نوشته : نفيسه بهادري کارشناس ارشد تغذیه
شیوع چاقی
مقایسه نحوه مصرف غذایی جامعه ایرانی با مصرف مطلوب و استاندارد غذایی که از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده نشان می‌دهد که مواد مورد نیاز بدن که در غذاهایی مثل شیر، لبنیات، میوه و سبزیجات یافت می‌شود، در تغذیه ایرانی‌ها جایگاه پایینی دارد. این عوامل باعث شده که عارضه چاقی، اضافه وزن و کوتاهی قد و ناهنجاری‌های قامتی در میان جوانان کشور افزایش یابد. شیوع اضافه وزن و چاقی در کل جهان رو به رشد است و در بعضی مطالعات بیان شده که شیوع چاقی، دو برابر شده است. افزایش شیوع چاقی، تنها مختص کشورهای پیشرفته و پر درآمد نبوده و شیوع آن در کشورهای فقیر و در حال توسعه نیز رو به افزایش است.
استفاده از كلمه Globesity در بعضي از گزارش‌ها نشانگر شدت وخامت اين مشكل، در سطح جهاني است. براساس آخرین آمار ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی یکی از هر سه نفر از افراد جهان دچار اضافه وزن و در مقابل یکی از ده نفر آنها مبتلا به چاقی هستند. با توجه به این آمار پیش‌بینی می‌شود که بیش از 3/2 بیلیون نفر از مردم جهان، تا سال 2015 به اضافه وزن مبتلا گردند. مقایسه شیوع چاقی در کشورهای مختلف تا حدودی دشوار می‌باشد، چراکه مقیاس‌های اندازه گیری آن در بسیاری از مناطق مختلف می‌باشد. این موضوع البته با تقسیم‌بندی ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی تا حدودی مرتفع گشته است.
آگاهي در برابر تبليغات
به دلیل نگرانی بیش از حد مردم در ارتباط با وزن خود، بعضا تبلیغاتی نابجا در ارتباط با روش‌های نادرست کاهش وزن انجام می‌گیرد که متاسفانه باعث سوق دادن مردم به این روش‌ها می‌شود که می‌توان به داروهای غیرمجاز و دستگاه‌های غیراستاندارد اشاره کرد. بی‌تردید ارتقای دانش و آگاهی عمومی در سطح جامعه یکی از روش‌های مبارزه با ترویج چنین شیوه‌های غیرمجاز و خطرناکی است که از جمله وظایف خطیر رسانه‌های جمعی و متخصصان آگاه در این رشته مي‌باشد. قابل ذکر است که معيارهاي فعلي براي استفاده از درمان‌هاي دارويي چاقي با مشورت پزشک متخصص، شامل نمایه توده بدنی (BMI) بالاتر از 30 يا BMI بالاتر از 27، در صورت وجود بيماري‌هاي همراه است و اگر BMI بدن بالای 40 باشد یا نمایه توده بدنی بین 35 و 9/39 در صورت وجود بيماري‌هاي همراه باشد، گزینه مناسبی برای جراحی‌های باری‌اتریک خواهد بود. البته باید متذکرشد كه این قبیل جراحی‌ها هرگز نمی‌توانند نیاز به رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی را پر كنند. در واقع موفقیت پس از انجام این عمل با رعایت نكاتی همچون نوع تغذیه و فعالیت بدنی وابستگی مستقیم دارد. در واقع به طور كلی جراحی‌های باری‌اتریك كه به منظور كاهش وزن صورت می‌گیرند، گام بعدی برای افرادی به شمار می‌روند كه حتی پس از اعمال روش‌های درمانی غیرجراحی همچنان چاق هستند و این چاقی باعث بروز مشكل شده است.
پيامدهاي چاقي کودکان
بررسي‌هاي جديد محققان نشان مي‌دهد به رغم هشدارهاي زيادي که درباره پيامدهاي ناگوار چاقي داده مي‌شود، هنوز بسياري از والدين اهميت اين عارضه را جدي نمي‌گيرند. هر سال بر تعداد کودکاني که به چاقي مبتلا هستند افزوده مي‌شود و اين در حالي است که چاقي پيامدهاي ناخوشايند بسياري را براي کودکان در سال‌هاي بعد خواهد داشت. چاقي عامل اصلي بروز بيماري‌هاي عروق قلب و مغز است و علاوه بر آن مي‌تواند زمينه را براي ابتلا به بيماري ديابت فراهم کند. با وجود آنکه در بسياري از کشورها تبليغات زيادي براي جلوگيري از چاق شدن کودکان مي‌شود، همچنان برخی والدين چاق شدن کودکان خود را نشانه سلامت بيشتر او مي‌دانند و سعي مي‌کنند به روش‌هاي مختلف وزن فرزندان خود را افزايش دهند. به علاوه بسياري از والدين به علت آنکه اشتغال زيادي دارند فرصت کافي براي نظارت بر تغذيه فرزندان خود ندارند و بسياري از مدارس نيز مواد غذايي مناسب در اختيار دانش آموزان قرار نمي‌دهند و مواد غذايي عرضه شده عمدتاً فاقد کيفيت مناسب است و ارزش تغذيه‌اي ندارد. طی 20 سال گذشته میزان چاقی کودکان شیوع فراوانی یافته است، به طوری که در میان کودکان آمریکایی شیوع چاقی دو برابر شده و تقریبا 3/1 درصد آنها چاق یا دچار افزایش وزن هستند. شیوع چاقی کودکان متاسفانه در کشور ما نیز طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. همانطور که می‌دانیم، اپیدمی چاقی با مشکلات تهدیدکننده سلامتی از قبیل ریسک بالای بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان در ارتباط است.
آموزش به والدين
با توجه به اهمیت چاقی نوزادی در چاقی سنین بعد زندگی، آموزش والدین برای بهبود رژیم غذایی نوزادان و عدم اصرار به افزایش وزن سریع در زیر یک سالگی ضروری است، چرا که اصرار بیش از حد به افزایش حجم مواد غذایی نوزادی می‌تواند افزایش وزن بی‌رویه و چاقی در سنین کودکی را به ارمغان آورد. از طرف دیگر نوشیدن آب به اندازه کافی نیز در پیشگیری از اشتهای کاذب و چاقی کودکان مفید است. براساس دو مطالعه انجام شده اخیر، غذا ندادن بیش از حد به بچه‌ها در زمان سیری آنها و تشویق به نوشیدن میزان زیاد آب می‌تواند در کنترل وزن آنها بسیار موثر باشد.
پياده‌روي منظم؛ راهكاري مناسب
قابل ذکر است که یکی از دلایل چاقی، تغییراتی است که در نحوه کار کردن به وجود آمده است. بسیاری از افراد تمام روز کاری خود را پشت میز اداره یا پشت کامپیوتر می‌نشینند و کار خود را انجام می‌دهند، بدون اینکه تحرکی داشته باشند. از جمله راهکارها برای حل این معضل، می‌توان به پیاده‌روی منظم به مدت 20 تا 30 دقیقه در روز اشاره کرد که این امر همکاری سازمان‌های شهرداری را در مناسب کردن شرایط پارک‌ها برای پیاده روی و گذاشتن دستگاه‌های مناسب ورزشی می‌طلبد.
اگر بخواهیم در مورد پیشگیری از چاقی شکمی هم توصیه کنیم باید گفت ترکیبی از غذاهای سالم به همراه تحرک بدنی یعنی همان شیوه مقابله با چاقی، راه حل مقابله با چاقی شکمی نیز هست.
تحقیقات نشان داده‌اند که پیاده‌روی منظم ۷ تا ۱۰ درصد از وزن مبتلایان به چاقی مفرط را کم می‌کند و چاقی شکمی آنها قابل کنترل می‌شود. نکته اینجاست که با همین مقدار کاهش وزن، بسیاری از اختلالات متابولیک ناشی از چاقی در افراد چاق کنترل خواهد شد.
كربوهيدرات‌‌هاي پيچيده؛ توصيه متخصصان تغذيه
همواره و در همه حال متخصصان تغذیه استفاده از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده را توصیه می‌کنند و در مقابل استفاده نکردن از شیرینی‌جات یا مواد قندی که سریع جذب بدن می‌شوند و در متابولیسم بدن تبدیل به بافت چربی می‌شوند، کنار گذاشتن فست‌فودها و نوشابه‌های معمولی و رژیمی برای مبارزه با چاقی شکمی توصیه می‌شود. از طرفی اصولا باید سعی کنیم سرعت خوردن غذا را کم کنیم و آهسته‌تر غذا بخوریم تا مغز فرصت کند سیگنال‌های سیری را دریافت کند و کسانی که دارای چاقی شکمی هستند هم باید حتما در ابتدای غذا سالاد و سبزیجات بخورند تا حجم زیادی از معده شان که بزرگ شده پر شود و سپس اقدام به خوردن غذای اصلی کنند. اضافه کردن وعده‌های غذایی نیز از 3 به 5 وعده باعث بالا رفتن سوخت و ساز می‌شود و بهترین روش لاغری، افزایش وعده‌های طولاني مدت غذا با جویدن طولانی است.
كلام پاياني
در نتیجه می‌توان بیان کرد کاهش وزن از طریق رژیم غذایی و ورزش بهترین و اصولی‌ترین روش برای کاهش وزن و داشتن وزن ایده‌آل است.
راهـکـارهـا
امروزه چاقی و افزایش وزن به معضل بزرگی تبدیل شده و میلیون‌ها انسان را در جهان رنج می‌دهد. چاقی غیر از اینکه ظاهر انسان را نامتناسب و زشت جلوه می‌دهد، بیماری‌های خاصی را نیز به دنبال دارد. 50 تا 70 درصد چاقی با عوامل محیطی و رژیم نادرست غذایی مرتبط است. با اصلاح شیوه تغذیه و پرهیز از غذاهای آماده، پرکالری، سرخ کرده و پرنمک، می‌توان از چاقی پیشگیری کرد.
منبع: دنیای تغذیه ش117
شیوع چاقی
مقایسه نحوه مصرف غذایی جامعه ایرانی با مصرف مطلوب و استاندارد غذایی که از سوی سازمان بهداشت جهانی اعلام شده نشان می‌دهد که مواد مورد نیاز بدن که در غذاهایی مثل شیر، لبنیات، میوه و سبزیجات یافت می‌شود، در تغذیه ایرانی‌ها جایگاه پایینی دارد. این عوامل باعث شده که عارضه چاقی، اضافه وزن و کوتاهی قد و ناهنجاری‌های قامتی در میان جوانان کشور افزایش یابد. شیوع اضافه وزن و چاقی در کل جهان رو به رشد است و در بعضی مطالعات بیان شده که شیوع چاقی، دو برابر شده است. افزایش شیوع چاقی، تنها مختص کشورهای پیشرفته و پر درآمد نبوده و شیوع آن در کشورهای فقیر و در حال توسعه نیز رو به افزایش است.
استفاده از كلمه Globesity در بعضي از گزارش‌ها نشانگر شدت وخامت اين مشكل، در سطح جهاني است. براساس آخرین آمار ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی یکی از هر سه نفر از افراد جهان دچار اضافه وزن و در مقابل یکی از ده نفر آنها مبتلا به چاقی هستند. با توجه به این آمار پیش‌بینی می‌شود که بیش از 3/2 بیلیون نفر از مردم جهان، تا سال 2015 به اضافه وزن مبتلا گردند. مقایسه شیوع چاقی در کشورهای مختلف تا حدودی دشوار می‌باشد، چراکه مقیاس‌های اندازه گیری آن در بسیاری از مناطق مختلف می‌باشد. این موضوع البته با تقسیم‌بندی ارائه شده از طرف سازمان بهداشت جهانی تا حدودی مرتفع گشته است.
آگاهي در برابر تبليغات
به دلیل نگرانی بیش از حد مردم در ارتباط با وزن خود، بعضا تبلیغاتی نابجا در ارتباط با روش‌های نادرست کاهش وزن انجام می‌گیرد که متاسفانه باعث سوق دادن مردم به این روش‌ها می‌شود که می‌توان به داروهای غیرمجاز و دستگاه‌های غیراستاندارد اشاره کرد. بی‌تردید ارتقای دانش و آگاهی عمومی در سطح جامعه یکی از روش‌های مبارزه با ترویج چنین شیوه‌های غیرمجاز و خطرناکی است که از جمله وظایف خطیر رسانه‌های جمعی و متخصصان آگاه در این رشته مي‌باشد. قابل ذکر است که معيارهاي فعلي براي استفاده از درمان‌هاي دارويي چاقي با مشورت پزشک متخصص، شامل نمایه توده بدنی (BMI) بالاتر از 30 يا BMI بالاتر از 27، در صورت وجود بيماري‌هاي همراه است و اگر BMI بدن بالای 40 باشد یا نمایه توده بدنی بین 35 و 9/39 در صورت وجود بيماري‌هاي همراه باشد، گزینه مناسبی برای جراحی‌های باری‌اتریک خواهد بود. البته باید متذکرشد كه این قبیل جراحی‌ها هرگز نمی‌توانند نیاز به رعایت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی را پر كنند. در واقع موفقیت پس از انجام این عمل با رعایت نكاتی همچون نوع تغذیه و فعالیت بدنی وابستگی مستقیم دارد. در واقع به طور كلی جراحی‌های باری‌اتریك كه به منظور كاهش وزن صورت می‌گیرند، گام بعدی برای افرادی به شمار می‌روند كه حتی پس از اعمال روش‌های درمانی غیرجراحی همچنان چاق هستند و این چاقی باعث بروز مشكل شده است.
پيامدهاي چاقي کودکان
بررسي‌هاي جديد محققان نشان مي‌دهد به رغم هشدارهاي زيادي که درباره پيامدهاي ناگوار چاقي داده مي‌شود، هنوز بسياري از والدين اهميت اين عارضه را جدي نمي‌گيرند. هر سال بر تعداد کودکاني که به چاقي مبتلا هستند افزوده مي‌شود و اين در حالي است که چاقي پيامدهاي ناخوشايند بسياري را براي کودکان در سال‌هاي بعد خواهد داشت. چاقي عامل اصلي بروز بيماري‌هاي عروق قلب و مغز است و علاوه بر آن مي‌تواند زمينه را براي ابتلا به بيماري ديابت فراهم کند. با وجود آنکه در بسياري از کشورها تبليغات زيادي براي جلوگيري از چاق شدن کودکان مي‌شود، همچنان برخی والدين چاق شدن کودکان خود را نشانه سلامت بيشتر او مي‌دانند و سعي مي‌کنند به روش‌هاي مختلف وزن فرزندان خود را افزايش دهند. به علاوه بسياري از والدين به علت آنکه اشتغال زيادي دارند فرصت کافي براي نظارت بر تغذيه فرزندان خود ندارند و بسياري از مدارس نيز مواد غذايي مناسب در اختيار دانش آموزان قرار نمي‌دهند و مواد غذايي عرضه شده عمدتاً فاقد کيفيت مناسب است و ارزش تغذيه‌اي ندارد. طی 20 سال گذشته میزان چاقی کودکان شیوع فراوانی یافته است، به طوری که در میان کودکان آمریکایی شیوع چاقی دو برابر شده و تقریبا 3/1 درصد آنها چاق یا دچار افزایش وزن هستند. شیوع چاقی کودکان متاسفانه در کشور ما نیز طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. همانطور که می‌دانیم، اپیدمی چاقی با مشکلات تهدیدکننده سلامتی از قبیل ریسک بالای بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان در ارتباط است.
آموزش به والدين
با توجه به اهمیت چاقی نوزادی در چاقی سنین بعد زندگی، آموزش والدین برای بهبود رژیم غذایی نوزادان و عدم اصرار به افزایش وزن سریع در زیر یک سالگی ضروری است، چرا که اصرار بیش از حد به افزایش حجم مواد غذایی نوزادی می‌تواند افزایش وزن بی‌رویه و چاقی در سنین کودکی را به ارمغان آورد. از طرف دیگر نوشیدن آب به اندازه کافی نیز در پیشگیری از اشتهای کاذب و چاقی کودکان مفید است. براساس دو مطالعه انجام شده اخیر، غذا ندادن بیش از حد به بچه‌ها در زمان سیری آنها و تشویق به نوشیدن میزان زیاد آب می‌تواند در کنترل وزن آنها بسیار موثر باشد.
پياده‌روي منظم؛ راهكاري مناسب
قابل ذکر است که یکی از دلایل چاقی، تغییراتی است که در نحوه کار کردن به وجود آمده است. بسیاری از افراد تمام روز کاری خود را پشت میز اداره یا پشت کامپیوتر می‌نشینند و کار خود را انجام می‌دهند، بدون اینکه تحرکی داشته باشند. از جمله راهکارها برای حل این معضل، می‌توان به پیاده‌روی منظم به مدت 20 تا 30 دقیقه در روز اشاره کرد که این امر همکاری سازمان‌های شهرداری را در مناسب کردن شرایط پارک‌ها برای پیاده روی و گذاشتن دستگاه‌های مناسب ورزشی می‌طلبد.
اگر بخواهیم در مورد پیشگیری از چاقی شکمی هم توصیه کنیم باید گفت ترکیبی از غذاهای سالم به همراه تحرک بدنی یعنی همان شیوه مقابله با چاقی، راه حل مقابله با چاقی شکمی نیز هست.
تحقیقات نشان داده‌اند که پیاده‌روی منظم ۷ تا ۱۰ درصد از وزن مبتلایان به چاقی مفرط را کم می‌کند و چاقی شکمی آنها قابل کنترل می‌شود. نکته اینجاست که با همین مقدار کاهش وزن، بسیاری از اختلالات متابولیک ناشی از چاقی در افراد چاق کنترل خواهد شد.
كربوهيدرات‌‌هاي پيچيده؛ توصيه متخصصان تغذيه
همواره و در همه حال متخصصان تغذیه استفاده از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده را توصیه می‌کنند و در مقابل استفاده نکردن از شیرینی‌جات یا مواد قندی که سریع جذب بدن می‌شوند و در متابولیسم بدن تبدیل به بافت چربی می‌شوند، کنار گذاشتن فست‌فودها و نوشابه‌های معمولی و رژیمی برای مبارزه با چاقی شکمی توصیه می‌شود. از طرفی اصولا باید سعی کنیم سرعت خوردن غذا را کم کنیم و آهسته‌تر غذا بخوریم تا مغز فرصت کند سیگنال‌های سیری را دریافت کند و کسانی که دارای چاقی شکمی هستند هم باید حتما در ابتدای غذا سالاد و سبزیجات بخورند تا حجم زیادی از معده شان که بزرگ شده پر شود و سپس اقدام به خوردن غذای اصلی کنند. اضافه کردن وعده‌های غذایی نیز از 3 به 5 وعده باعث بالا رفتن سوخت و ساز می‌شود و بهترین روش لاغری، افزایش وعده‌های طولاني مدت غذا با جویدن طولانی است.
كلام پاياني
در نتیجه می‌توان بیان کرد کاهش وزن از طریق رژیم غذایی و ورزش بهترین و اصولی‌ترین روش برای کاهش وزن و داشتن وزن ایده‌آل است.
راهـکـارهـا
امروزه چاقی و افزایش وزن به معضل بزرگی تبدیل شده و میلیون‌ها انسان را در جهان رنج می‌دهد. چاقی غیر از اینکه ظاهر انسان را نامتناسب و زشت جلوه می‌دهد، بیماری‌های خاصی را نیز به دنبال دارد. 50 تا 70 درصد چاقی با عوامل محیطی و رژیم نادرست غذایی مرتبط است. با اصلاح شیوه تغذیه و پرهیز از غذاهای آماده، پرکالری، سرخ کرده و پرنمک، می‌توان از چاقی پیشگیری کرد.
منبع: دنیای تغذیه ش117
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر