلسیم از روده و نیز جذب کلسیم توسط استخوان می‌گردند. یکی از مهم‌ترین مواد تشکیل‌دهنده پروتئین‌ها در این مورد لیزین نام دارد که در شیر کم‌چرب، ماهی، سویا و مخمرها يافت مي‌شود. بهتر است پروتئین‌ها گیاهی باشد؛ زيرا پروتئین‌های حیوانی، مانند گوشت قرمز، باعث برداشت کلسیم از استخوان و دفع آن از کلیه‌ها می‌شوند. بهترين پروتئین‌های گیاهی به‌این منظور در غلات، لوبیا، و سبزیجات به مقدار زیادی وجود دارند.
مواد معدنی
مهم‌ترین مواد معدنی استخوان، کلسیم و فسفر است که به‌خصوص کلسیم در ماست کم چرب (هر لیوان ماست حدود 350 میلی گرم کلسیم دارد)، ساردین، سبزیجات سبز، اسفناج، بادام، پرتقال (هر عدد پرتقال متوسط حدود 50 میلی گرم کلسیم دارد)، سویا و بادام زمینی به وفور يافت مي‌شود. بنابر‌این خوردن این مواد در جوش خوردن شکستگی‌ها مفید است. مواد معدنی دیگری که باعث جوش خوردن استخوان‌ها می‌شوند، عبارتند از: روی، مس، سیلیکون و منیزیم. روی به ساخته شدن کال (جوشگاه شکستگی) و همچنين تولید پروتئین‌های استخوان‌ساز كمك مي‌كند. مس موجب تشکیل بافت همبند استخوان مي‌شود. سیلیکون به تشکیل بافت همبند استخوان و افزایش جذب کلسیم از روده كمك مي‌كند. منیزیم، جهت متابولیسم کلسیم ضروري است.
ویتامین K: باعث جذب کلسیم توسط استخوان و کاهش دفع آن از ادرار می‌شود. از طرف دیگر استخوان سازی را تحریک نموده و مانع پوکی استخوان است.
ویتامینB6 : تنظیم‌کننده اثرات ویتامینK روی استخوان است،
ویتامین E: ضد اکسیدانت‌های آزاد است که اثر تخریبی روی استخوان دارند.
بعضی از مواد غذایی دفع کلسیم را از ادرار افزايش مي‌دهند و در نتیجه جوش خوردن استخوان را به تأخیر می‌اندازند. این مواد عبارتند از: کافئین (قهوه، نوشابه)، گوشت قرمز، مشروبات الکلی، شکر، شیرینی‌جات، نوشابه (مصرف بیش از حد شکر مانع جذب پروتئین‌ها و سایر مواد غذایی از روده می‌شود) و نمك.
ویتامین‌ها ویتامین‌های E، B6, K, D وC در تشکیل جوشگاه و در سرعت جوش خوردن شکستگی‌ها نقش مهمی دارند.
ویتامین C: به تشکیل بافت همبند استخوان كمك كرده و ضد مواد اکسیدانت است كه مانع جوش خوردن هستند.
ویتامینD: تنظیم‌کننده جذب کلسیم مواد غذايی در روده است ( ۱۵ دقیقه تابش آفتاب به پوست بدن در روز تمامی احتیاجات ویتامین D بدن را تامین می‌کند، البته تابش آفتاب نباید از پشت شیشه باشد.)
خلاصه
برای‌اینکه شکستگی زودتر جوش بخورد، رعايت نکات زیر در رژیم غذایی ضروري است: به مقدار کافی پروتئین (ترجيحاً پروتئین‌های گیاهی)، کلسیم (از طریق مواد غذایی یا داروهای مکمل)، مواد غذایی که لیزین دارند (شیر کم‌چرب، ماهی، سویا و مخمرها)، ویتامین‌های K، D، B6، C، E و مواد غذایی شامل منیزیم ، روی ، مس و سیلیکون مصرف كرده و از مصرف شكر، نمك، گوشت قرمز، مشروبات الكلي و كافئين (قهوه، نوشابه) بپرهيزيد. در پایان باید گفت، یکی از عوامل اختلال در جوش خوردن شکستگی، سیگار است. مصرف دخانیات باعث می‌شود که قطر سرخرگ‌ها 25 درصد کمتر شود. این تنگی عروق، گذشته از عوارض زیادی که دارد، باعث می‌شود مواد غذایی و دیگر عوامل موثر به محل جوش خوردگی کمتر برسد و در نتیجه شکستگی دیرتر جوش بخورد و یا اصلا خوش نخورد.
منبع: دنياي سلامت ش 73
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر