نوشته شده توسط : تحریریه دنیای سلامت
اكثر افراد دچار مشكلات گوارشي در طول عمر خود ميشوند. برخي از اين مشكلات به خودي خود برطرف شده و يا برخي به كمك دارو درمان ميشوند، اما از طرفي بعضي ديگر نيز همچنان به صورت مزمن باقي ميمانند. سيستم گوارش بدن شامل يك لوله (مجرا) از دهان تا روده (مري، معده و روده) و همچنين ساير اندامهايي است كه به اين مجرا متصل ميشوند. قسمت شكم، كاملاً توسط اندامهاي دستگاه گوارش پر شده است، بنابراين اهميت سالم بودن دستگاه گوارش از آن جهت است كه تمامي سلولهاي موجود در بدن از طريق همين دستگاه تغذيه ميشوند. بيماريهاي دستگاه گوارش بر اثر عوامل متعدد و داراي نشانههاي مختلفي هستند. ناراحتيهاي رودهاي (روده بزرگ و كوچك)، يبوست، اسهال، استفراغ، عدم هضم مواد غذايي و... همه و همه از بيماريهاي مربوط به دستگاه گوارش ميباشند. اغلب بيماريهاي دستگاه گوارش ناشي از عوامل زير ميباشند:
استرس:
استرس (جسمي، روحي و عاطفي و فكري) ميتواند يكي از مهمترين عوامل در بروز مشكلات گوارشي (مانند سندرم روده تحريكپذير و سوء هاضمه) باشد. هنگامي كه دچار استرس ميشويد، فرآيند هضم مواد غذايي دچار اشكال شده و سرعت آن كاهش مييابد، زيرا تمام قواي بدن (رسانيدن خون، تامين انرژي و رسانيدن اكسيژن) صرف از بين بردن استرس وارده به بدن شده و سعي ميكند مناطق درگير با استرس را تقويت و انرژي رساني كند، در نتيجه اين امر به خودي خود سبب ميشود كه مواد غذايي به مدت طولانيتري در دستگاه گوارش مانده و سبب ايجاد عوارض گوارشي ميشود.
مصرف كافئين:
مصرف قهوه به مقدار زياد اگر با معده خالي انجام شود، سبب بروز ناراحتي و گرفتگي دستگاه گوارش ميشود. مصرف زياد قهوه سبب افزايش يافتن اسيديته ترشحات معده شده و در نتيجه به جدار رودهها آسيب ميرساند. از طرفي قهوه سبب ايجاد سوزش سر دل و برگشت اسيد (ريفلاكس) ميشود، زيرا موجب شل شدن اسفنكتر ميان مري و معده ميگردد.
مصرف انواع داروها:
بسياري از داروهايي كه مصرف ميكنيم، بر روي عملكرد دستگاه گوارش تاثير ميگذارند. يكي از آسيبهاي شايع دستگاه گوارش بر اثر مصرف داروها، آسيب ديدن جدار و مخاط معده ميباشد. برخي از داروها سبب كاهش فعاليت و عملكرد عصبها و ماهيچههاي دستگاه گوارش ميشوند. برخي از داروها نيز سبب بروز يبوست در افراد ميگردند، بنابراين با پزشك خود در مورد عوارض جانبي داروها مشورت نماييد.
عدم فعاليت فيزيكي و كم تحركي افراد:
اگر در زندگي، فرد كم تحركي بوده و فعاليت فيزيكي چنداني نداريد، اين امر سبب تضعيف دستگاه گوارش ميشود. كم تحركي سبب كاهش متابوليسم و سوخت و ساز بدن ميشود و يبوست ايجاد ميكند. ورزش كردن، سبب رفع تنبلي معده شده و با تحريك ماهيچههاي روده سبب حركت مواد غذايي موجود در روده ميشود و به دفع آن كمك ميكند.
بنابراين براي داشتن سيستم گوارش سالم بايد سبك زندگي افراد سالم باشد و با رژيم غذايي مناسب، ورزش مداوم، اجتناب از مصرف الكل و دخانيات و كم كردن استرس در زندگي، به اين امر كمك كنيم.
مواد غذايي كه به خوبي جويده نميشوند:
خوب نجويدن غذا و قورت دادن (بلعيدن) آن سبب ميشود كه كار دستگاه گوارش مضاعف شود و مدت زمان طولانيتري را صرف تجزيه و شكستن مواد غذايي به اجزاي كوچكتر نمايد و همين امر سبب ميشود كه ريزمغذيها از قبيل انواع ويتامينها، مواد معدني و ساير تركيبات مورد نياز بدن به خوبي انجام نشده و دفع شوند. از طرفي خوب نجويدن غذا ميتواند سبب آروغ زدن، توليد گاز و عدم هضم مواد غذايي شود.
سيگار كشيدن:
تركيبات شيميايي زيادي در سيگار وجود دارد كه صدها نوع از اين تركيبات سمي ميباشند و اين تركيبات سمي با آسيب رساندن به دستگاه گوارش سبب بيماريهاي رايج دستگاه گوارش مانند سوزش سر دل و زخم معده ميشوند. سيگار كشيدن همچنين سبب افزايش خطر ابتلا به التهاب روده و سنگ كيسه صفرا ميشود.
داشتن رژيم غذايي كمفيبر:
فيبر يكي از تركيبات مفيد مواد غذايي است كه سبب خوب كار كردن دستگاه گوارش شده و به دستگاه گوارش در حذف مواد زائد و سمي كمك مينمايد. فقدان فيبر در رژيم غذايي روزانه افراد ميتواند سبب بروز يبوست و ساير بيماريها از جمله سرطان روده و كولون گردد.
منبع: دنیای تغذیه ش 116
استرس:
استرس (جسمي، روحي و عاطفي و فكري) ميتواند يكي از مهمترين عوامل در بروز مشكلات گوارشي (مانند سندرم روده تحريكپذير و سوء هاضمه) باشد. هنگامي كه دچار استرس ميشويد، فرآيند هضم مواد غذايي دچار اشكال شده و سرعت آن كاهش مييابد، زيرا تمام قواي بدن (رسانيدن خون، تامين انرژي و رسانيدن اكسيژن) صرف از بين بردن استرس وارده به بدن شده و سعي ميكند مناطق درگير با استرس را تقويت و انرژي رساني كند، در نتيجه اين امر به خودي خود سبب ميشود كه مواد غذايي به مدت طولانيتري در دستگاه گوارش مانده و سبب ايجاد عوارض گوارشي ميشود.
مصرف كافئين:
مصرف قهوه به مقدار زياد اگر با معده خالي انجام شود، سبب بروز ناراحتي و گرفتگي دستگاه گوارش ميشود. مصرف زياد قهوه سبب افزايش يافتن اسيديته ترشحات معده شده و در نتيجه به جدار رودهها آسيب ميرساند. از طرفي قهوه سبب ايجاد سوزش سر دل و برگشت اسيد (ريفلاكس) ميشود، زيرا موجب شل شدن اسفنكتر ميان مري و معده ميگردد.
مصرف انواع داروها:
بسياري از داروهايي كه مصرف ميكنيم، بر روي عملكرد دستگاه گوارش تاثير ميگذارند. يكي از آسيبهاي شايع دستگاه گوارش بر اثر مصرف داروها، آسيب ديدن جدار و مخاط معده ميباشد. برخي از داروها سبب كاهش فعاليت و عملكرد عصبها و ماهيچههاي دستگاه گوارش ميشوند. برخي از داروها نيز سبب بروز يبوست در افراد ميگردند، بنابراين با پزشك خود در مورد عوارض جانبي داروها مشورت نماييد.
عدم فعاليت فيزيكي و كم تحركي افراد:
اگر در زندگي، فرد كم تحركي بوده و فعاليت فيزيكي چنداني نداريد، اين امر سبب تضعيف دستگاه گوارش ميشود. كم تحركي سبب كاهش متابوليسم و سوخت و ساز بدن ميشود و يبوست ايجاد ميكند. ورزش كردن، سبب رفع تنبلي معده شده و با تحريك ماهيچههاي روده سبب حركت مواد غذايي موجود در روده ميشود و به دفع آن كمك ميكند.
بنابراين براي داشتن سيستم گوارش سالم بايد سبك زندگي افراد سالم باشد و با رژيم غذايي مناسب، ورزش مداوم، اجتناب از مصرف الكل و دخانيات و كم كردن استرس در زندگي، به اين امر كمك كنيم.
مواد غذايي كه به خوبي جويده نميشوند:
خوب نجويدن غذا و قورت دادن (بلعيدن) آن سبب ميشود كه كار دستگاه گوارش مضاعف شود و مدت زمان طولانيتري را صرف تجزيه و شكستن مواد غذايي به اجزاي كوچكتر نمايد و همين امر سبب ميشود كه ريزمغذيها از قبيل انواع ويتامينها، مواد معدني و ساير تركيبات مورد نياز بدن به خوبي انجام نشده و دفع شوند. از طرفي خوب نجويدن غذا ميتواند سبب آروغ زدن، توليد گاز و عدم هضم مواد غذايي شود.
سيگار كشيدن:
تركيبات شيميايي زيادي در سيگار وجود دارد كه صدها نوع از اين تركيبات سمي ميباشند و اين تركيبات سمي با آسيب رساندن به دستگاه گوارش سبب بيماريهاي رايج دستگاه گوارش مانند سوزش سر دل و زخم معده ميشوند. سيگار كشيدن همچنين سبب افزايش خطر ابتلا به التهاب روده و سنگ كيسه صفرا ميشود.
داشتن رژيم غذايي كمفيبر:
فيبر يكي از تركيبات مفيد مواد غذايي است كه سبب خوب كار كردن دستگاه گوارش شده و به دستگاه گوارش در حذف مواد زائد و سمي كمك مينمايد. فقدان فيبر در رژيم غذايي روزانه افراد ميتواند سبب بروز يبوست و ساير بيماريها از جمله سرطان روده و كولون گردد.
منبع: دنیای تغذیه ش 116
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر