نوشته : دكتر سيدضياءالدين مظهري
پوكي استخوان يا استئوپروز و همچنين كاهش تراكم استخوان ها يا استئوپني گرچه تظاهرات باليني خود را در دوران ميانسالي و سالمندي نمايان مي‌سازند، ولي بذر آنها در ايام كودكي و جواني افشانده مي‌شود و با عدم بهره‌مندي از تغذيه متناسب و فعاليت‌هاي بدني لازم، در طول زمان بذرهاي اوليه ريشه دوانده و پرورش مي‌يابند. با توجه به عوامل مساعدكننده بروز پوكي استخوان كه مهم‌ترين آنها را ژنتيك، نوع تغذيه، هورمون‌هاي داخلي و فعاليت‌هاي بدني ذكر نموده‌اند، در ساكنين قاره آسيا بالاترين رقم شكستگي‌هاي استخوان به خصوص لگن گزارش شده است. البته علاوه بر شكستگي لگن، پوكي استخوان قادر به آسيب رساندن به استخوان‌هاي نواحي مختلف بدن از جمله مچ دست و پا، ستون فقرات، گردن و استخوان ران نيز مي‌باشد. با بهبود كيفيت تغذيه و تغيير روش زندگي به شرح زير مي‌توانيم تا حد قابل توجهي ميزان بروز و گستردگي شيوع پوكي استخوان و شكستگي‌ها را كاهش بدهيم.نوع و مواد غذايي مصرفي:
عدم استفاده از منابع شير و لبنيات كم‌چربي و ساير مواد غذايي حاوي كلسيم مثل انواع كلم‌ها، بادام، كنجد و غيره زمينه پوكي استخوان را فراهم مي‌آورد. از طرف ديگر زياده‌روي در مصرف مواد حاوي پروتئين، نمك طعام، نوشيدني‌هاي حاوي كافئين و نوشابه‌هاي گازدار (به علت فسفاتي كه در تركيبات خود دارند)، بروز پوكي استخوان را تسريع خواهد نمود، به خصوص در افراد سيگاري و به ويژه در مورد خانم‌ها اين مسأله جدي‌تر تلقي مي‌شود، چون خانم‌هاي سيگاري داراي هورمون استروژن كمتري هستند و سن يائسگي آنها پايين‌تر است. عدم دريافت ويتامين D كافي در سنين كودكي به خصوص عدم توجه به دادن مكمل ويتامين‌هاي D و A از روز پانزدهم تولد كودكان، موجبات ابتلاي آنها را به نرمي استخوان در سنين پايين و پوكي استخوان در سنين بالا فراهم خواهد ساخت. مهم‌ترين منبع سازنده ويتامين D3، نور خورشيد است و تابش مستقيم خورشيد به پوست به مدت ده دقيقه در روز يا دوبار در روز به مدت 5 دقيقه، ويتامين D لازم را تامين خواهد نمود. اخيرا معلوم گرديده ويتامين K در تنظيم كلسيم و ساختار و استحكام اسكلت، وظايفي را برعهده دارد، لذا براي دريافت اين ويتامين گنجانيدن سبزيجاتي مثل انواع كلم‌ها و به خصوص كلم براكلي، كاهو و اسفناج مي‌تواند كمك‌كننده باشد. انجام فعاليت‌هاي منظم بدني نيز در چهارچوب برنامه مناسب نه تنها بر روي سلامتي استخوان‌هاي بدن در هر سني تاثيرگذار است، بلكه در تامين و تثبيت سلامتي بدن نيز خالي از فايده نخواهد بود. مصرف بسياري از داروها مانند داروهاي حاوي كورتيكواستروئيد موجب پوكي استخوان مي‌شود.
منبع: دنیای تغذیه ش 100
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر