نوشته : مهديه رشيدي‌نيا زير نظر: دكتر سيد مسعود كيمياگر
اسپاسم ماهیچه‌ای، انقباضي ناخواسته و دردناک است كه انواع مختلفی دارد. اسپاسم بسته به نوع آن مي‌تواند تجويز دارويي داشته باشد يا با ماساژ برطرف شود و يا اينكه با برنامه غذايي مناسب بهبود يابد.
انواع اسپاسم
اسپاسم ماهیچه‌ای ممكن است به دليل کشیدگی عضله، كم شدن آب در بافت‌ماهيچه، جراحت و صدمه، بيماري‌هايي همچون فلج مغزي و «ام.اس.» و يا در اثر واكنش به سمومي نظير استرکنین باشد. تهوع و استفراغ بيش از حد نيز مي‌تواند باعث اسپاسم ماهيچه‌اي شود. انقباضي كه طي اسپاسم رخ مي‌دهد ناخواسته است و در اثر ارسال پيام‌هاي ناخواسته به مغز اتفاق مي‌افتد.
زماني كه ما ورزش مي‌كنيم يك انقباض ارادي براي انجام حركت در ماهيچه روي مي‌دهد، اما در اسپاسم‌ها ارسال پيام يا سيگنال به صورت ناخواسته و غير ارادي است. انقباض ممكن است از چند ثانيه تا چند دقيقه يا چند ساعت به طول بينجامد. تنفس عميق و تمرينات آرام‌بخش مي‌توانند به بهبود تدريجي اين عارضه كمك كنند. نوع ديگري از اسپاسم ماهيچه‌اي، گرفتگي معدي است كه بر اثر آنفلوانزاي معده يا سندرم روده تحريك پذير (IBS) رخ مي‌دهد. اين گرفتگي كاملا دردناك است، اما كنترل تدريجي آن مي‌تواند اسپاسم متناوب ماهيچه‌اي را كاهش دهد. برخي از گريه‌هاي كودكان در ماه‌هاي اول زندگي به سبب درد شكم از نوع همين اسپاسم معدي است كه به خاطر واكنش نارس مغز به گوارش است. به همين سبب است كه با افزايش سن كودك، اين مشكل رفع مي‌شود.
آنژين نوع ديگري از اسپاسم است كه در اثر نرسيدن خون كافي به قلب اتفاق مي‌افتد. علل آنژين معمولا گرفتگي دردناك در ناحيه سينه، گردن، كتف و يا فك است كه بايد به رفع علت اصلي اقدام كرد.
دريافت پيام‌ها و علائم نادرست از مغز توسط ماهيچه‌هاي آسيب ديده نيز سبب اسپاسم مي‌شود.
از ديگر اسپاسم‌ها گرفتگي عضلات در دوران بارداري است.
علل تغذيه‌اي
هر چند علت اصلي اين امر به درستي روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه عواملي نظير رژيم غذايي نامناسب، بر هم خوردن تعادل املاح و كمبود برخي ويتامين‌ها در ايجاد آن نقش داشته باشند. جابه‌جايي يون‌‌هاي كلسيم، سديم و پتاسيم در درون و برون سلول‌ها‌ي عضلاني هنگام انقباض باعث فعاليت الكتريكي عضله و انقباض آن مي‌شود و بر هم خوردن تعادل بين اين يون‌ها از برگشت عضله به حالت قبل يعني انبساط جلوگيري مي‌كند. عده‌اي از متخصصان كمبود كلسيم را علت اين پديده مي‌دانند، بنابراين تجويز كلسيم مي‌تواند آن را بهبود ببخشد يا درمان كند. مصرف بيش از اندازه كلسيم در زنان باردار اگر همراه با دريافت كافي منيزيم نباشد گرفتگي را تشديد مي‌كند. از اين رو توصيه مي‌شود در كنار هر نوع لبنيات از مواد غني از منيزيم نظير پسته و بادام، غلات سبوسدار، حبوبات و جو دو سر نيز استفاده شود. در زنان باردار مصرف شير كاكائو يا شير توام با شكلات ناراحتي‌هاي گوارشي مربوط به اسپاسم را كاهش مي‌دهد. رعايت تنوع در مصرف مواد غذايي به ويژه استفاده از ميوه‌ها و سبزي‌ها از بروز اين عارضه جلوگيري مي‌كند.
روش مقابله با گرفتگي عضلات
استراحت كافي، مصرف مايعات، دريافت مكمل‌ها در صورت نياز، پرهيز از ايستادن طولاني و ماساژ عضله دچار انقباض به رفع مشكل كمك مي‌كند. حركت دادن انگشتان و مچ پا نيز توصيه مي‌شود.
توصيه‌هاي تغذيه‌اي
جذب آب نقش مهمي دارد. افرادي كه جذب آب در بدن‌شان دچار اختلال شده يا آب زيادي از بدن از دست مي‌دهند در معرض ابتلا به اسپاسم عضلاني هستند. از دست رفتن كلسيم و منيزيم نيز نقش دارد كه بايد جبران شود. منابع كلسيم علاوه بر لبنيات، سبزيجات با برگ‌هاي سبز تيره مثل كلم براكلي نيز نقش موثري دارند.
منبع: دنیای تغذیه ش 119
اسپاسم ماهیچه‌ای، انقباضي ناخواسته و دردناک است كه انواع مختلفی دارد. اسپاسم بسته به نوع آن مي‌تواند تجويز دارويي داشته باشد يا با ماساژ برطرف شود و يا اينكه با برنامه غذايي مناسب بهبود يابد.انواع اسپاسم
اسپاسم ماهیچه‌ای ممكن است به دليل کشیدگی عضله، كم شدن آب در بافت‌ماهيچه، جراحت و صدمه، بيماري‌هايي همچون فلج مغزي و «ام.اس.» و يا در اثر واكنش به سمومي نظير استرکنین باشد. تهوع و استفراغ بيش از حد نيز مي‌تواند باعث اسپاسم ماهيچه‌اي شود. انقباضي كه طي اسپاسم رخ مي‌دهد ناخواسته است و در اثر ارسال پيام‌هاي ناخواسته به مغز اتفاق مي‌افتد.
زماني كه ما ورزش مي‌كنيم يك انقباض ارادي براي انجام حركت در ماهيچه روي مي‌دهد، اما در اسپاسم‌ها ارسال پيام يا سيگنال به صورت ناخواسته و غير ارادي است. انقباض ممكن است از چند ثانيه تا چند دقيقه يا چند ساعت به طول بينجامد. تنفس عميق و تمرينات آرام‌بخش مي‌توانند به بهبود تدريجي اين عارضه كمك كنند. نوع ديگري از اسپاسم ماهيچه‌اي، گرفتگي معدي است كه بر اثر آنفلوانزاي معده يا سندرم روده تحريك پذير (IBS) رخ مي‌دهد. اين گرفتگي كاملا دردناك است، اما كنترل تدريجي آن مي‌تواند اسپاسم متناوب ماهيچه‌اي را كاهش دهد. برخي از گريه‌هاي كودكان در ماه‌هاي اول زندگي به سبب درد شكم از نوع همين اسپاسم معدي است كه به خاطر واكنش نارس مغز به گوارش است. به همين سبب است كه با افزايش سن كودك، اين مشكل رفع مي‌شود.
آنژين نوع ديگري از اسپاسم است كه در اثر نرسيدن خون كافي به قلب اتفاق مي‌افتد. علل آنژين معمولا گرفتگي دردناك در ناحيه سينه، گردن، كتف و يا فك است كه بايد به رفع علت اصلي اقدام كرد.
دريافت پيام‌ها و علائم نادرست از مغز توسط ماهيچه‌هاي آسيب ديده نيز سبب اسپاسم مي‌شود.
از ديگر اسپاسم‌ها گرفتگي عضلات در دوران بارداري است.
علل تغذيه‌اي
هر چند علت اصلي اين امر به درستي روشن نيست، اما به نظر مي‌رسد كه عواملي نظير رژيم غذايي نامناسب، بر هم خوردن تعادل املاح و كمبود برخي ويتامين‌ها در ايجاد آن نقش داشته باشند. جابه‌جايي يون‌‌هاي كلسيم، سديم و پتاسيم در درون و برون سلول‌ها‌ي عضلاني هنگام انقباض باعث فعاليت الكتريكي عضله و انقباض آن مي‌شود و بر هم خوردن تعادل بين اين يون‌ها از برگشت عضله به حالت قبل يعني انبساط جلوگيري مي‌كند. عده‌اي از متخصصان كمبود كلسيم را علت اين پديده مي‌دانند، بنابراين تجويز كلسيم مي‌تواند آن را بهبود ببخشد يا درمان كند. مصرف بيش از اندازه كلسيم در زنان باردار اگر همراه با دريافت كافي منيزيم نباشد گرفتگي را تشديد مي‌كند. از اين رو توصيه مي‌شود در كنار هر نوع لبنيات از مواد غني از منيزيم نظير پسته و بادام، غلات سبوسدار، حبوبات و جو دو سر نيز استفاده شود. در زنان باردار مصرف شير كاكائو يا شير توام با شكلات ناراحتي‌هاي گوارشي مربوط به اسپاسم را كاهش مي‌دهد. رعايت تنوع در مصرف مواد غذايي به ويژه استفاده از ميوه‌ها و سبزي‌ها از بروز اين عارضه جلوگيري مي‌كند.
روش مقابله با گرفتگي عضلات
استراحت كافي، مصرف مايعات، دريافت مكمل‌ها در صورت نياز، پرهيز از ايستادن طولاني و ماساژ عضله دچار انقباض به رفع مشكل كمك مي‌كند. حركت دادن انگشتان و مچ پا نيز توصيه مي‌شود.
توصيه‌هاي تغذيه‌اي
جذب آب نقش مهمي دارد. افرادي كه جذب آب در بدن‌شان دچار اختلال شده يا آب زيادي از بدن از دست مي‌دهند در معرض ابتلا به اسپاسم عضلاني هستند. از دست رفتن كلسيم و منيزيم نيز نقش دارد كه بايد جبران شود. منابع كلسيم علاوه بر لبنيات، سبزيجات با برگ‌هاي سبز تيره مثل كلم براكلي نيز نقش موثري دارند.
منبع: دنیای تغذیه ش 119
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر