ریزوراترول، معجزه‌گري درون انگور


نوشته  : مسعود نصيري كارشناس تغذيه و رژيم درماني دانشگاه رازي كرمانشاه 
ریزوراترول نوعی ترکیب شیمیایی در پوست گونه خاصي از انگور (muscadine grape) است كه یک عامل پلی فنلی یافت‌شده در 70 گونه گیاهی رایج از جمله انگورها، کاج، اکالیپتوس، زنبق، شاه‌توت و بادام‌زمینی مي‌باشد.
علت نامگذاری
این ترکیب ابتدا در مطالعات سم شناسی مورد بررسي قرار گرفت. در موسسه تحقیقاتی سلامت (NIEHS) با بكارگيري  نوع خاصی از رژیم غذایی حاوی عامل ریزوراترول توانایی بالقوه اين تركيب در سم زدایی از بدن انسان به اثبات رسيد. از سال 2001 چندین کمپانی داروسازی در کانادا از جمله Resverin و Protykine اقدام به تولید شکل خالص این ماده در قالب مکمل نمودند.
ریزوراترول به طور خاص وابسته به طبقه‌ای از ترکیبات فیتوفنولیک است كه در گونه خاصي از انگور و به طور کلی توت‌ها از گونه Vaccinum، شامل زغال اخته‌ها و تمشک وحشی یافت می‌شود.

ريزوراترول در پوست ترکیبات یاد شده با غلظت بالاتری وجود دارد و بسته به شرايط جغرافيايي رشد گياه و همچنين عفونت‌های قارچی میوه، دارای مقادیر متفاوتي است.
تحقیقات آزمایشگاهی توانایی این عامل را در محافظت بدن ازآترواسکلروز. فعالیت شدید آنتی اکسیدانی و تعدیل آپولیپوپروتئین‌های کبدی، سنتز لیپید، مهار تجمع پلاکتی و تولید ایکوزانوئیدها توسط پلاکت‌ها و نوتروفیل‌های انسانی نشان داده است. همچنین اخیرا تاثیر ریزوراترول در محافظت از بدن در مقابل عوارض حاصل از داروهای شیمی درمانی در افراد سرطاني مشخص گردیده است.
ریزوراترول با مکانیسم خاصی مانع از چرخه سلولی و تبدیل سلول به دو سلول مجزا می‌گردد و بدین ترتیب از رشد سلول‌های سرطانی جلوگيري مي‌كند. بر اساس تحقیقات، مقادیر رنگدانه آنتوسیانین این گونه خاص انگور نیز از بقیه بیشتر است. آنتوسیانین مسوول رنگ ارغوانی و سیاه انگور بوده و فعالیت آنتي اکسیدانی قوی و اثرات ضد سرطانی فراوانی از جمله مهار سنتز DNA را در سلول‌های سرطانی سینه از خود نشان داده است. طبق تحقيقات چاپ شده در سراسر جهان، خصوصا دانشكده پزشكي‌ هاروارد، سرطان‌هاي مهار شده توسط ريزوراترول عبارتند از:
سرطان كولون، نوروبلاستوما، انواع سرطان سينه، انواع سرطان پروستات، انواع لوسمي متاستاز دهنده به پوست، استخوان، پانكراس، تخمدان، ملانوما، كبد، ريه، معده، دهانه رحم و تيروئيد.
French Paradox
این عبارت از آمار مرگ و میر حاصل از بیماری‌های کرونری قلب در بین مردم فرانسه گرفته شده که علی رغم مصرف فراوان انواع پنیرهای چرب، کره و رژیم‌های غنی از اسیدهای چرب اشباع شده و همچنین استعمال فراوان دخانیات، درصد مرگ و مير نسبتا پایین است. به همین دلیل ریزوراترول موجود در آب این گونه انگور كه در فرانسه مصرف فراواني دارد، دارای خواص پلی فنولیک و آنتی اکسیدانی و ضد التهابی شناخته شده است .
بیشتر منابع، مهم‌ترين خواص ریزوراترول را تاثیرات آنتی اکسیدانی آن در مهار اکسید شدن کلسترول LDL و آلفا توکوفرول مي‌دانند. در عین حال عملکرد آن به عنوان یک عامل موثر در پیشگیری از رشد سلول‌های سرطان سینه در زنان معرفی شده است. هنوز هيچــــگونه عوارضي از مصرف ریزوراترول در انسان گزارش نشده است.
كشف جديد دانشمندان در مورد نقش بالقوه ريزوراترول در كنترل ويروس HIV  از طريق تقويت داروهاي كنترل‌كننده بيماري افق جديدي از رويكرد علمي به اين تركيب گشود. به اين ترتيب اين عامل با مهار بالقوه تكثير انواع ويروس‌هاي عفوني (از آنفلوآنزا تا HIV) بعنوان يك عامل طبيعي مي‌تواند موثر واقع شود. از طرفي ريزوراترول محرك اصلي آنزيم Sirtuin  است كه مي‌تواند طول عمر مخمر( نوعي باكتري ) را در آزمايشگاه تا 70% افزايش دهد .
 در بررسي‌هاي انساني نيز اين آنزيم به عنوان كنترل‌كننده فرايند پيري و افزايش عمر سلول و نيز ترميم DNA شناخته شده است.
همچنين چندين بررسي اپيدميولوژيك كاهش شيوع آلزايمر را با مصرف ريزوراترول به جهت خواص و فعاليت نورو پروتكتيو (محافظت كننده سيستم عصبي) نشان داده است. تحقيقات اخير نشان داده‌اند كه ريزوراترول داراي يك مكانيسم جديد در جمع‌آوري و تنظيف راديكال‌هاي آزاد است كه اين مكانيسم خاص صرفا در محافظت از مغز عمل مي‌كند. با توجه به تحقيقات به عمل آمده در مورد آلزايمر ظاهرا آزاد شدن يك عامل ناهنجار از مغز افراد مبتلا، به نام بتا آميلوئيد ايجاد استرس در مغز مي‌كند و راديكال‌هاي آزاد منجر به اين عارضه مي‌شوند. اخيرا متخصصان چيني ريزوراترول را در كنترل تومورهاي موجود در ضايعات مغزي و نخاعي بسيار موثر و توانايي ضد التهابي آن را قابل مقايسه با داروي استروئيدي پردنيزون كه معمولا در اين عارضه مورد استفاده است، مي‌دانند.
امروزه خانم‌ها در سراسر جهان به دنبال روش‌هاي طبيعي براي ارتقاي سلامتي خود هستند. از جمله اين روش‌ها كنترل وزن و پيشگيري از فرايند پيري است. در اين زمينه رويكرد جديد به درمان‌هاي طبيعي و مواد گياهي توجه بسياري از آنها را به ريزوراترول جلب نموده است.

به طور خلاصه خواص ريزوراترول عبارتند از:
1- ضد كلسترول
2- ضد ويروس
3- ضد بيماري‌هاي قلبي‑ عروقي
4- ضد سرطان
5- ضد فشار خون
6- تنظيم‌كننده قند خون



منبع: دنیای تغذیه  ش 79

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر