نوشته : منيره دادخواه
اسكلروز چندگانه (مالتيپل اسكلروزيس) كه اختصارا به آن اماس گفته ميشود، نوعي بيماري مزمن دستگاه اعصاب مركزي (مغز و نخاع) است كه در اثر تخريب سلولهاي عصبي ايجاد ميگردد. به عبارتي با آسيب ديدن غلاف ميلين سلولهاي عصبي، انتقال پيامها به سوي مغز يا نخاع و يا از اين مراكز به اندامهاي مربوطه مختل ميگردد. علايم اماس بهطور كلي شامل ضعف و گرفتگي عضلات، وضعيت نيمه فلجي، بيحسي، سوزنسوزن شدن و خوابرفتگي دستها و پاها، حركات غيرارادي، لرزش، اشكال در تعادل بدن، سرگيجه، مشكل در بلع غذا، اختلال در تكلم و كاهش ديد ميباشد. گاهي گوشها دچار وزوز يا كاهش شنوايي ميگردند. مشكلات مربوط به كنترل ادرار و كاركرد مثانه و كاهش ميل جنسي از جمله علايمي است كه امكان دارد در بعضي از بيماران مشاهده شود. توصيههاي غذايي به اين بيماران به صورت زير ميباشد:
توصيه ميشود مصرف انواع گوشتهاي چرب، كره، سسهاي چرب، لبنيات پرچربي، پنير، روغنهاي نباتي جامد و... محدود گردد. مصرف روغن زيتون، روغن سويا، كانولا، آفتابگردان و ساير روغنهاي مايع غني از چربيهاي ضروري توصيه ميشود. استفاده از انواع مغزها (مانند گردو، فندق، بادام درختي و پسته) و دانههاي روغني (مانند كنجد، بزرك، تخم كتان و...) به صورت تازه در برنامه غذايي اين بيماران جهت افزايش دريافت اسيدهاي چرب ضروري، مفيد ميباشد.
استفاده از انواع جوانه به ويژه جوانه يونجه (در زمان شروع جوانه زدن) مفيد ميباشد. از انواع ماهي به ويژه ماهي ساردين، سالمون، ماهي تن و ساير ماهيهاي داراي چربيهاي امگا-3 به شكل پخته (غير سرخكرده) استفاده شود. مصرف انواع ميوه و سبزيهاي تازه، غلات كامل و حبوبات، هم براي تامين مواد مغذي مورد نياز و هم به لحاظ دريافت كافي فيبر غذايي جهت فعال كردن رودهها و كمك به اجابت مزاج ضروري است. نوشيدن آب كافي در طي روز براي پيشگيري از يبوست و كاهش خطر عفونتهاي مثانه در بيماران توصيه ميشود. با توجه به اينكه در اين بيماران از داروهاي كورتيكو استروئيدي استفاده ميشود، بهتر است كه دريافت نمك كنترل شده باشد. براي بهبود طعم و مزه غذا ميتوان از ساير چاشنيها مانند آب ليموترش استفاده كرد. در شرايطي كه بيمار مشكل بلع غذا داشته باشد، بهتر است رژيم غذايي به شكل مايع غليظ يا نرم آماده گردد. چنانچه در بيمار سابقه حساسيتهاي غذايي وجود دارد، براي پيشگيري از عود علايم اماس، بايد به كمك رژيم حذفي (مشابه كاري كه در كنترل و درمان آلرژيهاي غذايي صورت ميگيرد) مواد غذايي حساسيتزا شناسايي شود و از برنامه غذايي بيمار خارج گردد. شكلات، قهوه، نوشابه، بادامزميني، تخم مرغ، شير، گوجه فرنگي، مخمر، نان گندم، مواد غذايي حاوي انواع افزودنيها و رنگهاي شيميايي، نوشابههاي الكلي و... اغلب در افراد مستعد، حساسيتزا هستند. بهتر است كه مصرف غذاهاي بسيار شيرين، كيكها و شيرينيهاي تر، بيسكويتها، آبنبات و شكلات محدود شود.
منبع: دنیای تغذیه ش 100
توصيه ميشود مصرف انواع گوشتهاي چرب، كره، سسهاي چرب، لبنيات پرچربي، پنير، روغنهاي نباتي جامد و... محدود گردد. مصرف روغن زيتون، روغن سويا، كانولا، آفتابگردان و ساير روغنهاي مايع غني از چربيهاي ضروري توصيه ميشود. استفاده از انواع مغزها (مانند گردو، فندق، بادام درختي و پسته) و دانههاي روغني (مانند كنجد، بزرك، تخم كتان و...) به صورت تازه در برنامه غذايي اين بيماران جهت افزايش دريافت اسيدهاي چرب ضروري، مفيد ميباشد.
استفاده از انواع جوانه به ويژه جوانه يونجه (در زمان شروع جوانه زدن) مفيد ميباشد. از انواع ماهي به ويژه ماهي ساردين، سالمون، ماهي تن و ساير ماهيهاي داراي چربيهاي امگا-3 به شكل پخته (غير سرخكرده) استفاده شود. مصرف انواع ميوه و سبزيهاي تازه، غلات كامل و حبوبات، هم براي تامين مواد مغذي مورد نياز و هم به لحاظ دريافت كافي فيبر غذايي جهت فعال كردن رودهها و كمك به اجابت مزاج ضروري است. نوشيدن آب كافي در طي روز براي پيشگيري از يبوست و كاهش خطر عفونتهاي مثانه در بيماران توصيه ميشود. با توجه به اينكه در اين بيماران از داروهاي كورتيكو استروئيدي استفاده ميشود، بهتر است كه دريافت نمك كنترل شده باشد. براي بهبود طعم و مزه غذا ميتوان از ساير چاشنيها مانند آب ليموترش استفاده كرد. در شرايطي كه بيمار مشكل بلع غذا داشته باشد، بهتر است رژيم غذايي به شكل مايع غليظ يا نرم آماده گردد. چنانچه در بيمار سابقه حساسيتهاي غذايي وجود دارد، براي پيشگيري از عود علايم اماس، بايد به كمك رژيم حذفي (مشابه كاري كه در كنترل و درمان آلرژيهاي غذايي صورت ميگيرد) مواد غذايي حساسيتزا شناسايي شود و از برنامه غذايي بيمار خارج گردد. شكلات، قهوه، نوشابه، بادامزميني، تخم مرغ، شير، گوجه فرنگي، مخمر، نان گندم، مواد غذايي حاوي انواع افزودنيها و رنگهاي شيميايي، نوشابههاي الكلي و... اغلب در افراد مستعد، حساسيتزا هستند. بهتر است كه مصرف غذاهاي بسيار شيرين، كيكها و شيرينيهاي تر، بيسكويتها، آبنبات و شكلات محدود شود.
منبع: دنیای تغذیه ش 100
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر