نوشته : محمد حضوري دانشجوي دكتراي تغذيه
1- مقدمه:
چكيده آنچه در مجموعه مقالات قبلي پيرامون ارتباط تغذيه و ورزش ارائه شد، اين نكته است كه تغذيه صحيح يك نياز اساسي براي ورزشكار بوده و بايد براي هر يك از مراحل ورزش، با توجه به مشخصات فردي ورزشكار، نوع و شدت فعاليت ورزشي، ميزان آمادگي جسماني فرد و حتي شرايط محيطي كه فعاليت ورزشي در آن انجام مي‌شود، برنامه خاص تغذيه‌اي طراحي نمود.
بسياري از انديشمندان عرصه تغذيه ورزشي، برنامه تغذيه‌اي را براي يك ورزشكار به سه مرحله تغذيه قبل، حين و پس از ورزش دسته بندي نموده و براي هر يك از اين مراحل، اصولي خاص را در تنظيم برنامه تغذيه‌اي فرد به كار مي‌گيرند. براي آنكه در هر يك از اين شرايط راهكارهاي تغذيه‌اي صحيحي ارائه گردد، نخست بايد از تغييرات فيزيولوژيك در بدن ورزشكار، آگاه گرديد و بر اساس تغييرات و نيازهاي بدن، توصيه‌ها و راهكارهاي مناسبي را در نظر گرفت. بر اين اساس در ادامه به بررسي برخي تغييرات فيزيولوژيك در بدن ورزشكار مي‌پردازيم.
2- تغييرات فيزيولوژيك در حين ورزش:
انجام فعاليت بدني و ورزش موجب تغييراتي در بدن مي‌شود. از جمله در حين ورزش با افزايش مصرف انرژي، حرارت دروني بدن افزايش مي‌يابد. بدن براي كاهش دماي خويش، تعريق و تعرق را افزايش مي‌دهد كه اين امر در موارد شديد به اتلاف آب و بروز حالت كم‌آبي منجر مي‌گردد. علاوه بر دفع آب، برخي املاح ارزشمند نظير سديم و پتاسيم نيز از طريق عرق از بدن دفع خواهد شد. لازم به ذكر است در صورتي كه فعاليت ورزشي در شرايط آب و هوايي گرم و براي مدت طولاني صورت گيرد، با افزايش ميزان دفعي عرق، ممكن است عدم تعادل غلظت اين املاح در بدن به بروز مشكلات جدي منجر شود و سلامت فرد را تهديد كند.
همچنين براي توليد انرژي مورد نياز عضلات، بدن از ذخاير انرژي خويش استفاده مي‌كند. در بين تركيبات انرژي‌زا، ذخاير كربوهيدرات از اهميت خاصي برخوردار است. دلايل اين امر، نخست محدوديت ميزان ذخاير كربوهيدرات است و از طرف ديگر سلول‌هاي مغزي، گلبول‌هاي قرمز و در مقياس كمتر بافت‌هايي نظير كليه به گلوكز وابسته‌اند و عملكرد آنها در نبود ذخاير كربوهيدرات دچار اختلال مي‌شود. با كاهش و تخليه ذخاير كربوهيدرات انجام ورزش با شدت زياد غيرممكن مي‌شود. بر اين اساس، برنامه غذايي پركربوهيدرات كه تا حدود70 درصد انرژي (10-6 گرم كربوهيدرات به ازاي كيلوگرم وزن بدن) از كربوهيدرات تامين شود، توصيه مي‌گردد. اين ميزان دريافت غذايي كربوهيدرات براي تامين ذخاير گليكوژن كفايت نموده و ورزشكار در آغاز مسابقه از وضعيت مناسبي برخوردار خواهد بود؛ اما افت ذخاير كربوهيدرات در طي ورزش با شدت زياد را جبران نمي‌كند و ممكن است با افت قند خون در طي ورزش، خستگي در ورزشكار بروز نموده و توان ورزشي او به شدت كاهش يابد.
بر اساس موارد فوق در طي ورزش برنامه‌ريزي تغذيه‌اي با هدف كنترل چند عامل موثر در خستگي صورت مي‌گيرد كه اين عوامل عبارتند از:
افزايش دماي بدن، كم‌آبي (دهيدراسيون)، كاهش قند خون (هيپوگليسمي)، تخليه گليكوژن عضلاني، عدم تعادل آب و الكتروليت‌ها و ناراحتي‌هاي گوارشي.
2-1- هيپرترمي يا افزايش دماي بدن: همان طور كه ذكر شد با افزايش فعاليت ورزشي و مصرف انرژي در عضلات فعال بدن، دماي بدن افزايش مي‌يابد. اين افزايش دماي بدن در بروز خستگي و توقف فعاليت بدني بسيار موثر است. بر اساس تحقيقات، انجام فعاليت ورزشي براي مدت طولاني و در آب و هواي گرم، موجب افزايش دماي بدن شده و زماني كه دماي بدن به حدود 15/0 ± 7/39 برسد، فعاليت ورزشي قطع مي‌گردد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه دماي محيطي مطلوب براي ورزش شديد، حدود 10درجه سانتيگراد است.
البته بدن انسان از راهكارهاي متعددي براي دفع حرارت بدن استفاده مي‌كند كه از مهم‌ترين آنها اتلاف حرارت به صورت تعريق است.
حرارت و گرما محصول فرعي و جانبي فعاليت عضلات است كه ميزان توليد آن با ميزان توليد انرژي متناسب است. هنگام فعاليت بدني در محيطي با درجه حرارت بالا تنها مكانيسم دفع و كاهش حرارت بدن، تبخير و تعريق است. تبخير هر ليتر آب از پوست، 580 كيلوكالري حرارت را از بدن دفع مي‌كند.
2-2- كم‌آبي (دهيدراسيون): همان طور كه ذكر شد در طي فعاليت بدني با افزايش دماي بدن، اتلاف آب از طريق تبخير و تعريق افزايش يافته و به كاهش درصد آب بدن منجر مي‌گردد. يك دونده ماراتن 70 كيلوگرمي‌در صورتي كه براي مدت 2 ساعت و 30 دقيقه در آب و هوايي بدون باد در زميني صاف بدود، بايد براي دفع حرارت بدن خود در هر ساعت 6/1 ليتر عرق دفع كند. با توجه به اين نكته كه بخشي از تعريق بدون كمك به دفع حرارت از بدن دفع مي‌شود، نياز به تبخير، به حدود 2 ليتر در ساعت خواهد رسيد. اين امر نشانگر تبخيري حدود 5 ليتر در طي دوره تمرين، يعني 7 درصد از وزن بدن (و حدود 12 درصد كل آب بدن) مي‌باشد. لازم به ذكر است با كاهش سرعت دويدن اگرچه ميزان تبخير در هر ساعت كاهش مي‌يابد، اما با افزايش زمان دويدن ميزان كل تبخير مشابه حالت قبل خواهد بود.
اين كاهش ذخاير آب با افت عملكرد ورزشي همراه است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه كاهش عملكرد ورزشي از كاهش خفيف آب بدن (2-1 درصد) آغاز مي‌شود. از طرف ديگر بر اساس مطالعه Adolph در سال 1947، زماني حس تشنگي در فرد ايجاد مي‌شود كه 2 درصد كل آب بدن از دست رفته باشد؛ بنابراين ورزشكاران زماني احساس تشنگي و نياز به نوشيدن آب خواهند داشت كه عملكردشان دچار اختلال شده است.
2-3- عـــدم تعــــادل الكتروليت‌ها: يكي از پاسخ‌هاي فيزيولوژيك به ورزش طولاني‌مدت، افزايش غلظت سديم و پتاسيم در پلاسماست. دلايل افزايش غلظت سديم عبارتند از:
الف- حركت آب به درون بافت‌هاي فعال و كاهش حجم پلاسما
ب- غلظت سديم در عرق بسيار كمتر از غلظت آن در پلاسماست.
دليل افزايش غلظت پلاسمايي پتاسيم افزايش رهاسازي آن از بافت‌هاي فعال نظير كبد، سلول‌هاي خوني و ساير بافت‌ها در پاسخ به آسيب سلولي است.
از آنجا كه عرق يك مايع هيپوتونيك است، دفع آن موجب افزايش اسمولاليته و غلظت پلاسما شده و در نتيجه مشكلاتي نظير عدم توانايي در كاهش دماي بدن بروز مي‌كند. در مطالعهCostill ، مشخص شد وقتي بدن كم‌آب (دهيدراته) مي‌شود و حدود 8/5 درصد از وزن خود را از دست مي‌دهد، تنها حدود 1 درصد از ذخاير الكتروليت‌ها از بدن دفع مي‌گردد. بر اين اساس، دفع آب بسيار قابل‌توجه‌تر و مشكلي جدي‌تر از دفع الكتروليت‌ها و املاح است.
2-4- كاهش قند خون (هيپوگليسمي): كاهش قند خون به عنوان عامل موثر در بروز خستگي شناسايي شده است. به ويژه در مواردي كه قند خون به مقاديري كمتر از 45 ميلي گرم در دسي‌ليتر مي‌رسد، عملكرد مغزي و بافت عضلاني دچار اختلال شده و موجب افت شديد عملكرد و توان ورزشي فرد مي‌گردد.
البته اين افت قند خون داراي اثرات متابوليك نيز مي‌باشد. كاهش قند خون موجب افزايش برخي هورمون‌ها (نظير كاتكولامين‌ها) مي‌شود كه اين تركيبات موجب افزايش تجزيه گليكوژن در عضلات فعال و كبد و انقباض عروق خوني در پوست و در نتيجه كاهش تبادل حرارتي مي‌گردد. بر اين اساس و با توجه به محدوديت ذخاير كربوهيدراتي بدن، امروزه كربوهيدرات را به عنوان يكي از اجزاي مهم همراه با آب در تركيب نوشيدني‌هاي ورزشي صنعتي و يا خانگي در نظر مي‌گيرند.
2-5- ناراحتي‌هاي گوارشي: در حين ورزش با توجه به استرس قابل توجهي كه يك مسابقه يا تمرين به ورزشكار تحميل مي‌كند، برخي علائم نظير اختلالات گوارشي در فرد بروز مي‌نمايد. اين ناراحتي‌ها در بين ورزشكاران شايع بوده و نشانه‌هاي آن، از نفخ و احساس پري در موارد خفيف تا تهوع، استفراغ و حتي اسهال در موارد شديد، متغير است. تحقيقات شيوع اين علائم را در دوندگان ماراتن حدود 30 درصد نشان مي‌دهد. برخي نشانه‌ها و شدت آنها، به ويژه خونريزي معده، در بسياري موارد با مصرف داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي مرتبط است.
3- اثرات دريافت مايعات در حين ورزش:
مصرف آب و مايعات در حين ورزش از موارد مهم و قابل توجه در فعاليت‌هاي ورزشي است كه طي ساليان اخير مطالعات بسياري در مورد آن صورت گرفته است. امروزه بسياري از ورزشكاران به اهميت دريافت آب و مايعات در حين ورزش، به ويژه فعاليت‌هاي ورزشي كه بيش از 60-40 دقيقه به طول مي‌انجامد، آگاه هستند. عملكرد سيستم قلبي- عروقي، تنظيم درجه حرارت بدن و پاسخ‌هاي متابوليكي به ورزش به ميزان قابل توجهي به وضعيت ذخاير آب بدن بستگي دارد. بر اين اساس محققان تلاش مي‌كنند با تجويز مايعات در حين ورزش فرايندهاي تنظيمي به درستي انجام شود. براي ورزشكاران دريافت مايعات عاملي مهم براي بهبود عملكرد در طي تمرين و مسابقه است.
نتايج تحقيقات Adolph در سال 1940، نشانگر تاثير مثبت دريافت مايعات و نوشيدني در حين ورزش بر توان ورزشي ورزشكار و تحقيقات بعدي نشانگر تاثير منفي دهيدراته شدن و كم‌آبي بدن بر عملكرد ورزشكاران بود.
4- جمع‌بندي:
توصيه‌هاي تغذيه‌اي در حين ورزش از حساسيت ويژه‌اي برخوردار بوده و پيچيدگي‌هاي خاص خود را دارد. در حالي كه به نظر مي‌رسد دانسته‌هاي ما از تغييرات فيزيولوژيك در اين دوره و اصول كلي توصيه‌هاي تغذيه‌اي براي آن در حد مطلوبي است، اما با توجه به شرايط بدني هر ورزشكار و استرس ناشي از ورزش، توصيه‌هاي تغذيه‌اي براي اين دوره خاص هر فرد بوده و به روش آزمون و خطا براي هر يك از ورزشكاران مشخص مي‌گردد. به اين صورت كه يك ورزشكار در طي دوره تمرين و با شبيه‌سازي حالت مسابقه، مي‌تواند ميزان مايعات و نوشيدني‌هاي قابل تحمل، غلظت، تركيبات و حتي طعم آن را تعيين كند.
در مقاله بعدي به ويژگي‌ها و تركيباتي كه يك نوشيدني ورزشي بايد دارا باشد تا بتواند تاثيرات مورد انتظار را بر بدن ورزشكار بگذارد و تغييرات فيزيولوژيك ايجادشده در حين ورزش را تعديل نمايد، ارائه مي‌گردد.
منبع: دنیای تغذیه ش 80
چكيده آنچه در مجموعه مقالات قبلي پيرامون ارتباط تغذيه و ورزش ارائه شد، اين نكته است كه تغذيه صحيح يك نياز اساسي براي ورزشكار بوده و بايد براي هر يك از مراحل ورزش، با توجه به مشخصات فردي ورزشكار، نوع و شدت فعاليت ورزشي، ميزان آمادگي جسماني فرد و حتي شرايط محيطي كه فعاليت ورزشي در آن انجام مي‌شود، برنامه خاص تغذيه‌اي طراحي نمود.
بسياري از انديشمندان عرصه تغذيه ورزشي، برنامه تغذيه‌اي را براي يك ورزشكار به سه مرحله تغذيه قبل، حين و پس از ورزش دسته بندي نموده و براي هر يك از اين مراحل، اصولي خاص را در تنظيم برنامه تغذيه‌اي فرد به كار مي‌گيرند. براي آنكه در هر يك از اين شرايط راهكارهاي تغذيه‌اي صحيحي ارائه گردد، نخست بايد از تغييرات فيزيولوژيك در بدن ورزشكار، آگاه گرديد و بر اساس تغييرات و نيازهاي بدن، توصيه‌ها و راهكارهاي مناسبي را در نظر گرفت. بر اين اساس در ادامه به بررسي برخي تغييرات فيزيولوژيك در بدن ورزشكار مي‌پردازيم.
2- تغييرات فيزيولوژيك در حين ورزش:
انجام فعاليت بدني و ورزش موجب تغييراتي در بدن مي‌شود. از جمله در حين ورزش با افزايش مصرف انرژي، حرارت دروني بدن افزايش مي‌يابد. بدن براي كاهش دماي خويش، تعريق و تعرق را افزايش مي‌دهد كه اين امر در موارد شديد به اتلاف آب و بروز حالت كم‌آبي منجر مي‌گردد. علاوه بر دفع آب، برخي املاح ارزشمند نظير سديم و پتاسيم نيز از طريق عرق از بدن دفع خواهد شد. لازم به ذكر است در صورتي كه فعاليت ورزشي در شرايط آب و هوايي گرم و براي مدت طولاني صورت گيرد، با افزايش ميزان دفعي عرق، ممكن است عدم تعادل غلظت اين املاح در بدن به بروز مشكلات جدي منجر شود و سلامت فرد را تهديد كند.
همچنين براي توليد انرژي مورد نياز عضلات، بدن از ذخاير انرژي خويش استفاده مي‌كند. در بين تركيبات انرژي‌زا، ذخاير كربوهيدرات از اهميت خاصي برخوردار است. دلايل اين امر، نخست محدوديت ميزان ذخاير كربوهيدرات است و از طرف ديگر سلول‌هاي مغزي، گلبول‌هاي قرمز و در مقياس كمتر بافت‌هايي نظير كليه به گلوكز وابسته‌اند و عملكرد آنها در نبود ذخاير كربوهيدرات دچار اختلال مي‌شود. با كاهش و تخليه ذخاير كربوهيدرات انجام ورزش با شدت زياد غيرممكن مي‌شود. بر اين اساس، برنامه غذايي پركربوهيدرات كه تا حدود70 درصد انرژي (10-6 گرم كربوهيدرات به ازاي كيلوگرم وزن بدن) از كربوهيدرات تامين شود، توصيه مي‌گردد. اين ميزان دريافت غذايي كربوهيدرات براي تامين ذخاير گليكوژن كفايت نموده و ورزشكار در آغاز مسابقه از وضعيت مناسبي برخوردار خواهد بود؛ اما افت ذخاير كربوهيدرات در طي ورزش با شدت زياد را جبران نمي‌كند و ممكن است با افت قند خون در طي ورزش، خستگي در ورزشكار بروز نموده و توان ورزشي او به شدت كاهش يابد.
بر اساس موارد فوق در طي ورزش برنامه‌ريزي تغذيه‌اي با هدف كنترل چند عامل موثر در خستگي صورت مي‌گيرد كه اين عوامل عبارتند از:
افزايش دماي بدن، كم‌آبي (دهيدراسيون)، كاهش قند خون (هيپوگليسمي)، تخليه گليكوژن عضلاني، عدم تعادل آب و الكتروليت‌ها و ناراحتي‌هاي گوارشي.
2-1- هيپرترمي يا افزايش دماي بدن: همان طور كه ذكر شد با افزايش فعاليت ورزشي و مصرف انرژي در عضلات فعال بدن، دماي بدن افزايش مي‌يابد. اين افزايش دماي بدن در بروز خستگي و توقف فعاليت بدني بسيار موثر است. بر اساس تحقيقات، انجام فعاليت ورزشي براي مدت طولاني و در آب و هواي گرم، موجب افزايش دماي بدن شده و زماني كه دماي بدن به حدود 15/0 ± 7/39 برسد، فعاليت ورزشي قطع مي‌گردد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه دماي محيطي مطلوب براي ورزش شديد، حدود 10درجه سانتيگراد است.
البته بدن انسان از راهكارهاي متعددي براي دفع حرارت بدن استفاده مي‌كند كه از مهم‌ترين آنها اتلاف حرارت به صورت تعريق است.
حرارت و گرما محصول فرعي و جانبي فعاليت عضلات است كه ميزان توليد آن با ميزان توليد انرژي متناسب است. هنگام فعاليت بدني در محيطي با درجه حرارت بالا تنها مكانيسم دفع و كاهش حرارت بدن، تبخير و تعريق است. تبخير هر ليتر آب از پوست، 580 كيلوكالري حرارت را از بدن دفع مي‌كند.
2-2- كم‌آبي (دهيدراسيون): همان طور كه ذكر شد در طي فعاليت بدني با افزايش دماي بدن، اتلاف آب از طريق تبخير و تعريق افزايش يافته و به كاهش درصد آب بدن منجر مي‌گردد. يك دونده ماراتن 70 كيلوگرمي‌در صورتي كه براي مدت 2 ساعت و 30 دقيقه در آب و هوايي بدون باد در زميني صاف بدود، بايد براي دفع حرارت بدن خود در هر ساعت 6/1 ليتر عرق دفع كند. با توجه به اين نكته كه بخشي از تعريق بدون كمك به دفع حرارت از بدن دفع مي‌شود، نياز به تبخير، به حدود 2 ليتر در ساعت خواهد رسيد. اين امر نشانگر تبخيري حدود 5 ليتر در طي دوره تمرين، يعني 7 درصد از وزن بدن (و حدود 12 درصد كل آب بدن) مي‌باشد. لازم به ذكر است با كاهش سرعت دويدن اگرچه ميزان تبخير در هر ساعت كاهش مي‌يابد، اما با افزايش زمان دويدن ميزان كل تبخير مشابه حالت قبل خواهد بود.
اين كاهش ذخاير آب با افت عملكرد ورزشي همراه است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه كاهش عملكرد ورزشي از كاهش خفيف آب بدن (2-1 درصد) آغاز مي‌شود. از طرف ديگر بر اساس مطالعه Adolph در سال 1947، زماني حس تشنگي در فرد ايجاد مي‌شود كه 2 درصد كل آب بدن از دست رفته باشد؛ بنابراين ورزشكاران زماني احساس تشنگي و نياز به نوشيدن آب خواهند داشت كه عملكردشان دچار اختلال شده است.
2-3- عـــدم تعــــادل الكتروليت‌ها: يكي از پاسخ‌هاي فيزيولوژيك به ورزش طولاني‌مدت، افزايش غلظت سديم و پتاسيم در پلاسماست. دلايل افزايش غلظت سديم عبارتند از:
الف- حركت آب به درون بافت‌هاي فعال و كاهش حجم پلاسما
ب- غلظت سديم در عرق بسيار كمتر از غلظت آن در پلاسماست.
دليل افزايش غلظت پلاسمايي پتاسيم افزايش رهاسازي آن از بافت‌هاي فعال نظير كبد، سلول‌هاي خوني و ساير بافت‌ها در پاسخ به آسيب سلولي است.
از آنجا كه عرق يك مايع هيپوتونيك است، دفع آن موجب افزايش اسمولاليته و غلظت پلاسما شده و در نتيجه مشكلاتي نظير عدم توانايي در كاهش دماي بدن بروز مي‌كند. در مطالعهCostill ، مشخص شد وقتي بدن كم‌آب (دهيدراته) مي‌شود و حدود 8/5 درصد از وزن خود را از دست مي‌دهد، تنها حدود 1 درصد از ذخاير الكتروليت‌ها از بدن دفع مي‌گردد. بر اين اساس، دفع آب بسيار قابل‌توجه‌تر و مشكلي جدي‌تر از دفع الكتروليت‌ها و املاح است.
2-4- كاهش قند خون (هيپوگليسمي): كاهش قند خون به عنوان عامل موثر در بروز خستگي شناسايي شده است. به ويژه در مواردي كه قند خون به مقاديري كمتر از 45 ميلي گرم در دسي‌ليتر مي‌رسد، عملكرد مغزي و بافت عضلاني دچار اختلال شده و موجب افت شديد عملكرد و توان ورزشي فرد مي‌گردد.
البته اين افت قند خون داراي اثرات متابوليك نيز مي‌باشد. كاهش قند خون موجب افزايش برخي هورمون‌ها (نظير كاتكولامين‌ها) مي‌شود كه اين تركيبات موجب افزايش تجزيه گليكوژن در عضلات فعال و كبد و انقباض عروق خوني در پوست و در نتيجه كاهش تبادل حرارتي مي‌گردد. بر اين اساس و با توجه به محدوديت ذخاير كربوهيدراتي بدن، امروزه كربوهيدرات را به عنوان يكي از اجزاي مهم همراه با آب در تركيب نوشيدني‌هاي ورزشي صنعتي و يا خانگي در نظر مي‌گيرند.
2-5- ناراحتي‌هاي گوارشي: در حين ورزش با توجه به استرس قابل توجهي كه يك مسابقه يا تمرين به ورزشكار تحميل مي‌كند، برخي علائم نظير اختلالات گوارشي در فرد بروز مي‌نمايد. اين ناراحتي‌ها در بين ورزشكاران شايع بوده و نشانه‌هاي آن، از نفخ و احساس پري در موارد خفيف تا تهوع، استفراغ و حتي اسهال در موارد شديد، متغير است. تحقيقات شيوع اين علائم را در دوندگان ماراتن حدود 30 درصد نشان مي‌دهد. برخي نشانه‌ها و شدت آنها، به ويژه خونريزي معده، در بسياري موارد با مصرف داروهاي ضدالتهاب غيراستروييدي مرتبط است.
3- اثرات دريافت مايعات در حين ورزش:
مصرف آب و مايعات در حين ورزش از موارد مهم و قابل توجه در فعاليت‌هاي ورزشي است كه طي ساليان اخير مطالعات بسياري در مورد آن صورت گرفته است. امروزه بسياري از ورزشكاران به اهميت دريافت آب و مايعات در حين ورزش، به ويژه فعاليت‌هاي ورزشي كه بيش از 60-40 دقيقه به طول مي‌انجامد، آگاه هستند. عملكرد سيستم قلبي- عروقي، تنظيم درجه حرارت بدن و پاسخ‌هاي متابوليكي به ورزش به ميزان قابل توجهي به وضعيت ذخاير آب بدن بستگي دارد. بر اين اساس محققان تلاش مي‌كنند با تجويز مايعات در حين ورزش فرايندهاي تنظيمي به درستي انجام شود. براي ورزشكاران دريافت مايعات عاملي مهم براي بهبود عملكرد در طي تمرين و مسابقه است.
نتايج تحقيقات Adolph در سال 1940، نشانگر تاثير مثبت دريافت مايعات و نوشيدني در حين ورزش بر توان ورزشي ورزشكار و تحقيقات بعدي نشانگر تاثير منفي دهيدراته شدن و كم‌آبي بدن بر عملكرد ورزشكاران بود.
4- جمع‌بندي:
توصيه‌هاي تغذيه‌اي در حين ورزش از حساسيت ويژه‌اي برخوردار بوده و پيچيدگي‌هاي خاص خود را دارد. در حالي كه به نظر مي‌رسد دانسته‌هاي ما از تغييرات فيزيولوژيك در اين دوره و اصول كلي توصيه‌هاي تغذيه‌اي براي آن در حد مطلوبي است، اما با توجه به شرايط بدني هر ورزشكار و استرس ناشي از ورزش، توصيه‌هاي تغذيه‌اي براي اين دوره خاص هر فرد بوده و به روش آزمون و خطا براي هر يك از ورزشكاران مشخص مي‌گردد. به اين صورت كه يك ورزشكار در طي دوره تمرين و با شبيه‌سازي حالت مسابقه، مي‌تواند ميزان مايعات و نوشيدني‌هاي قابل تحمل، غلظت، تركيبات و حتي طعم آن را تعيين كند.
در مقاله بعدي به ويژگي‌ها و تركيباتي كه يك نوشيدني ورزشي بايد دارا باشد تا بتواند تاثيرات مورد انتظار را بر بدن ورزشكار بگذارد و تغييرات فيزيولوژيك ايجادشده در حين ورزش را تعديل نمايد، ارائه مي‌گردد.
منبع: دنیای تغذیه ش 80
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر