تـغـذیــه ســالـم در پـيـشـگيـري از ســرطــان


نوشته  : دکتر رزا زاوشی و دکتر مصطفی نوروزی 
سرطان به رشد و تكثير از کنترل خارج شده سلول‌های بدن گفته می‌شود كه بعد از بیماری‌های قلبی دومین علت مرگ و میر ناشی از بیماری‌ها درسطح کشور است (سرطان‌های ریه، پستان و معده بيشترين شيوع را دارند). سرطان‌ها تا حدود زیادی قابل پیشگیری هستند و تغذیه سالم یکی از راه‌های پیشگیری از آن است. اگر بخواهیم به صورت کاربردی برخی تحقیقات دانشمندان علم تغذیه در دنیا را در مورد موضوع تغذیه و سرطان مرور کنیم، به نکات جالبی بر خواهیم خورد که در اینجا چند مورد از آنها ذکر مي شود:
1- از جمله مواد پلی فنولی (polyphenoles) ضدسرطان پروستات در انار ماده فلاونوئیدی (flavonoids)  مثل اسیدالاجیک (Elagic acid) و در مركبات، ویتامین C فراوان مي‌باشد كه باعث خاصيت ضد سرطاني آنهاست.
2- افراط در مصرف سوسیس و کالباس به دلیل ماده نگهدارنده نیتریت سدیم آن، در معده تولید نیتروزآمين سرطان زا (سرطان کبد و مثانه) می‌کند. بهتر است پس از مصرف اين مواد از مواد غذایی حاوي ویتامین C، مثل گوجه فرنگی، پرتقال، نارنگی و... استفاده شود تا سم کمتری از نیترات در معده تولید شود.

3- مصرف کمتر غذای کنسروی توصيه مي‌شود (به آلودگی لعاب داخل کنسرو و حلب آن از نظر فلزات سنگین باید توجه شود. کنسروها برای زمان‌های اضطراری پیش‌بینی شده‌اند).
4- مصرف بيش از حد نمک سرطان‌زاست (به ویژه سرطان معده). روزانه حداکثر 5-3 گرم نمك مورد نیاز است که در زمان پخت غذا به آن اضافه می شود و یا در غذاهای گیاهی مصرفي روزانه وجود دارد و کفایت می کند. بهتر است غذای کم نمک مصرف کنیم و سر سفره نمکدان نگذاریم. مصرف نمک در سطح کشور بالای 10 گرم در روز است.
5- استفاده از ظروف شیشه‌ای، استیل و چدن، به جای تفلون، پلاستیک و یکبار مصرف‌ها که همگی از نفت درست شده‌اند و خطر سرطان‌زايی دارند، توصيه مي‌شود.
6- بهتر است از مصرف ماهی دودی و نمک‌سود شده پرهيز شود.
7- داغ كردن بيش از حد روغن، به طوري كه ايجاد دود كند، سرطان‌زاست. دود حاوي آکرولئین است و در روغني كه بالای 170 درجه سانتی گراد حرارت داده شده، ایجاد می‌شود.
8- حداقل يك هفته قبل از کشتاردام در دامداری‌ها و گاوداری‌ها و پرورش طیور، از هورمون رشد؛ به ویژه (BST) سوماتوتروپین گاوی استفاده نشود.
9- مصرف چای داغ و غذای داغ در ظروف یکبار مصرف (ظروف یکبار مصرف پلیمری است از رادیکال آزاد) که از مواد نفتی تشکیل شده‌اند، سرطان‌زاست. علاوه بر آن، چای داغ اگر به طور دائم مصرف شود، ممکن است باعث سرطان دهان و مری گردد؛ هرچند که چای خود ضد سرطان است.
10- فروش فله‌ای آجیل‌ها باید جای خود را به مواد بسته‌بندی شده با تاریخ تولید و تاریخ انقضا بدهد. آجیل کپک‌زده را با چشم نمی توان تشخیص داد و سرطان‌زاست؛ زیرا در آن کپک آسپرژيلوس فلاووس رشد كرده و سم آفلاتوکسین ناشی از آن سرطان کبدی ایجاد می‌کند.
11- نان کپک‌زده باعث افزایش سرطان کبد می شود (آفلاتوکسین سم سرطان‌زاي آن است). ضایعات نان در کشور ما متجاوز ازیك میلیون تن در سال است که باید فکری جدی برای آن کرد.
12- اعتدال در مصرف ترشی‌ها و شورها که از عوامل ایجاد سرطان معده هستند، بايد رعايت شود.
13- محدودیت و احتیاط در استفاده از ماکروویو (ماکروفر)، برای تهیه غذای کودکان خردسال و یا زنان حامله توصيه مي‌گردد.
14- حذف مصرف الکل و مشروبات الکلی ضروري است.
15- افزایش مصرف سبزیجات، میوه‌جات (كه حاوی ویتامین ،E, Cو Flavonoid هستند و همگی ضدسرطان مي‌باشند) و سالاد بخصوص از محصولات ارگانیک که در تولید آنها از سموم و آب فاضلاب استفاده نشده باشد و همچنین مصرف بیشتر نان پر سبوس ( بیش از 7 درصد مثل سنگک)که ضد سرطان روده بزرگ است، توصيه مي‌شود.
16- اسید بنزوئیک، ماده نگهدارنده‌اي كه به عنوان ضدکپک در نوشابه و سس مایونز استفاده مي‌شود، باعث ایجاد سرطان در حیوانات آزمایشگاهی شده است. در مصرف آنها نبايد افراط شود.
17- در کرفس ماده ای به نام لوتئولین (Luteolin) وجود دارد که به شدت ضدرادیکال‌های آزاد (ضد سرطان) است.
18- در پیاز ماده‌ای حلقوی به نام کوئرستین (Quercetin) وجود دارد که با داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی، ضد سرطان مي‌باشد.
19- موسیر (shallot) و زنجبیل، مملو از مواد پلی فنولیک حلقوی ضد سرطان هستند. همچنين، ماده اندول در کلم ضد سرطان است.
20- انگور، به ویژه انگور قرمز یا سیاه، حاوی آنتو سیانین ضدسرطان و گروه اپی گالات در چای معمولي و چاي سبز ضد سرطان هستند.
در پايان يادآوري مي‌شود كه بهتر است از گوشت قرمز کمتر و از گوشت ماهی و مرغ بيشتر استفاده گردد. به طور کلی رژیم غذایی بهتر است 60 درصد گیاهی و 40 درصد از منابع حیوانی باشد.



منبع: دنیای تغذیه  ش 83

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر