خــــربــــزه؛ شيريني بهشتي

نوشته  : آسیه محمدزاده کارشناس ارشد تغذیه 

خربزه میوه‌ای شیرین، لذیذ و گوارا است كه انواع گوناگونی دارد و بهترین آن خربزه خراسان مي‌باشد. رسول گرامی اسلام(ص) در بیان خواص خربزه فرموده‌اند: «خربزه از زینت‌های زمین است، آب آن از رحمت الهی و شیرینی آن از بهشت است».
از امام علی علیه السلام نقل شده است كه خوردن خربزه، مثانه را پاك و سنگ مثانه را آب می‌كند و ادرار را افزایش می‌دهد.
ایشان می‌فرمایند: «خربزه چندين خاصیت دارد: خوردنی است، آشامیدنی است، چون آبدار مي‌باشد، میوه است، گل است (زیرا بویی مطبوع دارد)، شیرینی است (زیرا قند زیادي دارد)، روده‌ها و معده را شستشو می‌دهد، معده و روده را پاكیزه می‌كند، سبزی است و دوای درد مي‌باشد».

قسمت‌هایی از این میوه كه در تغذیه و پزشكی استفاده می‌شوند، عبارتند از: گوشت، تخم و پوست میوه.
خواص درمانی خربزه
1- خربزه حاوي ویتامین A است، از این رو در ترمیم سلول‌های بدن نقش دارد.
2- خربزه به علت داشتن خاصیت ادرارآور، براي پيشگيري و درمان بیماری‌های سنگ كلیه و مثانه مفید است.
3- خربزه حاوي ویتامین‌های D و C و سلولز مي‌باشد.
4- به علت وجود فيبر در خربزه، اين ميوه بسيار ملين است و براي درمان نقرس، روماتیسم، هموروئيد (بواسیر) و خصوصا برای یبوست توصیه می‌شود.
5- خربزه حاوي آنزيم‌هايي است كه به هضم غذا كمك می‌كنند.
6- مصرف خربزه برای اشخاص مبتلا به سل ریوی و كم خونی مفید است.
7- خربزه، رنگ چهره را روشن می‌كند و بیماری استسقاء (احساس تشنگی دائمی) را درمان می‌نماید.
8- مصرف خربزه باعث افزایش شیر در زنان شیرده می‌شود.
9- خربزه داراي خاصيت ضد التهابي است، بنابراين مي‌توان از آن به شکل ضماد روی سوختگی‌های سطحی پوست بدن استفاده كرد.
10- تخم خربزه برای درمان سرفه حاد، درد سینه و حلق و تب‌های شدید مفید است.
11- مغز تخم خربزه بو داده طبیعت گرم دارد و حاوي چربی، پروتئین، آهن و ویتامین E مي‌باشد و مانند تخم کدو ادرارآور، پاک‌کننده کلیه، مثانه و کبد، ملین و افزایش‌دهنده میل جنسی است.
12- مصرف 8 گرم دمكرده پوست خشك شده خربزه، سنگ مثانه را دفع می‌كند.
13- اخيرا محققان دانشگاه فلوريدا در مطالعات آزمايشگاهي دريافته‌اند كه عصاره حاصل از برگ خشك شده اين گياه، باعث جلوگيري از رشد سلول‌هاي سرطاني و در نتيجه درمان سرطان دهانه رحم، ‌سينه، كبد، ريه و پانكراس مي‌شود.
احتیاط‌هاي لازم در مصرف خربزه
1- مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می‌شود، در نتیجه در ناحیه معده و روده ایجاد درد می‌نماید.
2- باید خربزه را بعد از غذا مصرف نمود، زیرا در غیر این صورت باعث بروز اسهال مي‌شود.
3- مصرف خربزه كال باعث اسهال و سرماخوردگی مي‌شود.
4- قند موجود در خربزه از نوع گلوکز و لولوز است، بنابراين به سرعت جذب خون شده و باعث بالا رفتن سریع قند خون می‌شود، لذا مبتلایان به دیابت و افراد دچار اضافه وزن بايد مصرف آن را محدود كنند.
نکته:
بهترین زمان مصرف خربزه، در بين وعده‌هاي غذايي است. علامت خربزه خوب اين است که سنگین و نسبتا سفت باشد و قسمت انتهايی آن با كمي فشار دست، فرو رود.

منبع: دنیای تغذیه  ش ۹۸