دندان‌هاي مصنوعي و توصيه‌هاي تغذيه‌اي


نوشته  : دكتر فرهنگ محبوب متخصص پروتزهاي دنداني استاديار دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي تبريز 
امروزه با افزايش آگاهي در مورد اهميت بهداشت دهان و دندان و همچنين گسترش و پيشرفت معالجات دندانپزشكي، اكثر افراد جوان و ميانسال جامعه سعي در حفظ دندان‌هاي طبيعي خود دارند؛ از طرف ديگر با افزايش اميد به زندگي و كنترل بسياري از بيماري‌ها، تعداد افراد سالمند رو به افزايش است و سالمنداني كه تمام دندان‌هاي طبيعي خود را از دست داده‌اند و از دست دندان مصنوعي استفاده مي‌كنند يا متقاضي اين درمان هستند نيز تعداد قابل توجهي را تشكيل مي‌دهند.



مطالعات نشان داده‌اند كه كارايي جويدن با دست دندان مصنوعي يا پروتز كامل يك پنجم تا يك ششم دندان‌هاي طبيعي است؛ از طرف ديگر اكثر افراد داراي پروتز كامل، سن بالايي دارند و با بيماري‌هاي گوناگوني مواجه هستند و احتمالا داروهاي مختلفي نيز دريافت مي‌كنند، لذا اين افراد در معرض خطر سوء تغذيه ناشي از عدم دريافت مواد غذايي كافي و مناسب قرار دارند.
براي حفظ كارايي و كيفيت پروتز كامل توصيه مي‌شود افراد پس از دريافت دست دندان مصنوعي، به طور منظم در فواصل 6 تا 12 ماه براي معاينات دوره‌اي به دندانپزشك مراجعه نمايند. در اين معاينات، دندانپزشك با ارزيابي وضعيت بافت‌هاي دهاني و نيز بررسي وضعيت پروتز ممكن است تصميم به بهبود تطابق پروتز نمايد. توجه داشته باشيد كه دست دندان مصنوعي مادام العمر نيست و بسته به شرايط هر فرد، پس از چند سال بايد تعويض شود.

پس از اطمينان از اين كه دست دندان مصنوعي وضعيت مطلوبي دارد، با رعايت چند توصيه تغذيه‌اي ساده مي‌توان از بروز سوء تغذيه پيشگيري كرد:
1- از غذاهاي متنوع بخوريد.
2- با توجه به اينكه نياز به انرژي با افزايش سن كاهش مي‌يابد (به علت كاهش متابوليسم پايه و كاهش فعاليت فيزيكي)، لذا براي كاهش دريافت كالري، به جاي غذاهاي حاوي شكر و چربي زياد (مانند شيريني‌جات و كيك‌ها)، از مواد غذايي حاوي كربوهيدرات‌هاي پيچيده و فيبرها (مانند ميوه‌ها، سبزيجات و غلات) استفاده كنيد. اين مواد غذايي عملكرد روده را بهبود مي‌بخشند و باعث كاهش كلسترول خون مي‌شوند.
3- روزانه حداقل 5 سهم ميوه و سبزي بخوريد (توصيه‌اي براي همه افراد اعم از سالخورده و جوان، بي‌دندان و با دندان). طبيعي است كه گاز گرفتن ميوه‌ها با پروتز كامل آسان نيست، لذا ميوه‌ها را به قطعات كوچكتر قاچ كنيد.
4- مرغ، ماهي، گوشت بدون چربي و حبوبات را در برنامه غذايي روزانه خود قرار دهيد و اگر جويدن گوشت برايتان دشوار است، از گوشت چرخكرده استفاده كنيد.
5- از غذاهاي غني از كلسيم (مانند لبنيات) به مقدار كافي مصرف كنيد.
6- از غذاهاي پر نمك و پر چرب اجتناب كنيد.
7- روزانه 8 ليوان آب، شير يا آبميوه بنوشيد. با افزايش سن حس تشنگي كاهش مي‌يابد و احتمال دهيدراتاسيون يا كاهش آب بدن وجود دارد.
8- استفاده از مكمل‌هاي مولتي ويتامين و مينرال در صورت تجويز پزشك يا مشاور تغذيه مجاز است، البته فراموش نكنيد كه مصرف خودسرانه و افراطي اين مكمل‌ها مي‌تواند عوارض نامطلوبي به دنبال داشته باشد.
9- از متخصص تغذيه كمك بگيريد، زيرا وي مي‌تواند با ارزيابي وضعيت تغذيه‌اي و شرايط خاص شما، رژيم غذايي ايده‌آلي را برايتان تجويز نمايد.

منبع: دنیای تغذیه  ش ۸۷

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر